Prezent z OFE dla budżetu

Kasa państwa dzięki zmianom w OFE zyska co najmniej 9 mld zł. Pytanie, jak rząd spożytkuje ten dar.

Aktualizacja: 11.02.2017 12:59 Publikacja: 09.09.2013 06:00

Minister finansów Jacek Rostowski chce zwiększyć przychody budżetu dzięki podwyżkom podatków.

Minister finansów Jacek Rostowski chce zwiększyć przychody budżetu dzięki podwyżkom podatków.

Foto: Archiwum

Podczas dwudniowych obrad nad projektem budżetu na przyszły rok rząd zdecydował się uwzględnić w nim skutki finansowe przedstawionych kilka dni wcześniej zmian w systemie emerytalnym. Jak przekonywał w piątek Ludwik Kotecki, główny ekonomista Ministerstwa Finansów, te efekty to mniejsze o blisko 9 mld zł wydatki.

– To oszczędności na kosztach obsługi długu publicznego w kwocie ok. 4,8 mld zł i mniejsze o blisko 4,5 mld zł dotacje do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – powiedział Kotecki.

– Niższe koszty obsługi długu wynikają z faktu przeniesienia do ZUS części obligacyjnej otwartych funduszy emerytalnych i ich umorzenia. Zniknie więc konieczność płacenia odsetek od ok. 120 mld zł długu – wyjaśnia Ryszard Petru, przewodniczący Towarzystwa Ekonomistów Polskich.

Ekonomiści zastrzegają jednak od razu, że rządowe założenia w tym miejscu mogą być zbyt optymistyczne.

– Rentowności polskich obligacji ostro rosną i nie przewiduję, żeby nastąpił powrót do cen sprzed kilku miesięcy, dlatego oszczędności na kosztach obsługi długu o niemal 5 mld zł uważam za niemożliwe do osiągnięcia – mówi Janusz Jankowiak, główny ekonomista Polskiej Rady Biznesu.

Suwak czy dobrowolność

Za to oszczędności na dotacjach do ZUS mogą być niedoszacowane. – Moim zdaniem w tej części zostały uwzględnione tylko efekty tzw. suwaka bezpieczeństwa, czyli stopniowego przenoszenia aktywów oszczędzających w OFE do ZUS na 10 lat przed uzyskaniem przez nich wieku emerytalnego – uważa Petru. Wcześniej wiceminister finansów Wojciech Kowalczyk szacował, że w 2014 r. będzie to 4,4 mld zł (a  w 2013 r. – 2,3 mld zł).

Z kolei – według Petru – w projekcie budżetu na razie nie ma uwzględnionych oszczędności wynikających z wprowadzenia systemu dobrowolności. – Tu mamy zbyt dużo znaków zapytania, by opierać na tym budżet – podkreśla Petru.

Taką niewiadomą jest np. termin, w którym wejdą w życie proponowane zmiany, czy też liczba i struktura wynagrodzeń osób, które wybiorą OFE lub ZUS. W przyszłym roku składki do OFE miały wynieść ok. 12 mld zł i gdyby w drugiej połowie roku połowa ubezpieczonych zdecydowała się przenieść do ZUS, prosty szacunek pokazuje, że za nimi w 2014 r. poszłoby 3 mld zł (i o tyle mniejsze mogłyby być wydatki budżetu). Jeśli 80 proc., to budżet zaoszczędzi 4,8 mld zł.

Na inwestycje?

W sumie oszczędności z OFE to ok. 2,7–2,8 proc. całego budżetu, czy 0,6 proc. PKB. Jak rząd je zagospodarował? Przede wszystkim przeznaczył na zwiększenie innych wydatków (znacznie ograniczonych w nowelizacji budżetu na 2013) – łącznie o blisko 6,5 mld zł – wynika z naszej analizy. Wydatki na obronę narodową mają więc wrócić do poziomu 1,95 proc. PKB. Premier Donald Tusk podkreślał też w piątek, że oszczędności z OFE podzielono tak, by nie zabrakło na cele społeczne i inwestycyjne. Część uzysku z OFE rząd przeznaczył też na zmniejszenie dziury budżetowej W sumie deficyt w 2014 r. ma wynieść do 47,7 mld zł, czyli o blisko 4 mld zł mniej niż w 2013 r. po nowelizacji (12 mld zł więcej niż w 2013 r. przed nowelizacją).

– Rząd mógł uzyskać podobne korzyści poprzez inne reformy, ale wybrał najprostsze rozwiązanie. Daje nam ono krótki oddech, ale za dwa–trzy lata zadłużenie może wrócić do dzisiejszego poziomu i znowu trzeba będzie wrócić do dyskusji, jak je ograniczyć – przestrzega Mirosław Gronicki, były minister finansów.

Budżet wciąż trudny

Pomimo prezentu OFE budżet na przyszły rok pozostaje bardzo trudny. Dochody w porównaniu z 2013 r. (po nowelizacji budżetu) mają wzrosnąć tylko o 0,8 mld zł! I to przede wszystkim dzięki podnoszeniu podatków. W piątek rząd niespodziewanie zapowiedział, że wzrośnie o 15 proc. akcyza na wyroby spirytusowe. Akcyza na papierosy wzrośnie średnio o 5 proc., podstawowa stawka VAT zostanie utrzymana na poziomie 23 proc., progi i kwoty podatkowe zostaną zamrożone na kolejny rok. Gospodarka w sumie ma wzrosnąć o 2,5 proc., a ceny konsumpcyjne o 2,4 proc.

Gospodarka
Donald Tusk o umowie z Mercosurem: Sprzeciwiamy się. UE reaguje
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Gospodarka
Embarga i sankcje w osiąganiu celów politycznych
Gospodarka
Polska-Austria: Biało-Czerwoni grają o pierwsze punkty na Euro 2024
Gospodarka
Duże obroty na GPW podczas gwałtownych spadków dowodzą dojrzałości rynku
Materiał Promocyjny
Cyfrowe narzędzia to podstawa działań przedsiębiorstwa, które chce być konkurencyjne
Gospodarka
Sztuczna inteligencja nie ma dziś potencjału rewolucyjnego
Gospodarka
Ludwik Sobolewski rusza z funduszem odbudowy Ukrainy