Upada SKOK Kujawiak

Komisja Nadzoru Finansowego zawiesiła z dniem 8 stycznia działalność Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej „Kujawiak” we Włocławku i postanowiła wystąpić do sądu z wnioskiem o ogłoszenie jej upadłości.

Zdaniem KNF aktywa SKOK Kujawiak nie wystarczają na zaspokojenie jej zobowiązań. Na koniec października 2015 r. kasa ta posiadała ujemne fundusze własne w wysokości 77,7 mln zł i wykazywała bieżącą stratę w wysokości 15,4 mln zł oraz niepokryte straty z lat ubiegłych na kwotę 76,8 mln zł. Według dostępnych danych depozyty członkowskie zgromadzone przez 17,9 tys. członków SKOK Kujawiak posiadających depozyty wynoszą 187 mln złotych.

W połowie czerwca 2015 r. KNF ustanowiła w SKOK Kujawiak zarządcę komisarycznego, który wykazał, że bilans i rachunek wyników kasy był gorszy niż wynikało z ksiąg. Na dzień przed wprowadzeniem zarządcy Kujawiak miał ujemne fundusze własne w wysokości 72,9 mln zł oraz ujemny współczynnik wypłacalności na poziomie 43 proc., co oznacza głęboką niewypłacalność. Zarządca komisaryczny ujawnił, że dokonane przez poprzedni zarząd spółdzielczej kasy wyceny będących w posiadaniu SKOK Kujawiak spółek zajmujących się zarządzaniem nieruchomościami i przeterminowanymi wierzytelnościami były zawyżone – wartość udziałów tych spółek w bilansie SKOK Kujawiak została skorygowana w dół o kwotę 54,8 mln zł.

W dniu 15 września 2015 r. Kasa Krajowa SKOK postanowiła odmówić udzielenia SKOK Kujawiak pomocy finansowej ze środków funduszu stabilizacyjnego. W związku z tym niemożliwe stało się samodzielne prowadzenie procesu naprawczego przez SKOK Kujawiak. Na początku grudnia KNF jednogłośnie stwierdziła, że żadna inna spółdzielcza kasa nie posiada zdolności do przejęcia SKOK Kujawiak w sposób mogący zapewnić bezpieczeństwo depozytów zgromadzonych w kasie. Jednocześnie Komisja postanowiła sprawdzić możliwość przejęcia SKOK Kujawiak przez bank. Zgłosił się jeden bank, który w świetle danych finansowych SKOK Kujawiak ostatecznie nie wyraził zgody na przejęcie.

KNF dodaje, że poważne nieprawidłowości ujawnione przez zarządcę komisarycznego i UKNF w działalności poprzednich władz SKOK Kujawiak znalazły odzwierciedlenie w licznych zawiadomieniach o podejrzeniu popełnienia przestępstw skierowanych do Prokuratury Rejonowej we Włocławku.

To kolejny SKOK mający problemy. Wcześniej KNF wprowadziła zarządy komisaryczne w kasach: Skarbiec, Arka, Jowisz, Polska, Powszechna, Wołomin (zanim ogłoszono jej upadłość), Wesoła (została przejęta przez PKO BP), Kopernik (przejęta przez Pekao), Wspólnota (zanim głoszono jej upadłość), Św. Jan z Kęt (przyłączona do Aliora). Upadłość SKOK Wołomin i SKOK Wspólnota kosztowała Bankowy Fundusz Gwarancyjny ponad 3 mld zł. Być może ich los podzieli też SKOK im. im. Stefana Kard. Wyszyńskiego, dla której KNF szuka banku chętnego na przejęcie.

Ogłoszenie upadłości kasy stanowi formalną przesłankę do uruchomienia wypłat środków gwarantowanych z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG). Zgodnie z ustawą o BFG, gwarantowane środki są wypłacane przez BFG w terminie 20 dni roboczych liczonych od dnia złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółdzielczej kasy. W całości gwarantowane są przez BFG depozyty łącznie do równowartości w złotych 100 000 euro, niezależnie od liczby rachunków posiadanych przez deponenta w danej SKOK. W przypadku rachunku wspólnego każdemu ze współposiadaczy przysługuje odrębny limit środków gwarantowanych.

Komunikat Kasy Krajowej:

W związku z dzisiejszym postanowieniem Komisji Nadzoru Finansowego o zawieszeniu działalności i skierowaniu do sądu wniosku o ogłoszenie upadłości SKOK-u Kujawiak uprzejmie informuję, że SKOK Kujawiak jest samodzielną kasą i jej sytuacja nie wpływa na sytuację pozostałych kas. W kasie tej KNF wprowadził zarządcę komisarycznego w czerwcu 2015 r., który jednak nie zdołał opracować programu postępowania naprawczego dla tej kasy, a który mógłby być podstawą do ewentualnego udzielenia pomocy stabilizacyjnej tej SKOK, zaś Komisji Nadzoru Finansowego nie udało się znaleźć instytucji gotowej przejąć tę kasę.

Podkreślić należy, że także Kasa Krajowa wprowadziła w SKOK Kujawiak zarządcę komisarycznego w okresie, gdy sprawowała nadzór nad kasami. Jednak decyzja ta została zawieszona przez sąd, a prawidłowość działania Kasy Krajowej w tym zakresie została potwierdzona przez sąd dopiero w październiku 2014 r., a więc już pod rządami ustawy z 2009 r., która przeniosła uprawnienie do wprowadzania zarządców komisarycznych na Komisję Nadzoru Finansowego. Kasa Krajowa informowała Komisję Nadzoru Finansowego o ryzyku w działalności tej kasy jeszcze w 2012 r. Aktywa SKOK-u Kujawiak stanowią zaledwie niewielki (1,05 proc. wg danych na 31.10.2015 r.) odsetek aktywów całego sektora i dzisiejsza decyzja KNF nie wpływa na stabilność sektora SKOK oraz osiągane przez ten sektor wyniki, ani na wysoką jakość obsługi członków pozostałych spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Podkreślić należy, że SKOK Kujawiak jest jedną z 48 Kas funkcjonujących na rynku usług finansowych w Polsce i jej sytuacja nie przekłada się na sytuację finansową pozostałych Kas, zaś depozyty we wszystkich spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych gwarantowane są – tak, jak w bankach - do kwoty 100 tysięcy euro przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.