Banki zwiększają rezerwy kredytowe

W III kwartale znacznie wzrosła wartość odpisów, które tworzą kredytodawcy, co najpewniej jest efektem niskiej bazy, a nie spowolnienia gospodarki. Analitycy nie są jednak zgodni co do tego, jak kształtować się będą odpisy w przyszłości.

Pomimo dobrej sytuacji gospodarczej banki w naszym kraju wyraźnie zwiększają wartość odpisów. Ze średniej prognoz zebranych przez „Parkiet" wynika, że w III kwartale dziewięć giełdowych banków (dla których przygotowywane są raporty analityczne) zawiązało w sumie 1,39 mld zł rezerw. To o 13 proc. więcej niż rok temu i o 9 proc. niż w II kwartale.

Spory wzrost rezerw

Już wyniki BZ WBK i mBanku, opublikowane w środę, potwierdziły przypuszczenia analityków co do wzrostu odpisów (okazały się one nawet większe, niż prognozowano). W BZ WBK saldo rezerw urosło o 26 proc. rok do roku i aż o 44 proc. kwartał do kwartału i było o 7 proc. wyższe od oczekiwań rynkowych. Rezerwy wzrosły zarówno w segmencie korporacyjnym, jak i detalicznym.

Zarząd BZ WBK wskazuje, że wzrost w tym drugim segmencie wynika z faktu, że w Santander Consumer Banku nastąpiła zmiana w zakresie uznawania rezerw na bardziej konserwatywną: w kolejnych kwartałach będzie widoczny podobny pozom rezerw, a obecny nie wynika z żadnych kłopotów w portfelu. Zarząd zaznaczył też, że poprzednie dwa kwartały tego roku nie były reprezentatywne pod względem wartości rezerw, bo wtedy bank sprzedawał portfele kredytów niepracujących, co obniżało poziom rezerw.

W mBanku odpisy urosły o 26 proc. rok do roku oraz o 18 proc. kwartał do kwartału i były o 2 proc. wyższe od oczekiwań rynkowych. Wzrost rezerw bank tłumaczy ponaddwukrotnie wyższymi niż rok temu odpisami w segmencie korporacyjnym w związku z odpisami dla kilku klientów, którzy złożyli wniosek o restrukturyzację.

Ze średniej prognoz „Parkietu" wynika, że w III kwartale wzrostu odpisów rok do roku należy spodziewać się także w ING BSK (o 70 proc.), Getin Noble Banku (o 20 proc.), PKO BP (o 10 proc.) i Aliorze (o 9 proc.). Zmniejszyć się mogą w Handlowym (o 35 proc.), Millennium (o 10 proc.) i Pekao (o 1 proc.). – Wzrost wartości odpisów to głównie efekt niskiej bazy. Banki mają niskie saldo rezerw wtedy, kiedy poprawia się jakość portfela kredytowego, a mniej więcej rok temu przestała się ona istotnie poprawiać – wartość i udział nieregularnych kredytów już nie spada, nastąpiła stabilizacja. Nie przybywa dużo kredytów nieregularnych, ale nie ma też odzysków, więc saldo rezerw rośnie w stosunku do bardzo dobrych, wręcz niepowtarzalnie dobrych, poziomów z poprzednich kwartałów – wskazuje Andrzej Powierża, analityk DM Citi Handlowego.

W którą stronę?

– Wartość odpisów zależy od kondycji gospodarki, a ta jest wciąż dość dobra, chociaż spodziewam się większych odpisów w bankach w 2017 r. i jeszcze większych w 2018 r. Patrząc na cały sektor, będzie to raczej łagodny wzrost w przeciwieństwie do poprzednich lat, kiedy zwykle działo się to nagle i skokowo – dodaje Powierża.

Nieco innego zdania jest Kamil Stolarski, analityk Haitonga, który uważa, że obserwowany wzrost to raczej jednorazowy wypadek przy pracy. – Odpisy w kolejnych kwartałach raczej nie będą rosły, bo koniunktura gospodarcza jest wciąż dobra, przede wszystkim stopa bezrobocia jest najniższa od 15 lat. Banki w Polsce mają jeszcze miejsce na obniżanie kosztów ryzyka, teraz w sektorze średnio wynoszą one 80 pkt baz., jeszcze w 2010 r. było 166 pkt baz., a w sąsiednich Czechach jest to 25 pkt baz. – mówi Stolarski.

Zaznacza jednak, że trudno liczyć na to, że uda się dotrzeć aż do tak niskich poziomów całemu sektorowi. – Na pewno szanse na to mają Pekao czy ING BSK, a nawet niższe, bo w okolicach zera, ma już Handlowy. Z drugiej strony trudno będzie uzyskać takie poziomy Aliorowi, mającemu obecnie koszty ryzyka w okolicach 250 pkt baz., bo to nowy gracz, a jego portfel kredytowy składa się głównie z kredytów konsumpcyjnych oraz dla małych i średnich firm, ma niewiele hipotek oraz kredytów dla dużych korporacji – mówi analityk Haitonga.

[email protected]