Lira turecka ciągle nie może znaleźć dna

Duże osłabienie liry może być skutkiem tego, że państwowe banki przestały wspierać jej kurs. To może być początek reform wprowadzanych przez ministra Simseka.

Lira turecka ustanowiła kolejny rekord słabości. Podczas wtorkowej sesji traciła nawet 7 proc., a jej notowania dochodziły do 23,17 liry za dolara. Od 28 maja, czyli od drugiej tury wyborów prezydenckich, straciła już 13 proc. Jej deprecjacja była szybsza, niż oczekiwali analitycy. Wszak mediana ich prognoz (zebranych przez agencję Bloomberg) sugerowała, że dopiero na koniec I kwartału 2024 r. notowania dojdą do 22 lir za USD. Rynek kontraktów terminowych wskazuje natomiast, że jest 80-proc. ryzyko, że w ciągu trzech miesięcy notowania dojdą do 25 lir za 1 dolara, a 60 proc. tego, że kurs będzie wynosił 27 lir. Analitycy Goldman Sachs niedawno zrewidowali prognozę dla tureckiej waluty. O ile wcześniej spodziewali się, że notowania dojdą w ciągu 12 miesięcy do 22 lir za 1 USD, o tyle teraz spodziewają się, że sięgną 28 lir. Niewątpliwie w nadchodzących tygodniach wielu analityków skoryguje swoje prognozy wobec tureckiej waluty. Czy jest jednak jakakolwiek szansa na pozytywne rewizje?

Koniec interwencji

Osłabienie liry często jest interpretowane jako wyraz małego zaufania rynków wobec ekipy prezydenta Recepa Erdogana, który zdobył niedawno reelekcję na kolejnych pięć lat. Rynków miało nie przekonać to, że Erdogan mianował nowym ministrem finansów Mehmeta Simseka, ekonomistę, który był wcześniej ceniony przez inwestorów. Simsek to były strateg banku Morgan Stanley, minister finansów w latach 2009–2015 i wicepremier w latach 2015–2018. Paradoksalnie jednak osłabienie liry w ostatnich dniach może też być początkiem reform wprowadzanych przez Simseka. Bloomberg doniósł bowiem, że tureckie państwowe banki przestały prowadzić interwencyjną sprzedaż dolarów, mającą za zadanie wspierać kurs liry. Skończyły więc z polityką, która była dla nich kosztowna.

Tureccy inwestorzy szybko wyczuli, że Simsek szykuje duże zmiany w polityce gospodarczej. BIST 100, czyli indeks zdominowanej przez inwestorów krajowych giełdy w Stambule, zyskiwał więc w trakcie wtorkowej sesji nawet prawie 4 proc. Był najmocniej rosnącym indeksem giełdowym w Europie. Dzięki ostatnim zwyżkom zdołał odrobić całość strat poniesionych od początku roku i zbliżył się do rekordowego poziomu z końcówki grudnia.

Zmiana w banku?

Testem dla rynków będzie najbliższe posiedzenie Banku Centralnego Republiki Turcji zaplanowane na 22 czerwca. Inwestorzy zaczęli spodziewać się, że dojdzie wówczas do podwyżki stóp. Pojawiła się też nadzieja na zmianę prezesa banku centralnego. Sehap Kavicoglu, obecny szef tej instytucji, to ekonomista mocno związany z prezydentem Erdoganem. Od początku rządów w banku centralnym (czyli od 2021 r.) obciął on główną stopę z 19 proc. do 8,5 proc. Nową szefową banku centralnego miałaby zostać Hafize Erkan, finansistka, która przez dziesięć lat pracowała w Goldman Sachs i była też m.in. prezeską First Republic Banku (który upadł ponad rok po tym, jak odeszła ze stanowiska). Simsek spotkał się z nią w poniedziałek w Ankarze.

Część ekonomistów ostrzega jednak, że optymizm inwestorów co do możliwych reform gospodarczych w Turcji może być nadmierny. Wszak wcześniej zdarzało się Erdoganowi wracać do ortodoksyjnej polityki gospodarczej, by po jakimś czasie od niej odchodzić.

– Oznaki, że Erdogan jest skłonny odejść od nieortodoksyjnej polityki gospodarczej, doprowadziły do wzrostu optymizmu inwestorów wobec jego kraju. To jest obiecujące, ale inwestorzy nie powinni nie doceniać skali dostosowania, której potrzebuje gospodarka turecka, ani ryzyka tego, że Erdogan zmieni kurs, zanim nowa polityka naprawdę zostanie wprowadzona w życie – twierdzi Liam Peach, ekonomista Capital Economics.