Nic nie jest za darmo, nawet pieniądze z EBC

Kto oparł­by się po­ku­sie nie­mal dar­mo­wych pie­nię­dzy? Na pew­no nie eu­ro­pej­skie ban­ki. Dru­ga tu­ra Dłu­go­ter­mi­no­wej?Ope­ra­cji Re­fi­nan­so­wania (LTRO) Eu­ro­pej­skie­go Ban­ku Cen­tral­ne­go spo­tka­ła się z jesz­cze więk­szym za­in­te­re­so­wa­niem niż pierw­sza.

Osiem­set ban­ków zgło­si­ło się po 529,5 mld euro w for­mie trzy­let­nich po­ży­czek, pod­czas gdy ostat­nim ra­zem 523 ban­ki po­ży­czy­ły 489 mld euro. Po uwzględ­nie­niu re­fi­nan­so­wa­nia wcze­śniej­szych kre­dy­tów z EBC ozna­cza to, że w eu­ro­pej­ski sys­tem fi­nan­so­wy wpom­po­wa­no praw­do­po­dob­nie oko­ło 313 mld euro no­wych środ­ków net­to wo­bec 200 mld euro w grud­niu, czy­li mniej wię­cej ty­le, ile za­kła­da­no.

Po­mi­mo to ska­la LTRO po­win­na po­zy­tyw­nie wpły­nąć na ryn­ki, przy­naj­mniej w per­spek­ty­wie krót­ko­ter­mi­no­wej. Du­ża licz­ba ban­ków uczest­ni­czą­cych w pro­gra­mie ła­go­dzi oba­wy, że udział w nim mo­że być styg­ma­ty­zu­ją­cy. Mniej re­stryk­cyj­ne prze­pi­sy do­ty­czą­ce za­bez­pie­czeń po­mo­gą wie­lu ban­kom, któ­re nie ma­ją do­stę­pu do ryn­ków pry­wat­nych, zre­fi­nan­so­wać swo­je sta­re zo­bo­wią­za­nia. Szcze­gól­nie mniej­sze ban­ki mo­gą wy­ko­rzy­stać ta­nie kre­dy­ty do gry na róż­ni­cach kur­so­wych i wes­przeć ry­nek ob­li­ga­cji rzą­do­wych. Nie­któ­re ban­ki mo­gą rów­nież wy­ko­rzy­stać LTRO do sfi­nan­so­wa­nia swo­je­go za­an­ga­żo­wa­nia za­gra­nicz­ne­go, któ­re wcze­śniej ogra­ni­cza­ły kosz­tem de­po­zy­tów, na wy­pa­dek roz­pa­du stre­fy euro.

LTRO nie jest jed­nak pa­na­ceum na pro­ble­my go­spo­dar­cze stre­fy eu­ro. To praw­da, że po­życz­ki z EBC po­mo­gły unik­nąć pa­skud­ne­go kra­chu kre­dy­to­we­go, a ła­god­niej­sze wa­run­ki fi­nan­so­wa­nia po­win­ny w pew­nym stop­niu wes­przeć re­al­ną go­spo­dar­kę. Jed­nak ban­ki ra­czej nie wy­ko­rzy­sta­ją pie­nię­dzy z LTRO do fi­nan­so­wa­nia no­wych kre­dy­tów dla firm i go­spo­darstw do­mo­wych, któ­re ma­ją za­zwy­czaj za­pa­dal­ność dłuż­szą niż trzy la­ta. Więk­szość ban­ków bę­dzie się na­dal od­dłu­żać, by speł­nić no­we wy­mo­gi ka­pi­ta­ło­we. Wszel­ki trwa­ły bo­dziec dla re­al­nej go­spo­dar­ki bę­dzie za­le­żał od te­go, czy ban­ki i rzą­dy prze­pro­wa­dzą re­for­my i re­struk­tu­ry­za­cję, zwięk­sza­ją­ce wy­daj­ność i kon­ku­ren­cyj­ność.

Nie­ste­ty, już po­ja­wia­ją się sy­gna­ły, że rzą­dy chcą wy­ko­rzy­stać ko­rzyst­niej­sze wa­run­ki fi­nan­so­wa­nia do za­ha­mo­wa­nia re­form. Re­struk­tu­ry­za­cja hisz­pań­skie­go sek­to­ra ban­ko­we­go, ogło­szo­na w stycz­niu, jest znacz­nie mniej ra­dy­kal­na niż obie­cy­wa­no. Nie­któ­rzy po­li­ty­cy w Ma­dry­cie mó­wią wręcz o zła­go­dze­niu ce­lów fi­skal­nych. We Fran­cji fa­wo­ryt w wy­bo­rach pre­zy­denc­kich Fran­co­is Hol­lan­de nie wy­klu­cza ob­ni­że­nia wie­ku eme­ry­tal­ne­go z 62 do 60 lat.

To z pew­no­ścią dzwo­nek alar­mo­wy dla EBC, któ­ry chce, by czas ku­pio­ny dzię­ki LTRO zo­stał do­brze wy­ko­rzy­sta­ny. W koń­cu po­życz­ki z LTRO trze­ba bę­dzie zre­fi­nan­so­wać w cią­gu trzech lat. Dzia­ła­nia rzą­dów zwięk­sza­ją rów­nież ape­tyt ban­ków na ob­li­ga­cje krót­ko­ter­mi­no­we – Hisz­pa­nia już za­spo­ko­iła 35 proc.swo­ich po­trzeb po­życz­ko­wych na ten rok, z cze­go 65 proc. wy­emi­to­wa­nych pa­pie­rów ma za­pa­dal­ność nie- prze­kra­cza­ją­cą pię­ciu lat – wy­ni­ka z ra­por­tu Mor­gan Stan­ley. W 2015 r. mo­że dojść do nie­bez­piecz­ne­go spię­trze­nia.

Tłum. TK
Simon Nixon