Skorzystaj z promocji i czytaj dalej!
Zyskaj pełen dostęp do analiz, raportów i komentarzy na Parkiet.com
Norweski socjalny złoty wiek powoli się kończy
Kryzys naftowy uderza nie tylko w gospodarki wschodzące takie jak Rosja czy Brazylia. Mocno jest też odczuwany przez jedno z najzamożniejszych państw świata.
Nawet mieszkańcy zamożnych państw skandynawskich mówią, że Norwegowie są „paskudnie bogaci". PKB na głowę w Norwegii (licząc według parytetu siły nabywczej) to 68 tys. USD, podczas gdy np. w Szwecji 47 tys., w Wielkiej Brytanii 41 tys., a w Polsce 26 tys. I pomyśleć, że przez większą część swojej historii Norwegia była pogrążoną w ubóstwie krainą, która zdobyła niepodległość w 1905 r. dlatego, że Szwecja nie chciała już do niej dopłacać. Fortuna się do Norwegów uśmiechnęła w latach 60. XX w., wraz z odkryciem wielkich złóż ropy i gazu pod dnem Morza Północnego. Bardzo szybko Norwegia stała się przez to jednym z najbogatszych krajów świata, „socjalnym rajem", którego mieszkańcy nie musieli się martwić o przyszłe emerytury, bo na wypłatę tych świadczeń pracuje Rządowy Fundusz Emerytalny (popularnie zwany Funduszem Naftowym) – największy inwestor giełdowy w Europie, dysponujący pod koniec stycznia 2016 r. 803 mld USD. Ten złoty wiek już jednak się kończy. Fundusz Naftowy tylko w III kwartale 2015 r. (nowszych danych brak) stracił 32 mld USD. Rząd Norwegii zapowiada, że w tym roku będzie musiał zacząć wycofywać pieniądze z funduszu, choć spodziewano się, że taka potrzeba pojawi się dopiero za jakieś 20 lat. Sumy wycofywane z naftowej skarbonki mają trafić m.in. na potrzeby socjalne bliskowschodnich i afrykańskich imigrantów „ubogacających kulturowo" Europę. Dziennik „Dagens Naeringsliv" oszacował, na podstawie wyliczeń resortu finansów, że wartość zasobów naftowych Norwegii może spaść z 4,2 bln koron (490 mld USD) do 2,5 bln koron. Ropa w cenie około 30 USD za baryłkę daje się więc we znaki nawet jednemu z najbardziej zamożnych krajów świata.
