Rząd chce „prawnego mechanizmu” komunikacji pomiędzy NBP-MF przy opracowywaniu budżetu

MF ma przygotować nowelę ustawy o NBP. Rząd zatwierdził roczne sprawozdanie finansowe Narodowego Banku Polskiego. Wskazał błędy banku centralnego i chce przygotować nowelę ustawy o NBP, a w niej zapisy o lepszej komunikacji między rządem a bankiem.

Rząd przyjął uchwałę w sprawie sprawozdania finansowego NBP za zeszły rok. Zatwierdził je, ale „z niepokojem odnotowuje ujemny wynik finansowy, który NBP wykazał w latach 2022-2023” – napisano w komunikacie po posiedzeniu RM.

Rząd zaznacza, iż niepodważalną zasadę ustrojową jest niezależność banku centralnego, jednak niepokoi go ujemny wynik finansowy oraz krytycznie ocenia sposób, w jaki bank centralny komunikował o swoim wyniku finansowym, który jest ważnym elementem prac rządu nad budżetem centralnym. Zaznaczono, że ponieważ NBP nie przestrzega zasad dobrego współdziałania, to Minister Finansów przygotowania projektu nowelizacji ustawy o NBP, ustanawiającej prawny mechanizm komunikacji pomiędzy NBP i Ministerstwem Finansów w procesie opracowywania projektu budżetu państwa.

Stratę za ubiegły rok NBP oraz ekonomiści tłumaczyli wynikiem bezprecedensowego umocnienia złotego w stosunku do głównych walut, które miało miejsce pod koniec 2023 roku.

Gdy w sierpniu 2023 r. nad budżetem państwa na 2024 rok pracował rząd Mateusza Morawieckiego, NBP przekazał, iż zasili budżet na 2024 r. kwotą w wysokości 6 mld zł, gdyż takiego zysku się spodziewał. (95 proc. zysku za dany rok NBP przekazuje do budżetu państwa). Pod koniec roku, gdy budżet zaś układał rząd Donalda Tuska, NBP nie dokonał korekty wcześniejszych szacunków. MF wpisało do ustawy budżetowej tę kwotę, a NBP zakończyło rok z prawie 21 mld zł straty.

Rząd w stanowisku przypomniał o tym, że

• Suma bilansowa NBP wzrosła z 825,3 mld zł na koniec 2021 r. do 903,6 mld zł na koniec 2023 r. Jednak wynik finansowy za rok 2021 wyniósł 11 mld zł, a potem było tylko gorzej. Za rok 2022 wyniósł -16,9 mld zł, a za 2023 r. wyniósł -20,8 mld zł.

• Na ujemny wynik finansowy za rok 2023 głównie miał wpływ ujemny wynik z odsetek w wysokości – 1,65 mld zł oraz ujemny wynik z operacji finansowych w wysokości – 17,5 mld zł.

• Złoto oraz należności w walutach obcych od nierezydentów wzrosły z 674, 18 mld zł na 31 grudnia 2021 roku do 734,06 mld zł na 31 grudnia 2022 roku oraz do poziomu 763,27 mld zł na 31 grudnia 2023 roku.

W czwartek w Sejmie odbędzie się dyskusja nad sprawozdaniem NBP za zeszły rok oraz nad informacją rządu o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2023 roku przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego.