Banki mają sposób na poprawę współczynników kapitałowych

Aby podbić ten kluczowy wskaźnik, a także lepiej szacować ryzyko kredytowe, kolejne banki wprowadzają metody wewnętrznych ratingów lub rozszerzają część portfela objętego tą metodą.

Kolejne polskie banki zapowiadają wprowadzenie wewnętrznych metod szacowania ryzyka kredytowego. Wśród nich są PKO BP, lider rynku, i  Pekao, drugi gracz.

Następni w kolejce

– Pracujemy nad wdrożeniem metody ratingu wewnętrznego IRB przy wyliczaniu wymogów i współczynników kapitałowych. Szacujemy, że moglibyśmy uzyskać zgodę z Komisji Nadzoru Finansowego w tej sprawie w roku 2020, może 2021 – mówi Piotr Mazur, wiceprezes PKO BP. Dodaje, że będzie to dotyczyć hipotek i portfela korporacyjnego.

Pekao również pracuje nad wdrożeniem IRB i oczekuje, że będzie mógł używać tej metody od 2020 r. – Z jednej strony poprawi to sytuację kapitałową banku, a z drugiej pozwoli nam lepiej wyceniać ryzyko i pozyskiwać lepszych klientów – wyjaśnia wiceprezes Marek Lusztyn.

Obecnie IRB używają mBank, ING Bank Śląski i Millennium. W mBanku już prawie cały portfel kredytowy jest objęty tą metodą, w trakcie dostosowania są portfel hipoteczny detaliczny mBanku Hipotecznego i niewielka część portfela samego mBanku, obejmująca kredytowanie specjalistyczne.

Również ING BSK pracuje nad rozszerzeniem tej metody na większą część portfela – chodzi o hipoteczną część portfela detalicznego. Obecnie są nią objęte kredyty korporacyjne.

W Millennium metodą IRB objęte są detaliczne kredyty hipoteczne i tzw. odnawialne ekspozycje detaliczne. Łącznie na koniec 2016 r. było to 29,2 mld zł, co stanowiło 60 proc. portfela kredytowego ogółem. W planie jest objęcie metodą IRB kolejnych portfeli: kredytów dla korporacji (poza leasingiem) i pożyczek gotówkowych. Ale m.in. ze względu na spodziewane zmiany w przepisach europejskich w odniesieniu do metod IRB bankowi trudno określić datę uzyskania na zgody.

Alior informuje, że jest w trakcie akceptacji innego narzędzia, tzw. metodyki AMA (zaawansowanego zarządzania ryzykiem operacyjnym), przez KNF. – W przypadku akceptacji uzysk kapitałowy szacujemy przynajmniej na 0,25 pkt proc. na kapitale Tier 1. Ale w kolejnym kroku przeanalizujemy możliwość wdrożenia metody IRB – mówi Katarzyna Sułkowska, wiceprezes Aliora.

Podwójna korzyść

– Korzyścią wdrożenia metody IRB może być, choć nie zawsze tak jest, zmniejszenie aktywów ważonych ryzykiem, lepsza wiedza na temat ryzyka oraz dokładność w szacowaniu rezerw, co powinno skutkować lepszym doborem klientów i w konsekwencji niższym kosztem ryzyka – tłumaczy Artur Kulesza, dyrektor działu relacji inwestorskich w Banku Millennium. Dodaje, że również w obszarze zarządzania kapitałem metoda IRB pozwala w optymalny sposób alokować kapitał, przez co jest on lepiej wykorzystany i daje szansę na lepszy zwrot dla akcjonariuszy.

GG Parkiet

– Banki wprowadzają metody IRB nie tylko po to, by poprawić wskaźniki wypłacalności, ale też aby mieć większą świadomość, skąd pochodzi ryzyko kredytowe. Ale nie ukrywajmy – to ulga kapitałowa jest głównym celem – mówi Andrzej Powierża, analityk DM Citi Handlowego. – Patrzę na banki przez pryzmat kapitału, który można traktować jako ich podstawowy koszt prowadzenia działalności. To, ile muszą go mieć, wynika przede wszystkim z regulacji, ale w pewnym stopniu zależy także od banków, i to niewielkie pole manewru powinny one maksymalnie wykorzystać, aby obniżyć wymóg kapitałowy, a więc swój podstawowy koszt – dodaje.

Jego zdaniem to w długim terminie kluczowe i każda dobra strategia banku powinna się opierać na IRB. – Po pierwsze, aby maksymalnie zmniejszyć koszt kapitału, a po drugie, aby dzięki temu narzędziu wiedzieć, jaka jest kapitałochłonność i zyskowność poszczególnych części biznesu, i aby móc odpowiednio go kształtować i rosnąć w dobrym kierunku – tłumaczy.

Ale zdaniem niektórych ekspertów tego typu metoda nie zawsze się sprawdzała i przynosiła bankom korzyści. Ostatnio w Europie pojawiają się propozycje idące w przeciwnym kierunku – uproszczenia i ustandaryzowania sposobów szacowania ryzyka przez banki.

[email protected]

PKO BP jako pierwszy otrzymał zrewidowane bufory na hipoteki walutowe

KNF zmniejszyła PKO BP bufor kapitałowy na hipoteki walutowe o 0,17 pkt proc. i 0,12 pkt proc. odpowiednio dla współczynników TCR i Tier1. – To niewielka korekta, która nastąpiła z dwóch powodów: kredyty frankowe ważą mniej w bilansie dzięki ich spłatom i umocnieniu złotego do franka szwajcarskiego, a poza tym ruch walutowy spowodował, że poprawiły się wskaźniki LtV, czyli wysokości długu do wartości nieruchomości. Ta ulga w wysokości buforów PKO BP nie jest jednak istotna, jeśli weźmiemy pod uwagę, że od stycznia w polskim sektorze bankowym urośnie bufor zabezpieczający do 1,875 proc. z 1,25 proc. obecnie. To całkiem spory wzrost – ocenia Kamil Stolarski, analityk Pekao IB. Ale od grudnia w sektorze wzrośnie waga ryzyka na hipoteki walutowe, co spowoduje wzrost wymogów kapitałowych banków z tego typu kredytami. Ponadto od stycznia wejdzie w życie nowy standard rachunkowości IFRS 9, który przyśpieszy moment rozpoznawania rezerw. – W efekcie od początku roku współczynniki wypłacalności PKO BP, i najpewniej innych banków frankowych mających standardową metodę ratingów, prawdopodobnie zmaleją. W przypadku instytucji z wewnętrznymi metodami ratingów pytanie brzmi, w jaki sposób banki frankowe odczują „karę" – bo zakładam, że taki jest cel regulatora – w postaci nieco wyższych wymogów na tego typu kredyty – dodaje Stolarski. Ale z punktu widzenia potencjału do podziału zysku kluczowa będzie polityka dywidendowa KNF. Zdaniem ekspertów, jeśli wysokie wymogi dla banków frankowych nie zostaną złagodzone, to PKO BP nie wypłaci dywidendy w przyszłym roku, bo jego portfel hipotek walutowych wciąż jest duży.