Kredyty hipoteczne cieszą się wielkim zainteresowaniem Polaków. Tylko w 2018 r. ich sprzedaż urosła aż o 20,1 proc., do 56,4 mld zł, a liczba udzielonych tego typu zobowiązań wzrosła wolniej, bo o 10 proc. i sprzedano ich 227 tys. Był to najlepszy rok od dekady. Na tak dobre wyniki branży miało wpływ wiele czynników, m.in. wypłata ostatniej już transzy dofinansowania z programu Mieszkanie dla Młodych. Osobom, które wzięły kredyt kilkanaście, a nawet kilka lat temu, mogą zmienić się plany życiowe i pojawi się potrzeba sprzedaży mieszkania. Sytuacja komplikuje się, gdy do końca okresu kredytowego jeszcze daleko. Czy będą mogły sprzedać nieruchomość obciążoną hipoteką? I czy w przypadku skorzystania z programu MdM, będą zmuszone oddać kwotę dofinansowania?
Nie można odsprzedać kredytu razem z mieszkaniem
Jeżeli chcemy sprzedać mieszkanie obciążone kredytem hipotecznym, to możemy to zrobić pod warunkiem, że ze środków pochodzących ze sprzedaży dokonamy spłaty całej należności. Nie istnieje możliwość, aby „przepisać" zadłużenie na kolejnego właściciela nieruchomości. W tym celu trzeba zatem poinformować bank o planie sprzedaży mieszkania i uzyskać dokument, w którym znajdziemy kwotę, jaką musimy wpłacić, aby uwolnić hipotekę. Takiego dokumentu będzie także potrzebował notariusz do sporządzenia odpowiedniego aktu.
Co ważne, spłacając wcześniej kredyt hipoteczny, oddajemy jedynie tę sumę, którą pożyczyliśmy, bez opłat, jakie ponieślibyśmy, gdybyśmy kontynuowali spłacanie należności przez kolejne lata (czyli bez oprocentowania i marży). Jeżeli kupujący także chce skorzystać z kredytu hipotecznego, to po przejściu całego procesu bank przekaże środki bezpośrednio na spłatę pozostałej kwoty kredytu osoby sprzedającej. Osoba kupująca musi więc samodzielnie złożyć wniosek kredytowy, a bank zadecyduje o zdolności kredytowej. Nie ma więc opcji otrzymania kredytu hipotecznego na tych samych warunkach, jakie miała osoba sprzedająca, nie można też kontynuować spłaty jej kredytu.
- Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego może jednak wiązać się z dodatkowymi opłatami. W niektórych przypadkach bank będzie oczekiwał zapłaty prowizji za wcześniejszą spłatę, która pobierana jest zwykle w ciągu pierwszych pięciu lat od wzięcia kredytu. W przypadku kredytów o zmiennej stopie procentowej, zaciągniętych po wprowadzeniu w życie nowej ustawy, czyli po 22 lipca 2017 r., prowizja za wcześniejszą spłatę pobierana jest maksymalnie do trzech lat od rozpoczęcia spłaty kredytu i nie może być wyższa niż 3 proc. wartości spłaconej kwoty – mówi Katarzyna Dmowska z ANG Spółdzielni.
Co z pięcioletnim zakazem sprzedaży nieruchomości z dopłatą z MdM?
Przez cztery lata trwania programu MdM z dodatkowych środków skorzystało ponad 110 tys. osób, jednak zainteresowanie programem wzrosło dopiero jesienią 2015 r., kiedy to złagodzono warunki skorzystania z dofinansowania. Wtedy jednak pojawił się także zapis regulujący kwestię sprzedaży mieszkania, na które otrzymano środki. Zgodnie z nim, osoba, która otrzymała dofinansowanie z programu, nie może sprzedać lub wynajmować nieruchomości przez pięć lat, w przeciwnym razie będzie musiała oddać otrzymane środki.