Targi o Kapustkę

Spór Cracovii z Tarnovią o podział zysków z transferu Bartosza Kapustki do Leicester może trafić do sądu.

Kapustka został sprzedany do zespołu mistrza Anglii na początku sierpnia. Kwota transferu nie została ujawniona, ale wiemy, że została podzielona na dwie części: bazową w wysokości 2,5 mln euro oraz wynikającą z bonusów, które mogą wyśrubować cenę do 6,5 mln euro. Jeśli więc wejdą w życie wszystkie przewidziane umową warunki, 19-latek, który został odkryciem Euro 2016, stanie się najdroższym w historii piłkarzem, który został sprzedany przez polski klub. Dotychczas miano lidera dzierży Adrian Mierzejewski, który w 2011 r. odszedł z Polonii Warszawa do Trabzonsporu za 5,25 mln euro. Cracovia już dostała przelewem 2,5 mln euro, a niektóre bonusy, jak na przykład niezbyt wygórowana liczba punktów do zdobycia przez Leicester w trwającym sezonie Premier League, są tak ewidentne, że „Pasy" z pewnością jeszcze się wzbogacą. Liczy na to również czwartoligowa Tarnovia, która szkoliła Kapustkę przez cztery lata, a następnie sprzedała w 2012 r.

Kłopotliwe 10 procent

– Z należnego nam ekwiwalentu wychodziło niemal 50 tys. zł, ale Cracovia nie chciała aż tyle zapłacić. Dlatego sprzedaliśmy go za 4 tys. zł, zastrzegając sobie jednocześnie prawo do 10-procentowego udziału w następnym transferze piłkarza – wyjaśnia prezes Tarnovii Waldemar Urban.

Po Euro 2016 do Cracovii wpłynęły dwie oferty: z Legii na 250 tys. euro oraz z Anglii na 6,5 mln euro. Kapustka zmienił barwy i wtedy okazało się, że strony inaczej rozumieją zapis o „10 procentach". Według tarnowian odnosi się on do całej kwoty transferu wraz z bonusami, według krakowian – tylko do 2,5 mln euro. Po kilku tygodniach uników, stawiania sobie zarzutów i negocjacji, klub z Kałuży przesłał do Tarnowa kategoryczne oświadczenie, iż zapłaci jedynie 250 tys. euro. W odpowiedzi Krzysztof Zagata z komisji rewizyjnej Tarnovii zadeklarował: – Podejmiemy bardzo zdecydowane kroki celem dochodzenia i ochrony naszych praw.

Piotr Szefer, szef Komisji ds. Regulaminowo-Prawnych Małopolskiego Związku Piłki Nożnej, zwraca uwagę na możliwe konsekwencje postępowania „Pasów". – Nic dziwnego, że Cracovia szuka możliwości zadbania o swój interes. Z drugiej strony uznanie do rozliczeń wyłącznie kwot bazowych skutkowałoby tym, że kluby dążyłyby do ich maksymalnego zaniżania w celu zmniejszenia wynikających z przepisów opłat – stwierdza.

MZPN jest zainteresowany finałem sprawy, bo przysługuje mu 2 proc. od transferu. 1,5 proc. ma dostać Polski Związek Piłki Nożnej, ale Joanna Misiewicz z Departamentu Rozgrywek Krajowych nie ma obaw związanych z egzekwowaniem pieniędzy.

– Na razie Cracovia ma przelać do PZPN 1,5 proc. od 2,5 mln euro, ale będziemy śledzić, czy wejdą w życie kolejne zapisane w umowie z Leicester bonusy i domagać się swojej części od tych kwot – wyjaśnia. Dodaje jednak, że to wcale nie oznacza, że ta sama zasada dotyczy Tarnovii. – To zależy od zapisu dotyczącego 10 proc. w umowie między klubami. Jeśli można go niejednoznacznie interpretować, zapewne będą musieli się wypowiedzieć prawnicy – stwierdza.

Milik, Rozwój i solidarność

To nie pierwszy przypadek, gdy klub ekstraklasy stara się uniknąć lub przynajmniej odsunąć w czasie wywiązanie się z umowy. Przez lata o swoje 20 proc. od transferu Arkadiusza Milika z Górnika Zabrze do Bayeru Leverkusen (za 2,8 mln euro) dopominał się Rozwój Katowice. Choć w końcu pieniądze zostały przelane, to sprawa nadal jest w sądzie, bo drugoligowy klub domaga się odsetek z tytułu przekroczonych przez Górnika terminów spłat uzgodnionych rat.

Od tamtej pory Milik zdążył już kilka razy zmienić klub, co oznaczało dla Rozwoju kolejne, całkiem spore pieniądze. W tym wypadku w ramach tzw. solidarity contribution. To mechanizm wprowadzony przez FIFA, który pozwala zarabiać akademiom niezależnie od tego, czy były w stanie zagwarantować sobie odstępne od kolejnego transferu wychowanka. I to przez całą jego karierę. Jedynym warunkiem jest udokumentowanie, że szkoliły zawodnika między 12. a 23. rokiem życia. To maksymalnie 5 proc. kwoty z kolejnych transferów, przy czym każdy rok szkolenia liczony jest osobno (przez pierwsze cztery lata po 0,25 proc., kolejne po 0,5 proc.).

Ograniczenie dotyczy tylko jednej kwestii – otóż zmiana barw musi się dokonywać pomiędzy dwoma federacjami. To dlatego Rozwój za ostatni transfer Milika z Ajaksu Amsterdam do Napoli za 32 mln euro dostanie, według szacunków prezesa Zbigniewa Waśkiewicza, 640 tys. euro, natomiast Zagłębie Lubin ani eurocenta z przenosin do Napoli za 20 mln swojego wychowanka Piotra Zielińskiego, który ostatnio reprezentował inny klub włoskiej federacji – Udinese.

Robota dla prawników

Ze zrobionego przez nas rozeznania w małych klubach wynika, że wciąż są działacze, którzy o takich możliwościach czerpania zysków ze szkolenia nie słyszeli. A nawet jeśli znają mechanizm solidarnościowy, mylą go z tzw. training compensation, czyli ekwiwalentem według innego przelicznika FIFA (należy się za szkolenie piłkarza w okresie, gdy miał 12–21 lat, ale obowiązek zachodzi tylko do ukończenia przez niego 23 lat), gdy ustalenie rekompensaty wynika z zaszeregowania klubów do czterech kategorii, a obowiązek zapłaty zachodzi nawet wtedy, gdy zawodnik jest przejmowany „za darmo".

Niektórzy zagubieni w gąszczu przepisów polscy działacze wzorują się na Brazylijczykach, którzy do egzekwowania należności i śledzenia zmian barw klubowych tysięcy swoich wychowanków na całym świecie wynajmują kancelarie prawne.

– Moim zdaniem niepotrzebnie ponoszą dodatkowe koszty, bo możemy im pomóc bez pośrednictwa prawników, którzy i tak muszą się zgłosić do PZPN, by wyegzekwować płatność z zagranicy przez naszą aplikację – tłumaczy Joanna Misiewicz. – Owszem, dobrze jest pilnować kolejnych transferów wychowanków, bo roszczenia po dwóch latach się przedawniają, ale wprowadzone przez FIFA Finansowe Fair Play upowszechnia się i kluby coraz rzadziej uciekają od swoich obowiązków. Na przykład Leicester w ostatnich dniach samo się zwróciło do nas, by ustalić, jakim klubom ma przelać pieniądze z tytułu mechanizmu solidarnościowego za wyszkolenie Kapustki.

[email protected]