Czy przedświąteczny spadek cen w sklepach obniży inflację?

Już nawet inflacja bazowa znalazła się w dopuszczalnym paśmie wahań NBP. Rynek oczekuje teraz kolejnych obniżek stóp procentowych, a mogą się do tego przyczynić grudniowe spadki cen w sklepach i ograniczone świąteczne wydatki Polaków.

Finalny odczyt inflacji za listopad wyniósł 2,50 proc. w ujęciu rocznym oraz 0,1 proc. miesiąc do miesiąca. – Listopadowa inflacja jest najniższą w całym roku i jednocześnie dokładnie odpowiada celowi inflacyjnemu NBP. Co istotne, cel ten został osiągnięty wyraźnie wcześniej, niż zakładała listopadowa projekcja inflacji NBP – podkreśla Jan Karczewski, dyrektor ds. Klientów Strategicznych, Michael/Ström Dom Maklerski.

Co więcej, inflacja bazowa wyniosła 2,7 proc., wobec 3,0 proc. miesiąc wcześniej. Była najniższa od sześciu lat.

Rynek czeka na obniżki stóp

Jak przypomina Jan Karczewski, zgodnie z przekazem prezesa NBP Adama Glapińskiego oraz wypowiedziami poszczególnych członków RPP, Rada przeszła obecnie w tryb „wait and see”, oczekując na kolejne dane makroekonomiczne oraz na marcową projekcję inflacji NBP. – Rynkowe oczekiwania są jednak wyraźnie bardziej jednoznaczne. Rynek zakłada, że inflacja została trwale sprowadzona do celu, i oczekują dalszych, choć raczej pojedynczych obniżek stóp procentowych, które mogłyby sprowadzić główną stopę do poziomu około 3,50 proc. Coraz częściej pojawiają się również głosy ekonomistów wskazujące możliwość głębszego cyklu luzowania polityki monetarnej, z docelowym poziomem stopy referencyjnej bliżej 3,00 proc. – zauważa ekspert.

– Oczekujemy, że inflacja nieznacznie wzrośnie w grudniu, a następnie w I kwartale powróci poniżej celu NBP na poziomie 2,5 proc. Zgodnie z tymi założeniami, nadal oczekujemy, że NBP obniży stopy procentowe z obecnego poziomu 4,00 proc. do stopy końcowej 3,50 proc. – twierdzą analitycy Goldman Sachs.

W grudniu niska inflacja

Tymczasem grudzień może przynieść zahamowanie inflacji. W listopadzie na 17 kategorii najczęściej kupowanych przez Polaków produktów najbardziej zdrożały używki – o 12,1 proc. rdr. W TOP5 podwyżek znalazły się też napoje bezalkoholowe ze średnim wzrostem 11,6 proc., słodycze i desery – 10,1 proc., mięso – 8,7 proc., a także pieczywo – 6,9 proc. rdr. W sumie 14 kategorii znalazło się na plusie, a 3 były na minusie. Potaniały warzywa – o 5,5 proc., owoce – o 1,2 proc., a także art. tłuszczowe – o 0,3 proc.

Autorzy raportu z UCE RESEARCH prognozują, że w tym miesiącu sytuacja w sklepach może wyglądać podobnie jak w listopadzie. Jednak im bardziej będzie zbliżać się Boże Narodzenie, tym słabsze mogą być wzrosty cen. Szczególnie będzie to widać po żywności. Już od początku grudnia na rynku można obserwować sporą walkę na promocje między największymi sieciami handlowymi. Trzeba też pamiętać o tym, że ogólnie ceny w grudniu mogą iść w górę o ok. 4 proc. rdr.

Oszczędne święta

Z raportu UCE RESEARCH i Shopfully Poland pt. „Wydatki świąteczne Polaków. Boże Narodzenie 2025” wynika, że 49,8 proc. Polaków planuje obecnie bardziej niż przed rokiem oszczędzać na świątecznych wydatkach, takich jak prezenty, zakupy czy wyjazdy. 38,4 proc. rodaków wyraża przeciwne stanowisko. Natomiast 10,1 proc. nie ma jeszcze sprecyzowanych planów. Tylko 1,7 proc. badanych nie zamierza w ogóle obchodzić świąt.

W grupie najmocniej zaciskającej pasa dominują osoby w wieku 25-34 lat, z miesięcznym dochodem netto na poziomie 1000-2999 zł. Konsumenci najczęściej chcą ograniczyć wydatki poprzez oszczędzanie na wszystkim po trochu – 36,6 proc. Na kolejnych miejscach są art. spożywcze – 23,2 proc., napoje alkoholowe – 23 proc., ozdoby świąteczne – 22,1 proc., wyjazdy – 16,7 proc., a także prezenty dla rodziny – 16,5 proc.

– Fakt, że blisko połowa Polaków zamierza w tym roku bardziej niż w ubiegłym roku oszczędzać na świątecznych wydatkach, świadczy o utrzymującej się ostrożności finansowej Polaków. Rosnące koszty życia, utrzymująca się presja inflacyjna oraz podwyżki cen produktów codziennych i sezonowych powodują, że wielu konsumentów stara się racjonalizować wydatki, także te świąteczne. Ogółem dane potwierdzają, że konsumenci chcą obchodzić święta, ale częściej niż wcześniej robią to w sposób bardziej przemyślany i kontrolowany – komentuje Robert Biegaj, współautor raportu z Shopfully Poland.

Zdaniem eksperta, te wyniki wpisują się w szerszy trend ostrożniejszego podejścia do finansów, obserwowany w ostatnich miesiącach w badaniach konsumenckich. Choć inflacja wyraźnie spadła, konsumenci wciąż odczuwają skutki wcześniejszych podwyżek. Niższa inflacja nie oznacza powrotu cen do poziomów sprzed kilku lat. Koszyk zakupowy – w tym świąteczny – pozostaje znacząco droższy, a wiele usług nadal drożeje.

– Inflacja nadal wpływa na decyzje zakupowe, choć nie jest już jedynym kluczowym czynnikiem. Coraz większe znaczenie mają inne elementy, w tym utrzymujące się wysokie koszty życia, czy niepewność dotycząca najbliższych miesięcy. – dodaje Robert Biegaj.