Statystycznie udane półrocze publicznych emisji obligacji

W I półroczu wartość publicznych emisji przeprowadzonych na podstawie prospektu emisyjnego wyniosła 830 mln zł i było to o 23 proc. więcej niż w I połowie 2017 r. Lecz powodów do radości nie ma wielu.

GG Parkiet

Dobrą atmosferę na rynku popsuł oczywiście GetBack, ale nie tylko on. Na rynku nie są aktywne firmy windykacyjne, ale również banki – po tym jak KNF ubiegłej jesieni zaleciła, by nominał pojedynczej obligacji podporządkowanej banków nie był niższy niż 400 tys. zł, z emisji publicznych zrezygnował Getin Noble Bank, a Alior Bank po prostu ich nie przeprowadza, mimo ważnego prospektu. Inne banki w ogóle nie podchodzą do publicznych emisji. W porównaniu z ub.r. brak emisji Getin Noble Banku jest odczuwalny – tylko w I półroczu 2017 r. było ich pięć, teraz żadnej.

Jeśli idzie o liczbę i wartość emisji publicznych, I półrocze 2018 r. prezentuje się – do pewnego miejsca – udanie. Emisji było 11 (przed rokiem 13), emitentów ośmiu (przed rokiem sześciu), a wartość obligacji zaoferowanych inwestorom indywidualnym wyniosła 830 mln zł (przed rokiem 674 mln zł). Choć wartość emisji jest wyższa niż przed rokiem, nie jest jednak rekordowa (choć cały rok 2017 takim rokiem był) – w I połowie 2016 r. wartość publicznych emisji sięgnęła 940 mln zł (było ich wówczas 17, a emitentów – ośmiu). W ujęciu 12 miesięcy wartość publicznych emisji po raz pierwszy przekroczyła 2 mld zł (2015 mln zł).

Orlen dominuje

Teoretycznie powyższe liczby mogłyby opisywać półrocze zupełnie udane, w praktyce zaciemniają tylko faktyczny obraz rynku, który zbyt ciekawy nie jest. Przede wszystkim o wartości przeprowadzonych emisji w I półroczu zdecydował jeden emitent – PKN Orlen. Wartość jego ofert (600 mln zł) stanowiła aż 72 proc. wartości emisji z I półrocza. Dla porównania w II półroczu ub.r. emisje Orlenu miały 34-proc. wkład w ostateczną wartość ofert.

Rynek zdominowany przez jednego emitenta nie jest oczywiście dobrą informacją, bo jak będą wyglądały statystyki drugiego półrocza, gdy emisji Orlenu już nie będzie?

Wróćmy jeszcze na moment do statystyk I półrocza, bo odkryjemy w nich, że liczba inwestorów, która wzięła udział w emisjach (prawie 7 tys.), wzrosła w porównaniu ze stanem sprzed roku (5,4 tys.), a średnia wartość zapisu spadła ze 176 tys. w całym 2017 r. do 135 tys. w I półroczu. I tu obraz zaciemnia Orlen, bo akurat w jego przypadku wartość średnich zapisów sięgnęła 169–395 tys. (w trzech emisjach), podczas gdy w siedmiu innych nie przekraczała 100 tys. zł. Dla porównania – w 2017 r. średnia wartość zapisów nie przekroczyła 100 tys. zł w 11 na 30 emisji, a rok wcześniej – w ośmiu z 32 ofert.

Daleko stąd do twierdzenia, że obligacje korporacyjne trafiły pod strzechy (minimalny osiągnięty średni zapis to nadal 50 tys. zł), ale możemy uznać, że inwestorzy zyskali większą możliwość dywersyfikacji portfeli i ostrożniej dobierają spółki. Najmniejszą emisję przeprowadził w I półroczu GetBack (15 mln zł), a i ona była tą jedyną, która nie udała się w całości.

Warto też pamiętać, że emisje publiczne są najpłynniejszymi papierami na Catalyst, choć – co ciekawe – nie zawsze występuje prosta zależność między liczbą złożonych zapisów a wartością generowanych później obrotów. Sześć z jedenastu przeprowadzonych w I półroczu emisji osiągnęło „wskaźnik gęstości" zbliżony do 20 inwestorów na każdy uplasowany milion złotych. Od tych statystyk odbiegały emisje Orlenu (3,5–6) oraz Echa (6,5), ale historycznie to właśnie papiery Orlenu, a szczególnie Echa, należały do najpłynniejszych na Catalyst.

Co nas czeka?

Mimo że rok rozpoczął się dobrze, możemy zapomnieć o udanym całym roku. Afera GetBacku kładzie się długim cieniem na całym rynku i dotyczy to także ofert publicznych. Chętnych emitentów pewnie by nie brakowało, ale wyjść na rynek jest dziś znacznie trudniej. Po pierwsze dlatego, że przewaga podaży widoczna jest w wycenach na Catalyst, gdzie można bez żadnego problemu kupować obligacje wybranych emitentów z wyższą rentownością i krótszym okresem do wykupu, niż są oni w stanie zaoferować w nowych emisjach.

Po drugie zmieniło się także otoczenie prawne. KNF nie chce aktywnej sprzedaży obligacji przez banki, a w tej kategorii mieszczą się również – prawdopodobnie – bankowe domy maklerskie. Weźmy pod uwagę średnie zapisy oraz życzenie Komisji, zdaniem której inwestor, który rozumie ryzyko inwestycji w obligacje korporacyjne, dysponuje środkami przekraczającymi równowartość 100 tys. EUR. Być może nie zmienia to aż tak wiele, wszak i do tej pory nie była to inwestycja dla mas.

Zakładając optymistyczny scenariusz i powrót obligacji firm do łask choćby tylko wśród klientów private bankingu, wartość publicznych ofert w II półroczu mogłaby sięgnąć nieco ponad 600 mln zł.

Emisje | Tylko jedna mała emisja publiczna

Szczyt popularności osiągnęły w 2017 r., gdy wartość bezprospektowych emisji publicznych adresowanych do inwestorów indywidualnych wyniosła prawie 120 mln zł wobec 70 mln zł rok wcześniej. Dzięki nim emitenci pozyskali 80 mln zł (w 2017 r.). W tym roku właściwie zniknęły z pola widzenia.

Jedyną tzw. małą emisję publiczną przeprowadziło Legimi, które pozyskało z niej – zgodnie z planem – 1,2 mln zł. Na początku roku sił próbowała Etno Cafe z zamiarem pozyskania do 1 mln funtów brytyjskich, ale nie udało się osiągnąć progu emisji (250 tys. GBP) i to właściwie wszystko, co emitenci mieli do zaoferowania w tym obszarze rynku długu.

Skąd ta nagła posucha? Przyczyn może być kilka. Od lat statystyki są bezlitosne dla małych emitentów – emisje o wartości do 10 mln zł to te, których prawdopodobieństwo niewykupienia jest najwyższe. Część inwestorów zniechęconych kolejnymi bankructwami mogła stracić zainteresowanie tego typu instrumentami, uznając, że nawet zabezpieczone obligacje małych firm niosą zbyt duży ładunek ryzyka.

Po drugie, główny rozgrywający na rynku małych emisji publicznych – Polski Dom Maklerski – nieoczekiwanie znalazł się w świetle jupiterów w związku z aferą GetBack, a jego prezes został w minionym tygodniu zatrzymany przez CBA. Prawdopodobnie szefowie PDM mieli na głowie inne zmartwienia niż rozwój rynku małych emisji publicznych w Polsce w ostatnim półroczu.

O prognozy na drugą część roku w tym segmencie trudno. Warto pamiętać, że emisje do 1 mln EUR nie wymagają teraz nawet pośrednictwa domu maklerskiego i z czasem może pojawić się więcej tego rodzaju projektów.

 

Kalendarium

Poniedziałek, 2 lipca

ABS Investment (AIN0421) | ustalenie praw do odsetek.

Arche (ACH1019) | ustalenie praw do odsetek.

Archicom (ARH0719) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

GetBack (GBK1018) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

Getin Noble Bank (GNB0720) | ustalenie praw do odsetek.

Gmina Miasta Elbląg (ELG0126) | ustalenie praw do odsetek.

Pekao Bank Hipoteczny (PEOH209) | ustalenie praw do odsetek.

Podkarpacki Bank Spółdzielczy (PBS0720) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

Vantage Development (VTG0721) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

Wtorek, 3 lipca

Auxilia (AUX0119) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

Bank Ochrony Środowiska (BOS0724) | ustalenie praw do odsetek.

Ghelamco Invest (GHE0718) | ustalenie praw do odsetek.

Kruk (KRU1018) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

PCC Rokita (PCR1023) | ustalenie praw do odsetek.

PZU Finance (PZU0719) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

Środa, 4 lipca

Columbus Energy (CLC1019) | wypłata odsetek.

Famur (FMF0120) | ustalenie praw do odsetek.

Ghelamco Invest (GHJ0718) | wypłata odsetek i dzień wykupu.

Kancelaria Statima (STA0419) | ustalenie praw do odsetek.

Czwartek, 5 lipca

Bank Polskiej Spółdzielczości (BPS0720) | ustalenie praw do odsetek.

BVT (BVT0120) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

Columbus Energy (CLC1019) | początek nowego okresu odsetkowego.

Dino Polska (DNP1020) | ustalenie praw do odsetek.

GetBack (GBK1019) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

HB Reavis Holding (HBS0122) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

Kancelaria Medius (KME0720) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

Piątek, 6 lipca

Bank Polskiej Spółdzielczości (BPS0718) | ustalenie praw do odsetek.

Capital Park (CAP0419) | ustalenie praw do odsetek.

Dekpol (DEK1018) | ustalenie praw do odsetek.

Echo Investment (ECH0721) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

ESBANK Bank Spółdzielczy (ESB0725) | ustalenie praw do odsetek.

Fast Finance (FFI0121) | ustalenie praw do odsetek.

Ghelamco Invest (GHC0718, GHE0720, GHI0720) | ustalenie praw do odsetek.

Kancelaria Medius (KME0719) | ustalenie praw do odsetek.

mBank Hipoteczny (MBHPE09) | ustalenie praw do odsetek.

Spółdzielczy Bank Rozwoju w Szepietowie (SBR0725) | ustalenie praw do odsetek.

Sobota, 7 lipca

i2 Development (I2D1019) | wypłata odsetek i początek nowego okresu odsetkowego.

PCC Rokita (PCR1019) | ustalenie praw do odsetek.

Niedziela, 8 lipca

Brak wydarzeń.