Geometria Drummonda (1)
Geometria Drummonda oparta jest zarówno na koncepcji podążania za trendem, jak i na prognozowaniu jego zmian. Raczej wyprzedza zmiany tendencji na rynku niż jest w stosunku do nich opóźniona. W ramach tej metody stosujemy prognozowane wykresy służące do określania, jak zachowa się rynek w przyszłości. Ten sposób analizy rynku pozwala określić najbardziej prawdopodobny scenariusz rozwoju koniunktury. Metodę tę można dopasować do własnej filozofii inwestowania oraz stylu dokonywania transakcji na rynku.
Geometria Drummonda okazała się skuteczną metodą inwestowania. Techniki wchodzące w jej skład były testowane przez kilka dziesiątków lat przez wielu inwestorów na wszystkich kontynentach. Sprawdziły się na różnych rynkach i w każdej z analizowanych perspektyw czasowych, od dziennych do wieloletnich.Najważniejszy element geometrii Drummonda to kombinacja trzech podstawowych narzędzi i technik inwestycyjnych:- układ kilku krótkoterminowych średnich kroczących,- krótkoterminowe linie trendu,- stosowanie kilku perspektyw czasowych.Średnia PLdotNatura większości podstawowych dla geometrii Drummonda koncepcji analitycznych jest bardzo prosta. Jednak długa praca nad nimi pozwoliła na uzyskanie wyrafinowanych odmian tych narzędzi. W pierwszym artykule poświęconym geometrii Drummonda skoncentrujemy się na PLdot - pierwszym głównym zestawie narzędzi wchodzących w skład geometrii Drummonda. PLdot to punkt i linia - pierwsze dwie spośród głównych technik stosowanych w ramach geometrii Drummonda. Kolejne artykuły opisujące tę metodę analizy rynku przedstawią analizę czasu, inne narzędzia dokonywania transakcji oraz psychologiczne i filozoficzne aspekty leżące u podstaw geometrii Drummonda.Podstawą geometrii Drummonda jest pojęcie "przepływów". Przepływów rozumianych ogólnie jako przechodzenie każdej formy życia z jednego ekstremum do drugiego, od początku do końca w ramach pewnego cyklu lub fali. Rynki finansowe również poruszają się w taki sposób. Rytmiczne wzory zachowań rynków do złudzenia przypominają np. morskie fale. Odkrywając rytm rynku poprzez jego wizualizację inwestorzy mogą monitorować przepływy rynkowe i wykorzystać je w celu osiągnięcia zysku. To jest najważniejsza funkcja PLdot.PLdot można stosować na każdym rynku towarowym, terminowym lub akcji. Jest to krótkoterminowa średnia krocząca oparta na trzech słupkach danych. Jeden słupek może obrazować notowania z jednej godziny, jednego dnia czy jednego tygodnia. PLdot jako średnia z trzech słupków jest rysowana jako kropkowana linia i przesuwana jeden słupek w przód. Wzór na obliczanie PLdot wygląda następująco. Jest to średnia z ceny najwyższej, najniższej i zamknięcia na przestrzeni trzech słupków.PLdot to seria punktów na wykresie opisująca stan równowagi rynku w matematycznym sensie. Niesie za sobą informację o zależnościach pomiędzy popytem i podażą w danym okresie. W zależności od analizowanej perspektywy może to być ostatnia godzina, dzień czy tydzień.Wykres ceny na rynku wynika wprost z działań inwestorów, którzy na nim o-perują. PLdot to krótkoterminowa średnia ruchoma, informująca o stanie rynku w ciągu ostatnich trzech okresów. Mogą to być godziny, dni lub tygodnie. Można tę średnią interpretować jako punkt równowagi pomiędzy popytem i podażą, który jednocześnie symbolizuje wspólną opinię grupy działającej na tym rynku. W zależności od stanu rynku może to być niewielka grupa, która w ekstremalnych sytuacjach zamienia się w tłum inwestorów rzucających się do sprzedaży lub kupna akcji. To jest bardzo ważne, bo wpływ działań tłumu na rynek jest bardzo istotny z punktu widzenia aktywności i psychologii rynku.Wszyscy wiemy, że tłum ma ogromną siłę. Kiedy rusza na akcje, to nie ma dla niego żadnych przeszkód. Energia tłumu jest większa niż prosta suma jego uczestników. Także obraz tłumu jest bardzo atrakcyjny dla inwestorów, którzy stoją z boku. Wszyscy wiemy, że silna hossa powoduje tak wielką chęć posiadania akcji, że prawie nikt nest w stanie się jej oprzeć. Atrakcyjność tłumu wynika z tego, że w każdym z nas jest potrzeba przynależności, bezpieczeństwa oraz pożywienia, rozmnażania i przetrwania. Tłum ma impet i siłę. Jeżeli trader inwestuje zgodnie z tłumem, czyli zgodnie z trendem panującym na rynku, ma większe szanse na osiągnięcie sukcesu. Tłum zwykle chroni swoich członków. Oczywiście, nie zawsze porusza się w jedną stronę. Czasami zatrzymuje się, zastanawia i zmienia kierunek. Jednak praktycznie zawsze tłum powoduje przewartościowanie lub niedowartościowanie rynku. Pęd do kupowania lub sprzedawania wśród inwestorów albo wynosi, albo spycha ceny akcji do skrajnie wysokich lub niskich poziomów.Główna zasada Geometrii Drummonda mówi, że impet tłumu nie zatrzymuje się w określonym punkcie w przestrzeni i czasie, lecz jest powstrzymywany przez mniejsze lub większe przepływy energii. Wszystkie przepływy energii mają postać falową i ich różne konfiguracje są bezpośrednią przyczyną zmian warunków ekonomicznych, stanów emocjonalnych i zachowań jednostek i grup osób. Te przepływy energii mogą być monitorowane i wykorzystywane na różne sposoby, m.in. przez traderów na rynkach finansowych w celu osiągnięcia zysku. Przepływy energii widoczne na wykresach cen z rynków finansowych nie są jednak charakterystyczne tylko dla nich. Podobne falowe struktury są obecne w przyrodzie m.in. jako fale morskie, aktywność plam na słońcu, cykle występujące w historii naszej planety.Zastosowanie PLdotŚrednia ruchoma o nazwie PLdot została szeroko przetestowana i okazała się skuteczna na wielu rynkach. W czasie trendów PLdot porusza się w prostej linii o nachyleniu uzależnionym od siły tendencji. W czasie stabilizacji średnia porusza się horyzontalnie. Jest bardzo wrażliwa na rozpoczynające się trendy. Bardzo szybko reaguje na zmianę tendencji. Po wybiciach z fazy stabilizacji od razu identyfikuje nowy trend, a także pokazuje, kiedy dotychczasowa tendencja zbliża się do końca.PLdot dobrze ilustruje trend horyzontalny, a następnie wzrostowy na tygodniowym wykresie indeksu S&P 500 (wykres 1). W czasie stabilizacji pomiędzy słupkami 3-7 średnia porusza się w bok. Następnie obserwujemy krótki spadek, a później trwający przez 5 tygodni trend wzrostowy. PLdot przez cały czas porusza się w prostej linii. Jest to znaczące ułatwienie przy próbie szybkiej identyfikacji trendu.Wielu inwestorów uznaje, że aby osiągać zyski na rynku, wystarczy inwestować zgodnie z trendem, gdy wykres ce-ny znajduje się tylko po jednej stronie średniej PLdot, oraz wstrzymać się z zajmowaniem pozycji, gdy Pldot porusza się w bok, sygnalizując, że rynek znajduje się w fazie stabilizacji. Na wykresie 1 przedstawiającym tygodniowy wykres indeksu S&P 500 widzimy, że od słupka nr 4 notowania znajdują się po obu stronach średniej, powyżej i poniżej niej. Oznacza to, że rynek jest w trendzie bocznym. W kolejnych tygodniach od 6 do 9 rynek zamyka się poniżej PLdot, sygnalizując trend spadkowy. Od 10 do 14 tygodnia rynek rośnie, zamykając się powyżej średniej PLdot.Na wykresie 2 przedstawiającym notowania kontraktów terminowych na amerykańskie obligacje (T-Bond futures) widzimy dwie zmiany trendu. Od 29 marca do 1 kwietnia rynek znajdował się w trendzie spadkowym i każdego dnia zamykał się ponad średnią PLdot. Strategia dokonywania transakcji w tej sytuacji mogła opierać się na otwieraniu krótkich pozycji w strefie oporu wyznaczanej przez PLdot. Jednak 2 kwietnia rynek zamknął się powyżej PLdot, sygnalizując zakończenie spadkowej tendencji notowań. Gdy rynek przełamał średnią, rozpoczął się trend wzrostowy, który trwał do 13 kwietnia. Wtedy rynek ponownie spadł poniżej PLdot, sygnalizując kolejną zmianę tendencji. W czasie tych wzrostów dobrą strategią było kupowanie przy linii wsparcia. Zauważmy, że średnia PLdot porusza się w prostej linii aż do momentu zmiany trendu na rynku, kiedy ta prosta linia od razu się załamuje. Kiedy zaczyna się nowy trend spadkowy, wskaźnik znowu porusza się w prostej linii w dół 14,15 i 16 kwietnia.Jeżeli dokładnie przyjrzymy się, jak zachowuje się rynek w stosunku do PLdot, to szybko dostrzeżemy, że ceny często oddalają się od tej średniej, by później do niej wrócić. Ten mechanizm pokazany na wykresie 3 nazywamy "Powrót do PLdot" (Return to PLdot). Jest to bardzo prosty proces, który można łatwo wykorzystać przy dokonywaniu transakcji na rynku. Kiedy ceny znacząco oddalają się od naszej średniej, jest bardzo prawdopodobne, że wkrótce do niej wrócą, aby "poczuć bezpieczeństwo i akceptację" jaką daje im tłum będący źródłem trendu. Ważne, by wiedzieć, jak daleko rynek może oddalić się od śred-niej. Zastosowanie PLdot, linii trendu, analizy czasu trwania i wielu innych narzędzi geometrii Drummonda pozwala z dużą dokładności określić ten punkt. Sztuka geometrii Drummonda jako metody analizy rynku opartej na analizie technicznej polega na zastosowaniu tych narzędzi w różnych kombinacjach zależnie od warunków rynkowych.Na wykresie 3, przedstawiającym notowania obligacji, widzimy, że niektóre słupki zaznaczane żółtymi strzałkami obrazują powroty ceny do średniej PLdot. Kiedy rynek oddala się od średniej, trader powinien być bardzo wyczulony na wszelkie sygnały zapowiadające zmianę trendu i powrót do PLdot. Dobrą strategią wykorzystującą te mechanizmy może być zajmowanie pozycji na poziomie średniej PLdot i odwracanie jej, gdy rynek zbyt daleko oddala się od niej. Dokładne poziomy cenowe, na których trader powinien otwierać te pozycje, mogą być wyznaczane przez inne narzędzia dokonywania transakcji wchodzące w skład geometrii Drummonda jak krótkoterminowe linie trendu i stosowanie różnych perspektyw czasowych. Skłonność rynku do cyklicznego oddalania, a następnie powracania do średniej PLdot jest stała. Można ją wykorzystać w swojej strategii rynkowej oraz do przewidywania przyszłych tendencji notowań.Nie trzeba długo analizować wykresów, by szybko uświadomić sobie, że średnia PLdot działa także jako silna linia wsparcia lub oporu w zależności od kierunku trendu na rynku. Nazywamy to "odbicie od PLdot" (PLdot Push). W trendzie wzrostowym średnia PLdot działa jako linia wsparcia "wypychając" rynek w górę, a w trendzie spadkowym jako linia oporu "spychając" rynek w dół. Generalnie można powiedzieć, że stosując geometrię Drummonda zakładamy, że na poziomie średniej PLdot znajdują się największe pokłady energii na rynku. Jeżeli tej energii jest dużo, rynek odbija się mocno i powstaje silny trend. Jeżeli jest jej mało, trend jest słaby. Jeżeli energia rynku wygasa, to ceny przełamują średnią PLdot i trend ulega zmianie. Pełne wykorzystanie tych procesów w swojej metodzie dokonywania transakcji na rynku może zaowocować wysoką nagrodą w postaci dużych zysków z inwestycji.Wykres 4 przedstawia notowania indeksu S&P 500 w ujęciu kwartalnym. Indeks znajdował się w tym czasie w silnym trendzie wzrostowym. Wyraźnie widać, że na rynkach o silnych trendach wzrostowych PLdot stanowi mocne wsparcie dla spadków. Kiedy zwyżkujący rynek powraca do strefy wokół naszej średniej (oczywiście przesuniętej o jeden słupek w prawo), trader może otworzyć długą pozycję lub jeżeli już taką ma, to ją powiększyć. W trendzie spadkowym jest odwrotnie. PLdot działa jako linia oporu, a najlepsza strategia powinna opierać się na otwieraniu krótkich pozycji po wzroście do naszej średniej. Gdy rynek znacząco oddala się od PLdot, należy skracać część pozycji, by zachować papierowe zyski. Agresywni traderzy mogą też odwracać pozycję, by wykorzystać ruchy przeciw trendowi. Wiąże się to, oczywiście, z większym ryzykiem poniesienia straty.Jak widać na wykresie 4, każdy spadek do średniej wyznaczał lokalny dołek indeksu. Znając ten poziom po przesunięciu PLdot o jeden słupek w prawo, można było te spadki wykorzystać do zajęcia pozycji i osiągnięcia sporych zysków. To przesunięcie średniej nazywamy w geometrii Drummonda PLLiveDot. Jest to jedna z zaawansowanych koncepcji wchodzących w skład naszej metody radzenia sobie z rynkiem.
Drugi artykuł ii geometria Drummonda znajdzie się w grudniowym numerze "Profesjonalnego Inwestora" (nr 4). Zostanie w nim omówiona koncepcja koordynacji perspektyw czasowych, która od 20 lat stanowi podstawę strategii inwestycyjnej stosowanej przez Charlesa Drummonda i jego uczniów.BibliografiaHow to Make Money in the Futures Market... and lots of it! by Charles Drummond. 1978, 575 Pages. Drummond Publications.Charles Drummond on Advanced P&L, by Charles Drummond. 1980, 547 pages. Drummond Publications.The P&L Labs, by Charles Drummond. 1981, 260 pages. Drummond Publications.The 1-1 Paper, by Charles Drummond. 1985, 277 pages. Drummond Publications.The Energy Paper, by Charles Drummond. 1991, 18 pages, Drummond Publications.P&L Accumulation/Distribution: Knowing When to Trade, by Charles Drummond. 1993, 185 pages. Drummond Publications.Knowing Where the Energy is Coming From, by Charles Drummond. 1995, 190 pages. Drummond Publications.Pattern Picking, by Charles Drummond. 1996, 22 pages. Drummond Publications.Predicting Next Week's Range (& understanding how the daily plays it out), by Charles Drummond. 1996, 62 pages.Psycho Paper '96: P&L's Connection with Awareness, by Charles Drummond. 1996, 160 pages. Drummond Publications.The Lessons, a series of 30 multi-media lessons, by Charles Drummond and Ted Hearne, 1997-1999. Drummond and Hearne publications.
Charles Drummond twórca geometrii Drummonda ma już ponad 60 lat. Mieszka w East Coast w Kanadzie. Większą część swojej kariery spędził w Toronto, gdzie inwestował na wielu rynkach i przez pewien czas prowadził firmę doradczą.Po rozpoczęciu kariery na rynku Charles Drummond uznał, że większość tradycyjnych metod inwestowania nie pozwala na osiąganie zysków, a ich wyniki są bardzo frustrujące. Jego pierwsze doświadczenia były typowe. Stracił pieniądze i otrzymał wiele złych rad na temat inwestowania. Przez pewien czas dalej tracił pieniądze w konwencjonalny sposób. Później podjął kluczową dla swojej przyszłej kariery decyzję. Jeżeli ma dalej ponosić straty, to na własny sposób, a nie kierując się tradycyjnymi metodami. Postanowił opracować własną strategię inwestowania, a nie opierać się na dokonaniach innych.To był początek geometrii Drummonda. Ta metoda analizy rynku i dokonywania transakcji oparta na analizie technicznej odniosła znaczący sukces. Wielu inwestorów na całym świecie od wielu lat ją stosuje.W czasie swojej kariery na rynku Charles Drummond zarobił dużo pieniędzy. Jest również autorem wielu książek i publikacji na temat analizy rynku i metod dokonywania transakcji.