Dwa lata na zmiany

Nowa ustawa o finansach publicznych ma wejść w życie z początkiem 2008 r. Jednakże wszystkie zmiany, jakie przewiduje reforma Gilowskiej, będą wdrażane stopniowo - do 2009 roku. Tak przynajmniej wynika z projektu ustawy wprowadzającej nowe regulacje. Dokument opublikowało wczoraj Ministerstwo Finansów.

Wszyscy, którym wydawało się, że MF zlikwiduje niepotrzebne instytucje już z początkiem 2008 r., mogą się poczuć zawiedzeni. Zgodnie z projektem, zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze oraz państwowe jednostki budżetowe znikną, ale do końca przyszłego roku. Ich majątek i kompetencje przejdą do odpowiednich urzędów centralnych lub samorządowych - nierzadko po konsultacji z ministrem skarbu. Nieco szybciej trwać będzie likwidacja rachunków dochodów własnych (do końca czerwca 2008 roku). Ten sam termin MF przewidziało na zniesienie funduszy motywacyjnych uzyskiwanych z tytułu przepadku rzeczy pochodzących z ujawnienia przestępstw.

Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, Zakład Ubezpieczeń Społecznych stać się ma państwową jednostką budżetową. W ten sposób MF uzyska pełną kontrolę nad wydatkami administracyjnymi ZUS (będą pokrywane z budżetu, a nie z odpisu od składek). Przy okazji resort chce połączyć Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Zdaniem wielu ekspertów, składka na FGŚP (0,10 proc. wynagrodzenia) niepotrzebnie tylko komplikowała system ubezpieczeń.

Podobna reforma co ZUS czeka Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (zlikwidowany zostanie Fundusz Administracyjny). Zmiany obu instytucji należy się spodziewać już na początku 2008 r. W tym samym czasie zniknąć mają wojewódzkie, powiatowe i gminne fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Dochody tych jednostek z opłat środowiskowych staną się dochodami samorządów.

Zlikwidowanych zostanie także wiele mniejszych funduszy, jak np. Fundusz Restrukturyzacji Przedsiębiorców (trafia na niego 15 proc. przychodów z prywatyzacji, pieniądze służą ratowaniu lub restrukturyzacji przedsiębiorstw). "Efektywność wykorzystania środków FRP jest ministrowi finansów nieznana" - czytamy w uzasadnieniu do projektu.

Pewną niespodzianką jest planowana przez MF zmiana funkcjonowania Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Z początkiem 2009 r. wojewódzkie oddziały GDDKiA mają być włączone do urzędów marszałkowskich. Resort chce także zlikwidować Radę ds. Autostrad ("po wytyczeniu przebiegu autostrad nie ma podstaw do dalszego istnienia Rady") oraz zaostrzyć procedury wydawania środków Krajowego Funduszu Drogowego. Rząd ma się zająć projektem 5 czerwca.