TFI gimnastykują się, by dać jakikolwiek zysk

Fundusze papierów dłużnych krajowych w tym roku zarobiły około 1 proc. W ostatnich 12 miesiącach średnia stopa zwrotu nie przekraczała 3 proc. To wyniki dalekie od tych chociażby z wiosny ubiegłego roku, gdy ponad 10-proc. roczna stopa zwrotu była normą

Minęło już przysłowiowe pięć minut funduszy obligacji. W ostatnich 12 miesiącach (wyceny na  8 kwietnia) dały zarobić średnio 2,7 proc. Mniej więcej rok temu o tej porze przeciętna roczna  stopa zwrotu sięgała 11 proc. Gdy mowa o oczekiwanych zyskach z funduszy obligacji, zazwyczaj podaje się stopy zwrotu rzędu 5–6 proc. w skali roku. W ostatnich 36 miesiącach fundusze obligacji przyniosły średnio blisko 21-proc. zysk, co daje około 7 proc. zarobku w skali roku.

[b]Zobacz tabelę: [link=http://grafika.parkiet.com/gparkiet/259226]Stopa zwrotu funduszy obligacji krajowych[/link][/b]

Zarządzający funduszami, które w ostatnim roku pokazały względnie dobre wyniki, musieli znaleźć sposób na pokonanie niesprzyjających warunków rynkowych. Spadają ceny zarówno papierów krótko-, jak i długoterminowych. To przede wszystkim efekt oczekiwań, a potem już realizacji podwyżek stóp procentowych. Polskim papierom nie sprzyjały też zawirowania wokół realizacji rządowego budżetu. W dobrym postrzeganiu przez zagranicznych inwestorów przeszkadzały też problemy fiskalne krajów peryferyjnych strefy euro. W końcu i technicznie rynkowi należało się odwrócenie trendu – wielka hossa na rynku polskiego długu skarbowego nie mogła trwać w nieskończoność.

Inaczej niż w poprzednich latach teraz asem zarządzających wcale nie są obligacje korporacyjne, czyli emitowane przez spółki. Najlepszy w ostatnich 12 miesiącach jest SKOK Obligacji. Posiadacze jego jednostek są ponad 6 proc. na plusie. To efekt przede wszystkim aktywnej polityki inwestycyjnej na rynku polskich papierów dłużnych skarbowych. – W swoich decyzjach uwzględniamy nie tylko dane płynące z polskiej gospodarki, ale także globalne otoczenie, które w pewnych okresach potrafi zdominować sytuację na krajowym rynku papierów dłużnych – komentuje Arkadiusz Bogusz, kierownik departamentu papierów dłużnych w Credit Suisse Asset Management, który zarządza tym funduszem. SKOK Obligacji plasuje się też wysoko w rankingach, jeśli chodzi o ostatnie dwa i trzy lata.

Więcej niż 5 proc. zarobili jeszcze uczestnicy Skarbiec Depozytowy i KBC Alfa. – To w dużej mierze wynik inwestycji w polskie papiery skarbowe denominowane w walutach obcych – wskazuje Olaf Pietrzak, zarządzający funduszami w Skarbiec TFI. W ostatnich sześciu miesiącach fundusz jest jednak na 0,6-proc. minusie, podczas gdy średnio podmioty dłużne straciły w tym czasie 0,3 proc. – Bessa na zagranicznych rynkach obligacji wpłynęła negatywnie na wyniki naszego funduszu w ostatnich miesiącach, mimo znacznego zmniejszenia ekspozycji w tej kategorii lokat – przyznaje zarządzający. – Jednak znaczna liczba trafnych decyzji na przestrzeni całego roku zaowocowała wysokimi stopami zwrotu w ostatnich 12 miesiącach – dodaje. W skali ostatnich dwóch i trzech lat fundusz znajduje się raczej w połowie stawki.

Wycena jednostki KBC Alfa idzie w górę w ostatnim roku bardziej stabilnie. Ostatnie pół roku dało 2,4 proc. zysku. To jednak fundusz niedostępny dla klientów z zewnątrz, a jedynie dla Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji Warta. – Jego polityka inwestycyjna skupia się na dłużnych papierach wartościowych. Fundusz w początkowej fazie koncentrował w się w znacznej mierze na obligacjach korporacyjnych, obecnie zdecydowaną większość stanowią obligacje skarbowe o średnim terminie wykupu – komentuje Bogdan Jacaszek, dyrektor biura zarządzania aktywami w KBC TFI. Fundusz ma ponadto szczególnie wysoką stopę zwrotu za ostatnie trzy lata – ponad 70 proc. Największa zwyżka przypadła na 2008 r. To jednak głównie efekt przeksięgowań w portfelu. – Fundusz działa od 11 lat i na początku miał formę funduszu dywidendowego. W wyniku zmian w regulacjach prawnych zrezygnowano z wypłat dywidendy, a narosłe zyski z lat poprzednich, ujmowane w sprawozdaniach finansowych w pozycji „zobowiązania”, zostały zaliczone jednorazowo do wyniku z 2008 r., co miało oczywisty wpływ na wzrost wartości jednostki uczestnictwa, stąd taki rewelacyjny wzrost w 2008 r. – wyjaśnia Jacaszek.

[srodtytul]Wpłaty klientów mogą czasem przeszkadzać zarządzającym [/srodtytul]

Nie licząc KBC Alfa, najlepszy w skali ostatnich trzech lat jest Idea Obligacji. Zyskał 41,5 proc. Z wynikiem blisko 28 proc. jest też najlepszy w ujęciu za ostatnie dwa lata. Bardzo udany był 2009 r. Pomagały tu papiery korporacyjne. – 2009 r. obfitował w wiele okazji inwestycyjnych zarówno na rynku obligacji przedsiębiorstw, jak i obligacji skarbowych. Okazje te zostały z powodzeniem przez nas wykorzystane – komentuje Krzysztof Bednarczyk, zarządzający funduszami w Idea TFI. W skali minionych 12 miesięcy wypada słabiej od benchmarku (Analizy Online przyjęły tu kombinację papierów skarbowych o różnych terminach do wykupu,?o stałym oprocentowaniu), zarabiając 3,5?proc. (benchmark zyskał 3,6 proc.). – W całym ubiegłym roku notowaliśmy znaczne przyrosty aktywów spowodowane dodatnim saldem zakupów i umorzeń jednostek funduszu, co m.in. z racji malejącego udziału obligacji przedsiębiorstw w portfelu utrudniało utrzymywanie wysokiej rentowności portfela – tłumaczy Bednarczyk.

Najniżej w zestawieniu 12-miesięcznych stóp zwrotu znajduje się Amplico Obligacji Plus. Prezes Amplico TFI Krzysztof Stupnicki wskazuje, że tutaj też wpływ miały wpłaty klientów. Równocześnie Amplico Obligacji, którego polityka inwestycyjna jest w zasadzie identyczna, w tym czasie jest 2,7 proc. na plusie. W skali ostatnich 24 miesięcy najsłabszą stopę zwrotu, 8 proc., przyniósł PZU Papierów Dłużnych Polonez. W ostatnich 36 miesiącach najgorzej wypada Novo Papierów Dłużnych (wcześniej SEB; SEB TFI zostało przejęte przez Opera TFI). Zyskał w tym czasie niespełna 6 proc.

[srodtytul]Hit na ten rok: fundusze obligacji przedsiębiorstw?[/srodtytul]

Niektórzy zarządzający z TFI przyznają, że fundusze obligacji skarbowych nie pokażą w tym roku dobrych wyników. Niektórzy przestrzegają nawet przed stratami. TFI namawiają jednak do innych obligacji – korporacyjnych. Ich zdaniem fundusze papierów dłużnych emitowanych przez spółki to jedna z lepszych inwestycji na ten rok.

Na polskim rynku jest już kilka funduszy skoncentrowanych na papierach korporacyjnych. Na przykład dla Copernicus Capital Dłużnych Papierów Korporacyjnych towarzystwo prognozuje tegoroczny zysk na poziomie 8–8,5 proc. Zarządzający Novo Obligacji Przedsiębiorstw mówią o 9 proc. – Dobrze skonstruowany portfel powinien przynosić stopę zwrotu o około 250–300 bp powyżej stawki rynku pieniężnego WIBOR – twierdzi też Ryszard Trepczyński, wiceprezes Pioneer Pekao IM, które zarządza m.in. Pioneer Instrumentów Dłużnych lokującym w obligacjach nieskarbowych i Pioneer Obligacji Dynamiczna Alokacja, który do 100 proc. portfela może lokować na tym rynku. To dawałoby 7–7,5 proc.

Polski rynek papierów nieskarbowych wart jest blisko 70 mld zł – podaje Agencja Fitch. W ostatnich miesiącach znów przybywa firm zainteresowanych emisją. – Choć banki ponownie rozpoczęły finansowanie przedsiębiorstw, zaostrzyły kryteria kredytowe – tłumaczy Radosław Solan, prezes Copernicus Capital TFI. Oprocentowanie papierów w skali roku sięga nawet 700 pkt bazowych powyżej sześciomiesięcznej stawki WIBOR. Jest zazwyczaj wprost proporcjonalne do poziomu wiarygodności emitenta. Papiery przedsiębiorstw nie są jednak tak bezpieczne jak skarbowe. Na przykład fundusz Skarbca stracił w jeden dzień około 4 proc. na papierach Reportera, gdy spółka okazała się niewypłacalna i obligacje trzeba było odpisać.

– Zarządzanie ryzykiem odbywa się przez dobór emitentów oraz odpowiednią dywersyfikację na poziomie koncentracji i zapadalności poszczególnych emisji – wskazuje Trepczyński. – Dość liczną i atrakcyjną grupą emitentów są firmy windykacyjne. Zazwyczaj są w stanie zaproponować atrakcyjne oprocentowanie plus zabezpieczenie na portfelu kupowanych wierzytelności – mówi Michał Ferenc, zarządzający w Opera TFI.

[srodtytul]Papiery skarbowe nie zostały ostatecznie skreślone[/srodtytul]

Fundusze obligacji (nie licząc funduszy papierów korporacyjnych, które są zazwyczaj przez Analizy Online klasyfikowane w innych kategoriach) w ostatnich trzech miesiącach są średnio 1 proc. na plusie. W skali roku daje to 4 proc. zarobku. Trzy podmioty są jednak na minusie: Skarbiec-Obligacja Instrumentów Dłużnych, Copernicus Dłużnych Papierów Skarbowych i BPH Obligacji 2. Na drugim biegunie, z 2,4-proc. zyskiem, jest Novo Papierów Dłużnych.

Zdaniem niektórych ekspertów tradycyjne fundusze dłużne inwestujące głównie w papiery skarbowe nie są wcale na ten rok skreślone – ceny nie będą spadać, fundusze będą mogły zarabiać co najmniej na odsetkach papierów wystawianych do wykupu (naliczanych na bieżąco). – W kolejnych miesiącach spodziewamy się stabilizacji cen obligacji. Zwyżki cen będą ograniczone przez wzrost inflacji, co zmusi Radę Polityki Pieniężnej do dalszego zacieśniania polityki pieniężnej, oraz przez nasilające się problemy fiskalne w poszczególnych krajach Unii Europejskiej – mówi Bogusz.

– Obecne oczekiwania rynku co do skali podwyżek stóp procentowych w tym cyklu są przesadzone – stwierdził też niedawno Witold Garstka, zarządzający funduszami obligacji w BZ WBK TFI. Podwyżek ma być mniej głównie ze względu na inflację niższą, niż prognozowano na początku roku. Jak tłumaczy Bogusz, obecna inflacja jest kosztowa, a nie popytowa, a więc wynika ze wzrostu wydatków producentów, a nie zwiększonego zainteresowania zakupami wśród klientów. Takie epizody inflacyjne trwają zazwyczaj dwa–trzy kwartały.

[[email protected]][email protected][/mail]