Stopy bez zmian teraz i na wieki wieków

Spowolnienie gospodarcze i uparcie niska inflacja mogą zamrozić stopy procentowe w Polsce na kolejne dwa lata albo i dłużej.

Pod koniec 2017 r., po niemal trzech latach od ostatniej obniżki stóp procentowych w Polsce, ekonomiści powszechnie oczekiwali, że kolejną decyzją Rady Polityki Pieniężnej będzie podwyżka stóp w drugiej połowie 2018 r. Z każdym miesiącem termin oczekiwanej podwyżki się oddalał. W grudniu ub.r. wśród ekonomistów dominował pogląd, że RPP zaostrzy politykę pieniężną pod koniec 2019 r. lub na początku 2020 r. Dziś i to wydaje się wątpliwe.

Rynek widzi stabilizację

Foto: GG Parkiet

W grudniu ub.r., jak oszacował wstępnie GUS, indeks cen konsumpcyjnych (CPI), główna miara inflacji w Polsce, wzrósł 2018 r. o 1,1 proc. rok do roku, po 1,3 proc. w listopadzie. To najniższy odczyt od grudnia 2016 r., gdy kończył się dwuletni okres deflacji w Polsce.

– Spadek inflacji to głównie efekt obniżenia się dynamiki cen paliw z 10,6 proc. rok do roku w listopadzie do 7,7 proc. w grudniu. Na podstawie dostępnych danych szacujemy jednak, że nastąpił także spadek inflacji bazowej (nieobejmującej cen energii i paliw – red.) – ocenił Rafał Benecki, główny ekonomista ING Banku Śląskiego. Według niego inflacja bazowa wyniosła w grudniu 0,6 proc. rok do roku, po 0,7 proc. w listopadzie.

Grudniowy odczyt inflacji nie był dla ekonomistów zaskoczeniem. W ankiecie „Parkietu" przeciętnie szacowali oni, że w grudniu CPI wzrósł o 1,2 proc. Dużą niespodzianką był jednak listopadowy spadek inflacji z 1,8 proc. w październiku. To, w połączeniu z tąpnięciem PMI – popularnego wskaźnika koniunktury w polskim przemyśle – oraz słabymi danymi z globalnej gospodarki wyraźnie wpłynęło na rynkowe oczekiwania dotyczące stóp procentowych w Polsce. – Jeszcze w połowie listopada 2018 r. rynek wyceniał pierwszą podwyżkę stóp NBP w końcówce 2019 r., a zaledwie miesiąc później oczekiwano podwyżki dopiero w końcówce 2020 r. Teraz rynkowe oczekiwania sugerują, że stopy będą niezmienione przez wiele lat – mówi „Parkietowi" Piotr Bartkiewicz, ekonomista z mBanku. Jak dodaje, notowania kontraktów terminowych na stopę procentową w Polsce były też pod wpływem analogicznych kontraktów za granicą. – Dość powiedzieć, że obecnie rynek wycenia obniżkę stóp procentowych w USA w 2020 r. – tłumaczy.

Skok inflacji w 2020 r.?

Zdaniem ekonomistów mBanku tak wyraźna zmiana oczekiwań dotyczących stóp w Polsce jest nieuzasadniona. Według nich nadal należy oczekiwać zaostrzenia polityki pieniężnej w 2020 r. Nawet jeśli dynamika CPI przez cały 2019 r. pozostanie niska, to w tle rosła będzie inflacja bazowa. – To zdeterminuje wyższą ścieżkę inflacji na 2020 r. – uważają. A dodatkowo może wtedy dojść do skokowego wzrostu cen energii elektrycznej, które w tym roku rząd zamroził.

Podobnego zdania są ekonomiści Banku Pekao. – Biorąc pod uwagę działania legislacyjne nakierowane na stabilizację cen energii elektrycznej na poziomie z połowy 2018 r., inflacja CPI może nadal pozostawać poniżej celu NBP (2,5 proc.) przez niemal cały 2019 r. – tłumaczy Adam Antoniak z Pekao. – W ostatnich dwóch miesiącach inflacja może jednak wzrosnąć wyraźnie powyżej celu z powodu niskiej bazy odniesienia. Nasz bazowy scenariusz zakłada więc, że do pierwszej podwyżki dojdzie w I kwartale 2020 r. właśnie na fali tego wzrostu inflacji – dodaje.

Stronę rynku biorą natomiast ekonomiści PKO BP. „Nie spodziewamy się, aby inflacja osiągnęła w 2019 r. cel NBP. Wobec normalizacji wzrostu PKB oznacza to, że RPP zamiast na podwyżkach stóp skupi się na pracy nad niekonwencjonalnymi instrumentami wspomagającymi wzrost gospodarczy. W scenariuszu podstawowym zakładamy, że stopy procentowe NBP nie wzrosną do końca 2020 r." – napisali w komentarzu.