Europejskie firmy i konsumenci w coraz gorszych nastrojach

Choć nastroje na rynkach finansowych się w ostatnich dniach nieco poprawiły, co część analityków tłumaczyła nadziejami inwestorów na zakończenie kryzysu w strefie euro i poprawę koniunktury w tym regionie, wśród europejskich konsumentów i przedsiębiorców narasta rezygnacja.

 

Indeks ich zaufania do gospodarki eurolandu (ESI) zmniejszył się we wrześniu po raz siódmy z rzędu. Wyniósł 95 pkt, w porównaniu z 98,4 pkt miesiąc wcześniej (analogiczny indeks dla całej UE spadł z 97,4 pkt do 94 pkt). Największe spadki tego wskaźnika odnotowano we Włoszech i Francji. W Polsce barometr nastrojów osłabił się o 1,1 pkt, do 93,2 pkt.

Ekonomiści spodziewali się spadku ESI, ale do 96 pkt. Tymczasem znalazł się on na najniższym poziomie od  grudnia 2009 r. i  poniżej długoterminowej średniej, wynoszącej 100 pkt. To zły sygnał dla europejskiej gospodarki, bo publikowany przez Komisję Europejską indeks wykazuje silną korelację z tempem wzrostu PKB w tym regionie. Przykładowo, historyczne minimum (70,6 pkt) ESI odnotował w marcu 2009 r. Jak się okazało, I kwartał tamtego roku był dla gospodarki strefy euro najgorszy podczas całego kryzysu.

– Obecnie wskaźnik ten sygnalizuje, że roczne tempo  wzrostu gospodarki jest zerowe. To oznacza, że w III i IV kwartale PKB może spaść po około 0,5 proc. (bo w ?I?kwartale wzrósł o 0,8 proc., a w II o 0,2 proc.) – ocenił Ben May, ekonomista z Capital Economics. – My również spodziewamy się, że PKB strefy euro w III i IV kwartale będzie spadał – przyznała Aline Schuiling, ekonomistka z ABN Amro. Poprzednia recesja w strefie euro rozpoczęła się w II kwartale 2008 r., w którym ESI spadł do 93,8 pkt.

We wrześniu wyraźnie się obniżyły wszystkie główne komponenty barometru nastrojów. I tak, wskaźnik zaufania konsumentów do  gospo- darki strefy euro zniżkował o 2,6 pkt, do -19,1 pkt (analogiczny wskaźnik dla całej UE?spadł o 2,3 pkt, do -19,1 pkt).

– To potwierdza nasze przewidywania, że cięcia budżetowe oraz obawy konsumentów przed eskalacją kryzysu zadłużeniowego silnie uderzą w wydatki konsumpcyjne w całej unii walutowej – skomentował Ben May.

Na domiar złego z danych KE wynika, że na ponadprzeciętnym poziomie utrzymały się oczekiwania inflacyjne konsumentów. Wraz z najnowszymi danymi z Niemiec i Hiszpanii, wskazującymi na wrześniowy wzrost dynamiki cen w tych krajach, oznacza to, że pomimo słabnięcia gospodarki presja inflacyjna  w strefie euro pozostaje silna. – Oczekiwania na obniżkę stóp procentowych przez EBC mogą być nieuzasadnione – ocenił Klaus Baader, ekonomista z Societe Generale.

Subindeks ESI wyrażający nastroje przedsiębiorstw  sektora przemysłowego obsunął się we wrześniu do -5,9 pkt (to odczyt zgodny z długoterminową średnią), z -2,7 pkt w sierpniu. Optymistycznym akcentem jest to, że dynamika zamówień eksportowych – jeden z komponentów tego subindeksu – pomimo kolejnego spadku utrzymała się w tym miesiącu na poziomie sugerującym zdrowy wzrost wartości eksportu w III?kwartale. To oznacza, że gospodarkę Starego Kontynentu wciąż wspiera lepsza koniunktura w innych regionach świata. M.in. z tego powodu w nastawionych na eksport Niemczech jako jedynym państwie Unii ESI pozostaje powyżej długoterminowej średniej. Sprzyja temu również dobra koniunktura na tamtejszym rynku pracy. Jak podała wczoraj Federalna Agencja Pracy, stopa bezrobocia w Niemczech spadła we wrześniu   do 6,9 proc. (6,6 proc. nie uwzględniając czynników sezonowych) z 7 proc. w lipcu. To najniższy odczyt od zjednoczenia kraju.

W innych niż przemysł sektorach w strefie euro nastroje przedsiębiorstw także się pogorszyły. W usługach ESI spadł z 3,7 pkt do zera?(długoterminowa średnia to 11,6 pkt), w handlu z -8,7 pkt?do -9,8 pkt (średnia to -8,9?pkt),?a w sektorze budowlanym z -23,4 pkt do -26 pkt (średnia to -18,3 pkt).