Zastój w kredytach odbije się na wzroście

Na koniec grudnia 2012 r. gospodarstwa domowe były zadłużone w bankach na 538 mld zł. To tylko o 1,3 mld zł więcej niż rok wcześniej

Aktualizacja: 16.02.2017 02:26 Publikacja: 15.01.2013 05:00

Zastój w kredytach odbije się na wzroście

Foto: GG Parkiet

Dane podał Narodowy Bank Polski. Dla porównania, w poprzednich pięciu latach gospodarstwa domowe zwiększały zobowiązania kredytowe średnio po około 65 mld zł rocznie. – Mamy do czynienia z sytuacją, w której po raz pierwszy w historii na przestrzeni kilku miesięcy obserwujemy stagnację na rynku kredytów dla gospodarstw domowych – mówi Jakub Borowski, członek Rady Gospodarczej przy Premierze.

Zastój w kredytach

Tylko kończący się w grudniu rządowy program „Rodzina na swoim" spowodował, że rynek kredytów hipotecznych uniknął stagnacji. Po listopadzie wartość kredytów po raz pierwszy w historii spadła bowiem w ujęciu rocznym. Najgorzej jest w segmencie kredytów konsumpcyjnych (zaciąganych na bieżące wydatki) i samochodowych. Z danych Komisji Nadzoru Finansowego wynika, że rynek kredytów hipotecznych jest w stagnacji, a wartość pożyczek konsumpcyjnych na koniec listopada 2012 r. była ponad 5 proc. niższa niż w ubiegłym roku. W przypadku kredytów na samochód – spadek był aż 15-proc.

Decyzje konsumpcyjne wymagają przekonania, że sytuacja dochodowa będzie dobra, a przy rosnącym bezrobociu na razie nie ma co na to liczyć. To źle wróży wzrostowi gospodarczemu. Ekonomiści prognozują, że konsumpcja prywatna będzie tylko o 1 proc. wyższa niż w roku ubiegłym. Rząd zakłada, że będzie to ponad 2 proc.

Topnieją depozyty firm

Załamanie widać też w kredytach dla firm – ich wartość na koniec 2012 r. wzrosła jedynie o 3,5 proc. rok do roku. Jeszcze rok temu było to blisko 20 proc. – Kredyt jest barometrem nastrojów inwestycyjnych. Mamy silne hamowanie inwestycji przedsiębiorstw, obserwowane już w III kw. 2012 r. IV kw. przyniósł pogłębienie tej tendencji – mówi Borowski.

Firmy przy finansowaniu inwestycji w coraz większym stopniu posiłkują się środkami własnymi. Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek z PKPP Lewiatan zauważa, że w ubiegłym roku przedsiębiorstwa po raz pierwszy w historii zmniejszyły istotnie wartość posiadanych depozytów (poza 2000 r., gdy wartość depozytów rok do roku spadła nieznacznie).

Poprawy nie będzie

Zdaniem ekonomistów perspektywy ożywienia rynku kredytów dla gospodarstw domowych i firm są mgliste. – Cały rok upłynie pod znakiem stagnacji. Tym samym nie ma dopalacza, który dynamizowałby konsumpcję – mówi Borowski. – Można zakładać, że spadek portfela kredytów konsumpcyjnych w 2013 r. wyniesie nawet 8–9 proc. – prognozuje Piotr Lebiedziński, wicedyrektor departamentu planowania i strategii BPS.

Pozytywne rezultaty w II półroczu mogą przynieść zmiany w rekomendacji dotyczące kredytów konsumpcyjnych. W tym roku nadzór finansowy ma też złagodzić zasady badania zdolności kredytowej przy udzielaniu finansowania na zakup mieszkań. Z drugiej strony jednak negatywnie na ich sprzedaż będzie oddziaływać brak rządowego wsparcia w zastępstwie wygasającego programu „Rodzina na swoim". Nowy program „Mieszkania dla młodych" wejdzie w życie najwcześniej w połowie roku, a może dopiero na początku 2014 r.

Ekonomiści oczekują, że Rada Polityki Pieniężnej będzie dalej obniżać stopy procentowe. Wtedy kredyty stanieją, a trzymanie pieniędzy w banku będzie dla Polaków mniej opłacalne.

[email protected]

Gospodarka krajowa
NBP ma już ponad 509 ton złota, więcej niż EBC
Gospodarka krajowa
Tempo podwyżek płac w gospodarce wciąż hamuje. Dane są najsłabsze od trzech lat
Gospodarka krajowa
Kolejna obniżka stóp procentowych w czerwcu pod znakiem zapytania
Gospodarka krajowa
Prezes NBP Adam Glapiński: Wątpliwa kolejna obniżka stóp procentowych w czerwcu
Materiał Promocyjny
Banki muszą wyjść poza strefę komfortu
Gospodarka krajowa
Gołębia Rada coraz mniej lęka się inflacji i ścina stopy procentowe
Gospodarka krajowa
RPP obniżyła stopy procentowe, ekonomiści komentują. "Rozsądna decyzja"