Nawet 7,9 proc. PKB wyniosły dochody budżetu państwa z podatku od wartości dodanej w 2017 r. – wynika z szacunków „Parkietu". To o 1,1 pkt proc. więcej niż rok wcześniej i najwięcej od 2008 r. Rekordowy był także nominalny wzrost wpływów z VAT – to 30 mld zł (o 24 proc. więcej niż w 2016 r.). Dla porównania, w dotychczas najlepszym pod tym względem 2005 r. roczny przyrost wyniósł 13 mld zł.

W tym roku jednak takie rekordy już się nie powtórzą, a w styczniu i lutym można nawet spodziewać się spadków wpływów z VAT. – Moim zdaniem takie spadki są pewne – podkreśla Karol Pogorzelski, ekonomista ING Banku. – Szacujemy, że wyniosą około 15 proc. – dodaje.

W dwóch pierwszych miesiącach 2017 r. dochody z VAT były bardzo wysokie – wyniosły 33 mld zł, czyli o 40 proc. więcej niż na początku 2016 r. Jednak taka dynamika wynikała głównie z przyspieszenia zwrotów VAT. Fiskus w grudniu 2016 r. oddał firmom należności ze stycznia i lutego 2017 r. W grudniu 2017 r. takiego przyspieszenie nie było, więc dwa pierwsze miesiące 2018 r. oznaczają większe zwroty (obniżające dochody netto) niż rok wcześniej.

– W kolejnych miesiącach VAT powinien wrócić już jednak do normy, to znaczy rosnąć – zaznacza Pogorzelski. Sprzyjać temu będą i rosnąca konsumpcja, i dalsze działania uszczelniające system podatkowy. Nowe działania to m.in. Jednolity Plik Kontrolny dla mikroprzedsiębiorstw (muszą go składać od lutego tego roku), czy mechanizm split payment, który ma zacząć obowiązywać od połowy roku w wybranych branżach. Chodzi o branże wysokiego ryzyka, w których obecnie działa tzw. odwrócony VAT (m.in. budownictwo, elektronika). – Ze względu na te czynniki spodziewamy się w sumie w 2018 r. solidnej dynamiki zwyżek VAT – mówi Adam Antoniak, ekonomista Banku Pekao. – Ale tak spektakularna poprawa jak w 2017 r. jest nie do powtórzenia. – Przy pełnym wdrożeniu JPK w 2018 r. wzrost wpływów z VAT w bieżącym roku będzie nieco niższy niż w 2017 r. – powiedział też w środę Leszek Skiba, wiceminister finansów.

MF zakłada, że dochody z VAT wyniosą w tym roku ok. 166 mld zł, czyli o niecałe 10 mld zł więcej niż w 2017 r.