Jawność cen mieszkań. Jak teraz firmy kuszą klientów?

Od tygodnia formuła „zapytaj o cenę” na stronach internetowych jest już w pełni zakazana. Deweloperzy zdali egzamin? Jakie hasła stosują teraz firmy, żeby przyciągnąć klientów do biur sprzedaży?

Od czwartku 11 września deweloperzy muszą prezentować na swoich stronach internetowych ceny wszystkich oferowanych mieszkań i domów. Od 11 lipca firmy miały obowiązek ujawniania cen tylko nieruchomości wprowadzonych na rynek po tej dacie. Od tygodnia formuła „zapytaj o cenę” jest już w pełni zakazana. Sprzedające mieszkania firmy muszą też codziennie przesyłać raporty pokazujące ofertę i zmiany cen do rządowego portalu dane.gov.pl. Zakładaniem tzw. profili dostawców dla deweloperów i nadawaniem ich pracownikom uprawnień edytora portalu zajmuje się Ministerstwo Cyfryzacji. Część prac odbywa się ręcznie.

Co jest na stronach www deweloperów

Jak dziś wyglądają strony deweloperów? Jedna z największych firm „ometkowała” wszystkie mieszkania, część ma promocyjne ceny. Deweloper oznaczył ofertę specjalnymi ikonkami, odsyłającymi do puli lokali już gotowych, z bliskim terminem oddania czy wykończonych pod klucz.

Inna firma budująca osiedla w całej Polsce proponuje na stronie wypełnienie formularza. Klient zostawia swoje dane, określa, jakiego mieszkania szuka. Deweloper zapewnia, że każda z rekomendacji będzie zawierać symulację raty kredytu. Przy ofertach mieszkań, obok cen, pojawia się zachęta „skontaktuj się z nami”. Do oglądania mieszkań zachęca kolejny deweloper, obiecując „atrakcje dla całej rodziny”. Firma podaje na swojej stronie ceny lokali, część opatrując dopiskiem „promocja”. „Pakietem korzyści” kusi kolejna firma. „Chwytaj metry w wyjątkowej cenie” – próbuje przyciągnąć klientów. 

Są też firmy, które nie prowadzą jeszcze sprzedaży mieszkań, ale już sygnalizują prace nad inwestycjami. Klient, który szuka mieszkania w określonej dzielnicy, może wziąć pod uwagę także planowane budowy.

Problemy z raportowaniem

Kto się nie dostosuje do nowego prawa, musi się liczyć z konsekwencjami. Kary wynoszą do 10 proc. obrotu firmy. Czy deweloperzy zdali egzamin? Zofia Derdziuk-Markiewicz, prawnik Polskiego Związku Firm Deweloperskich (PZFD), zapewnia, że większość firm członkowskich poradziła sobie z obowiązkiem publikacji cen na stronach internetowych. W organizowanych przez związek szkoleniach wzięło udział ponad 3,3 tys. uczestników z całej Polski.

– Ustawa zobowiązuje deweloperów nie tylko do publikacji cen na stronach internetowych, ale też do ich codziennego raportowania – raz na dobę – w formie otwartych plików na portal dane.gov.pl. Jak każdy nowy mechanizm, raportowanie wymaga jeszcze dopracowania i „oswojenia” przez użytkowników, jednak firmy członkowskie sprawnie go wdrażają – ocenia Derdziuk-Markiewicz.

Część deweloperów mówi o trudnościach – najczęściej technicznych czy organizacyjnych. – Zdarzają się np. błędy walidacji danych po stronie portalu, także w odniesieniu do plików, które wcześniej były akceptowane – mówi Derdziuk-Markiewicz. – Ministerstwo Cyfryzacji stara się te przypadki sukcesywnie wyjaśniać. Proces rejestracji, uwierzytelnienia konta i nadania uprawnień edytora może zająć kilka tygodni. Dopiero po uzyskaniu takich uprawnień możliwe jest wprowadzenie danych do systemu – wyjaśnia.

Szymon Zawiłło z biura komunikacji Ministerstwa Cyfryzacji mówi, że wielu deweloperów z założeniem profilu zwlekało do ostatniej chwili. – Ponieważ nie przysłali wniosków z odpowiednim wyprzedzeniem (ustawa weszła w życie 11 lipca, przewidziano dwumiesięczny okres przygotowawczy), to nie wszyscy mają profil dostawcy lub uprawnienia dla swoich pracowników – podkreśla. – Skala nie jest możliwa do określenia, Ministerstwo Cyfryzacji nie kontroluje rynku deweloperów. Wnioski są realizowane według kolejności ich wpływu. Do godz. 14.30 we wtorek 16 września założono ponad 3,6 tys. profili dostawców dla deweloperów i liczba ta stale rośnie – wskazuje.

Szymon Zawiłło zauważa, że jest dużo wniosków o założenie konta, w których brakuje wymaganych danych. – Są też pytania o szczegóły udostępniania danych na portalu, na które odpowiedzi są powszechnie dostępne. Taka korespondencja wydłuża czas założenia profilu – mówi. – Trzeba podkreślić, że sporo deweloperów z odpowiednim wyprzedzeniem wystąpiło o stosowne uprawnienia i już publikuje swoje dane w portalu dane.gov.pl – zauważa. 

Dodaje, że resort cyfryzacji dostaje także wiele pytań o interpretację przepisów ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. – Takie pytania nie powinny być kierowane do naszego resortu, nie jest on bowiem właściwy do udzielania wiążących interpretacji przepisów w tym zakresie – mówi urzędnik.