Mapa zielonych finansów na talerzu

W II połowie 2022 r. Ministerstwo Finansów ogłosiło uruchomienie prac nad mapą drogową zrównoważonych finansów. Zgodnie z przyjętymi założeniami, celem tej inicjatywy było określenie luk, a następnie katalogu działań i rekomendacji dla uczestników rynku krajowego oraz administracji publicznej, służących rozwojowi zrównoważonych produktów i usług finansowych w naszym kraju.

Co ważne, inicjatywa ta wpisywała się w reformy krajowe zgodne z Europejskim Zielonym Ładem i od samego początku była wspierana przez administrację unijną. W szczególności miała skupiać się na opracowaniu konkretnych oraz możliwych do wykonania działań, które powinny prowadzić do wzmocnienia polskiego rynku finansowego w kontekście zrównoważonego finansowania i budowy dzięki temu regionalnego centrum zielonych finansów.

Jednym z ważniejszych elementów realizowanych w ramach tego projektu prac było powołanie czterech grup roboczych: do spraw raportowania i dostępu do danych, rynku zielonych obligacji, edukacji oraz taksonomii unijnej. Wyniki prac wszystkich grup w formie raportów są dostępne publicznie w serwisie internetowym administracji publicznej i zawierają szczegółowe analizy zarówno barier, jak i propozycje działań w celu usunięcia tych barier.

Grupa pierwsza skupiła się na kwestiach związanych z raportowaniem i dostępem do danych ESG. Zgodnie z jej rekomendacjami wskazane jest wprowadzenie na rynku krajowym z jednej strony narzędzi pozwalających na jednoznaczną weryfikację, jakimi wymogami raportowania ESG są objęte konkretne podmioty, z drugiej zaś, wsparcia przez administrację publiczną projektu budowy krajowego, p124owszechnie dostępnego systemu raportowania danych ESG.

Druga grupa analizowała bariery i wskazała rekomendacje w obszarze rozwoju rynku zielonych obligacji. Wśród wskazanych działań warto wyróżnić obniżenie kosztów zielonego finansowania, stymulację rynku obligacji korporacyjnych przez przyjmowanie strategii transformacji przedsiębiorstw czy zielone finansowanie samorządów.

Celem prac grupy trzeciej była analiza rynku edukacji z obszaru zrównoważonych finansów. W opinii członków tej grupy brak kompetencji rynkowych w zakresie tematyki zielonego finansowanie może być stymulowany przed wszystkim poprzez edukację uniwersytecką. Koniecznie jest ustanowienie standardów dla programów edukacyjnych i szkoleniowych oraz zapewnienia przepływu kompleksowej wiedzy o zrównoważonych finansach do przedsiębiorstw.

Wreszcie ostatnia grupa miała na celu wypracowanie rekomendacji w ramach taksonomii UE. W tym przypadku wskazano na konieczność wprowadzenia ułatwień dostępu do danych taksonomicznych, zwiększenie wiarygodności w zakresie wnoszenia istotnego wkładu w realizację celów środowiskowych, wsparcie w zakresie stosowania minimalnych gwarancji i obliczania śladu węglowego oraz obniżenie kosztów raportowania w ramach tych regulacji.

Raporty wszystkich grup roboczych zostały przygotowane w spójnym formacie i zawierają zestawienie barier, podejście do procesu ich usunięcia, stan, jaki powinien być osiągnięty po wdrożeniu rekomendacji, szczegółowy zakres działań, które należy podjąć z perspektywy krótko-, średnio- i długoterminowej oraz wskaźniki pomiaru ich realizacji. Ponadto w poszczególnych sprawozdaniach zostały wskazane propozycje podmiotów, które powinny być odpowiedzialne za wdrożenie rekomendacji, zarówno publiczne, jak i prywatne.

Należy podkreślić, że w skład poszczególnych grup wchodzili przedstawiciele administracji publicznej, organizacji branżowych, takich jak biura maklerskie, spółki giełdowe, banki, fundusze inwestycyjne, giełda, firmy doradcze oraz przedstawiciele środowiska akademickiego. Dzięki temu cztery raporty wyrażają opinie kluczowych interesariuszy w tym zakresie. Oznacza to, że powstał unikatowy zestaw działań, które należałoby podjąć w celu budowy regionalnego centrum zielonych finansów w Polsce. Można więc uznać, że zestaw tych dokumentów stanowi podaną na talerzu strategię.

Na rynku krajowym prowadzone są obecnie różne oddolne inicjatywy w kontekście zagadnień zrównoważonych finansów. Giełda uruchomiła w ubiegłym roku segment dla zielonych obligacji – Sustainable Bond Segment oraz opublikowała przewodnik raportowania ESG zgodnie z najnowszymi regulacjami unijnymi. Największe uczelnie krajowe uruchomiły studia podyplomowe z obszaru zrównoważonych finansów. Jednak w kontekście propozycji grup roboczych to dopiero początek prac. Wydaje się, że realizacja dalszych i bardziej złożonych prac nie będzie możliwa bez aktywnego wsparcia administracji publicznej. W tym przypadku może to być wynikiem ustanowienie dedykowanego podmiotu bądź powołanie pełnomocnika odpowiedzialnego za koordynację wszystkich prac. Warto więc wykorzystać to, co już powstało, tak aby cały rynek odniósł korzyści w wyniku tych zmian. Spółki mogłyby przygotować się do działalności zgodnie z nowymi zasadami, inwestorzy zaś skupieni na kwestiach zrównoważonego finansowania mogliby lokować swoje aktywa w Polsce.