Bioróżnorodne indeksy

W kontekście Europejskiego Zielonego Ładu jednym z ważnych zagadnień pozostaje kwestia różnorodności biologicznej, inaczej bioróżnorodności. Samą bioróżnorodność definiuje się jako zróżnicowanie ekosystemów, gatunków na Ziemi lub w określonym obszarze.

Publikacja: 29.08.2023 21:00

Dr Tomasz Wiśniewski, wicedyrektor działu produktów informacyjnych i wskaźników, GPW

Dr Tomasz Wiśniewski, wicedyrektor działu produktów informacyjnych i wskaźników, GPW

Foto: fot. mat. prasowe

Jest ona niezbędna dla dobrostanu człowieka, ponieważ zapewnia funkcje podtrzymujące gospodarki i społeczeństwa, jest również niezwykle istotna dla usług ekosystemowych, takich jak zapylanie, regulowanie klimatu, ochrona przed powodziami, żyzność gleb oraz produkcja żywności, paliw, włókien i lekarstw. Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 jest podstawą ochrony przyrody w Unii Europejskiej i jednym z kluczowych elementów Europejskiego Zielonego Ładu. Zakłada między innymi objęcie ochroną co najmniej 30 proc. unijnych terenów lądowych i morskich poprzez rozszerzenie obszaru Natura 2000, zrekultywowanie zdegradowanych ekosystemów, zasadzenie 3 mld drzew w całej UE,czy udostępnianie co roku 20 mld euro na ochronę i promocję bioróżnorod­ności z funduszy unijnych oraz środków krajowych i prywatnych.

Odpowiedzią na wyzwania w tym zakresie są również pierwsze indeksy giełdowe. Jeden z takich wskaźników ma na celu wzrost świadomości i kierowania inwestycji w kierunku firm aktywnie zaangażowanych w ochronę i przywracanie różnorodności biologicznej na Ziemi. W skład indeksu wchodzą tylko spółki europejskie, ich dobór zaś opiera się na analizie celów zrównoważonego rozwoju ONZ. Kwalifikacja do indeksu skupia się na ocenie wpływu firm na osiągnięcie celów: odpowiedzialna konsumpcja i produkcja (cel 12) oraz życie na Ziemi (cel 15). Ponadto spółki uwzględnione w indeksie podlegają kryteriom ESG. Brak ich spełniania skutkuje wykluczeniem z indeksu. Spółki z branż kontrowersyjnych, takich jak produkcja alkoholi, używek, broni, również podlegają wykluczeniu z indeksu.

Warto podkreślić, że dobrym narzędziem, które wkrótce może pozwolić na kwalifikację spółek do indeksów bioróżnorodności będą regulacje w zakresie raportowania zrównoważonego rozwoju – ESRS E4 – odnoszące się do kwestii bioróżnorodności i ekosystemu.

Celem ESRS E4 jest określenie zakresu ujawnień, które powinny być przedstawione w związku z różnorodnością biologiczną i ekosystemami. W szczególności koncentruje się na związku przedsiębiorstwa z lądem, wodami, ekosystemami oraz powiązanymi gatunkami fauny i flory, w tym różnorodnością w obrębie gatunku i między gatunkami oraz ekosystemami, a także ich wzajemnymi powiązaniami ze społecznościami. W tym kontekście firmy będą zobowiązane do składania sprawozdań z podjętych działań i ich wyników w celu zapobiegania, łagodzenia lub przywracania rzeczywistych lub potencjalnych negatywnych skutków dla różnorodności biologicznej i ekosystemów, a także środków służących ochronie lub odbudowie różnorodności biologicznej i ekosystemów. Sprawozdania powinny zawierać takie informacje, jak plany przejściowe, opis procesów służących identyfikacji i ocenie materialnej różnorodności biologicznej czy cele związane z różnorodnością biologiczną i ekosystemami. Ponadto przedsiębiorstwa będą musiały wyjaśnić wpływ ryzyka i szans w różnych wymiarach czasowych. Można więc założyć, że właściwe raportowanie wskaźników ESRS E4 pozwoli na kompleksowe gromadzenie danych i wysokie pod względem jakości kwalifikowane spółek do indeksów bioróżnorodności.

Obliczany obecnie indeks zgodnie z założeniem ich twórców został przeliczony od maja 2017 r., kiedy jego wartość wynosiła 1000 punktów. Na koniec lipca tego roku osiągnął on rekordowy poziom 1600 punktów. Obecnie w portfelu indeksu znajdują się akcje 39 spółek, największy zaś udział mają firmy z Francji – 39 proc. – oraz Niemiec – 31 proc.

Uważa się, że bioróżnorodność to fundament życia i jest niezbędna zarówno dla ludzi, jak i dla ochrony środowiska i klimatu. Zapewnia ludziom żywność, wodę pitną i czyste powietrze oraz odgrywa ważną rolę w utrzymywaniu równowagi w przyrodzie. Pomaga przeciwdziałać zmianie klimatu i zapobiega rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych. Według Światowego Forum Ekonomicznego prawie połowa światowego PKB (ok. 40 bln euro) zależy od środowiska naturalnego i jego zasobów. Dlatego tak ważne może być promowanie dobrych praktyk spółek poprzez ich uczestnictwo w indeksie giełdowym. Zapewnia on wyjątkową okazję dla inwestorów, aby przyczynili się do kluczowej kwestii, jaką jest ochrona różnorodności biologicznej, odzwierciedlając swoje zaangażowanie w dobrze przemyślanej strategii, która priorytetowo traktuje znaczenie naszej planety.

Felietony
Pracowita majówka polska
Felietony
Starożytne wskazówki dla współczesnych
Felietony
Ile odliczać?
Felietony
Zbieranie danych do ESRS-ów
Felietony
Nowa epoka w prospektach?
Felietony
Altcoiny – między potencjałem a ryzykiem