Aktualizacja: 27.03.2021 04:00 Publikacja: 27.03.2021 04:00
Andrzej S. Nartowski, ekspert corporate governance
Foto: Fotorzepa, Małgorzata Pstrągowska
- Potencjalnymi nabywcami byli potencjalni repatrianci.
- Ceny miały charakter obowiązujący w Polsce w 1956 r.
- Podawane były wyłącznie w walutach wymienialnych.
- Oferowano za nie towary uważane w owym czasie za luksusowe.
- Dwuwalutowość gospodarki przyczyniła się do zmiany ustroju.
Ceny towarów i usług są cennym źródłem wiedzy o kraju i czasie, jakiego dotyczą. Ciekawym rodzimej przeszłości polecam wybrane dane z cennika tzw. akcji eksportu wewnętrznego z 1956 r. Był to rok polskich przeobrażeń skumulowanych podczas Października – jak potocznie nazywamy wydarzenia, w których współcześni upatrywali znamiona dziejowego przełomu. Bezpodstawnie, wszak niebawem „dokręcono śrubę", sprawy wróciły w utarte koleiny. Lecz z czasem ujawniły się przemiany wywierające wpływ na życie społeczeństwa, wpływające na myślenie i postępowanie Polaków w II połowie XX wieku.
Oto w 1956 r., w nadziei na skłonienie środowisk polonijnych na powrót do Ojczyzny rozwinięto skierowaną do potencjalnych repatriantów działalność propagandową. Prowadziły ją rozgłośnia radiowa i wydawnictwo Kraj. Rozgłośnia nadawała audycje i publikowała tygodnik ilustrowany oraz biuletyny, a dział listów deklarował, że odpowie na wszelkie pytania o repatriacji i stosunkach w Polsce oraz pomoże w poszukiwaniu zaginionych. Wydawnictwo ogłaszało propagandowe materiały „Zrozum i powróć!", „Porzućcie warty obcej sprawy", „Po tamtej stronie", itd. Zachętę do powrotu miała też dać możliwość nabywania przez repatriantów za waluty wymienialne niedostępnych tu dóbr. Przytaczam wybrane dane z cennika ogłoszonego w adresowanej do Polonii publikacji „ABC repatrianta" wydanej w 1956 r. tak prymitywnie, niechlujnie – że mogła tylko zniechęcić do Polski.
Ceny podane są w trzech walutach: dolarach, funtach szterlingach i frankach francuskich. Funty dzieliły się wówczas na 20 szylingów po 12 pensów każdy, więc cena za parnik do kartofli PG 100 zapisana jako 5.15.3 wynosiła 5 funtów, 15 szylingów i 3 pensy. W przeliczaniu na franki dawało to 8 400 FF. Reforma walutowa w Wielkiej Brytanii zniosła szylingi, wprowadzając podział funta na 100 pensów, reforma we Francji zrazu zastąpiła ówczesne „stare" franki „nowymi" w proporcji 100:1, a z czasem frank został zastąpiony euro. Wszystkie ceny podaję więc, za oryginałem, w dolarach (ów parnik to 16,00 USD).
Krowę czerwoną polską, wiek 2,5 do 8 lat, wydajność 8 do 12 l, mógł repatriant odebrać na spędzie za 195 USD, a takąż czarno-białą nizinną, nieco bardziej wydajną, za 220 USD. Kupon wełny płaszczowej męskiej (3 m) kosztował od 16,60 do 33,00 USD. Kupon wełny ubraniowej (spory wybór) od 12 USD (tropik) po 25 USD. Kupon czarny sutannowy o szerokości 140 cm oferowano za 13 USD, a takiż o szerokości 148 cm już za 20,50 USD. Kupon popeliny piżamowej (10 m) kosztował od 7,00 do 8,50 USD, a 1 m kretonu 0,30 USD. Bogata oferta tkanin lnianych obejmowała m.in. kupon 18 m, szer. 0,65 m na ścieki za 10 USD, materacowy 1 m szer. 1,20 od 1,05 do 1,40 US, obrus 1,20 x 1,20 z 4 serwetkami za 3,60 USD; tańszy był „z plasticu" za 1,30 USD. Zagraniczne damskie kostiumy kąpielowe oferowano w cenach od 5 do 20 USD, wełniany szalik męski za 3 USD. Chustka do nosa krajowa męska wyceniona była na 0,12 USD.
Para pończoch nylonowych zagranicznych gatunek extra to 1,8 USD, zaś szytych to 3 USD. Para skarpet crepe-nylon kosztowała od 1 do 1,5 USD. Półbuty męskie mops, emerson, golf czarne lub brązowe nr 39–44, na podeszwie skórzanej kosztowały po 12 USD. Oferowano wyroby ze świńskiej skóry: walizka o dług. 65 cm, tłoczona to 15 USD, teczka biglowa (?) tłoczona już tylko 6 USD, zaś portmonetka podkówka kosztowała 0,60 USD.
Bogaty był wybór artykułów toaletowych: angielski grzebień nylonowy (0,22 USD za sztukę), szczoteczka do zębów (0,25), żyletki (nazywane nożykami do golenia) szwedzkie i angielskie, brzytwy solingen, mydła toaletowe (od 0,08 do 0,40 USD), krem do golenia, wody kolońskie („w oryg. opak."), kremy, puder, pomadki do ust w oprawce i zapasy do nich, róż, tusz, lakier do paznokci. W ofercie były fajki, duży wybór zapalniczek (od 2 do 8,50 USD) oraz kamienie do nich: paczka 8 sztuk kosztowała 0,30 USD.
Można było zaopatrzyć się w węgierski termos, nożyce do drobiu, karty pasjansowe, pastę do butów kiwi, pióra wieczne (od watermana ze złotą stalówką za 2 USD po sheaffersa za 22 USD), „ołówki kulkowe" (od 0,35 do 1,20 USD) i zapasy do nich, zegarki szwajcarskie (od 25 do 135 USD), złote obrączki, aparaty fotograficzne i radiowe, rowery, motocykle, skuter lambretta (250 USD lub samochód M-20 warszawa (1200 USD), wózki dziecięce, meble, materiały budowlane, maszyny i narzędzia rolnicze, nawet węgiel (tona loco podwórze 30 USD). Repatriant mógł od ręki nabyć za waluty wymienialne wszystko, co było dla krajowca niedostępne. A ponieważ repatriantów bywało niewielu, wkrótce wspomniane towary zaczęto udostępniać i krajowcom, zrazu za twardą walutę, później także za bony dolarowe. Gospodarka przybrała charakter dwuwalutowy – i rozwijała się niczym rolka papieru toaletowego (niedostępnego nawet za waluty), aż rozwinęła się do końca. Upadła, a wraz z nią PRL.
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: PARKIET
Z prawdziwą unią rynków kapitałowych będziemy mieli do czynienia dopiero wówczas, kiedy inwestor indywidualny z dowolnego kraju unijnego będzie mógł kupić akcje dowolnej małej spółki notowanej na jakimkolwiek rynku unijnym w prosty i tani sposób.
Niedawno „Parkiet” opublikował artykuł pióra Vereny Ross, przewodniczącej ESMA, czyli Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych.
Od roku notowania EUR/PLN stabilizują się w relatywnie wąskim przedziale 4,25–4,40. Niemniej w ostatnich miesiącach obserwowaliśmy podwyższoną zmienność. Mieliśmy we wrześniu testy 4,25, po czym dosyć szybko doszło do przeceny naszej waluty, a kurs zbliżył się do 4,38.
Świat jest wielobiegunowy. Powtarzamy to tak często, i zarazem jest to tak prawdziwe, że zakrawa na truizm. Jako taki zaś zawiera w sobie zagrożenie, że coś przeoczymy. Tak samo jest w tym przypadku. Świat jest wielobiegunowy, ale w inwestycjach kapitałowych dominacja Ameryki nie podlega dyskusji. Niemalże nie podlega.
Przedsiębiorstwa w Polsce doświadczyły wzrostu kosztów działalności i musiały sobie z nimi radzić, często odkładając inwestycje w ICT. Czy ograniczając wydatki na ten cel firmy postępowały racjonalnie?
Po publikacji w grudniu 2022 r. przez Komisję UE pierwotnej wersji nowelizacji MAR można się było cieszyć z kierunku zmian i ich głębokości. Wprawdzie nie usunięto obowiązku prowadzenia listy osób pełniących obowiązki zarządcze i osób blisko związanych, ale zaproponowano wiele innych dobrych rozwiązań.
Przed miesiącem wskazywałem na wysokie prawdopodobieństwo wygranej Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich w USA, prognozując, że przez całą jesień utrzymywać się będzie znacznie większe ryzyko słabnięcia złotego niż latem.
Z prawdziwą unią rynków kapitałowych będziemy mieli do czynienia dopiero wówczas, kiedy inwestor indywidualny z dowolnego kraju unijnego będzie mógł kupić akcje dowolnej małej spółki notowanej na jakimkolwiek rynku unijnym w prosty i tani sposób.
Niedawno „Parkiet” opublikował artykuł pióra Vereny Ross, przewodniczącej ESMA, czyli Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych.
Od roku notowania EUR/PLN stabilizują się w relatywnie wąskim przedziale 4,25–4,40. Niemniej w ostatnich miesiącach obserwowaliśmy podwyższoną zmienność. Mieliśmy we wrześniu testy 4,25, po czym dosyć szybko doszło do przeceny naszej waluty, a kurs zbliżył się do 4,38.
Świat jest wielobiegunowy. Powtarzamy to tak często, i zarazem jest to tak prawdziwe, że zakrawa na truizm. Jako taki zaś zawiera w sobie zagrożenie, że coś przeoczymy. Tak samo jest w tym przypadku. Świat jest wielobiegunowy, ale w inwestycjach kapitałowych dominacja Ameryki nie podlega dyskusji. Niemalże nie podlega.
Po publikacji w grudniu 2022 r. przez Komisję UE pierwotnej wersji nowelizacji MAR można się było cieszyć z kierunku zmian i ich głębokości. Wprawdzie nie usunięto obowiązku prowadzenia listy osób pełniących obowiązki zarządcze i osób blisko związanych, ale zaproponowano wiele innych dobrych rozwiązań.
Przed miesiącem wskazywałem na wysokie prawdopodobieństwo wygranej Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich w USA, prognozując, że przez całą jesień utrzymywać się będzie znacznie większe ryzyko słabnięcia złotego niż latem.
Sektor bankowy w Polsce stoi przed istotnymi zmianami i wyzwaniami, które będą wymagały zarówno technologicznych, jak i regulacyjnych dostosowań w obszarze procesowania płatności. Banki muszą nie tylko zainwestować w nowe systemy, ale również przygotować się na implementację przepisów, które znacząco wpłyną na ich funkcjonowanie. Zmiany te są kluczowe ze względu na najwyższą jakość obsługi klientów, bezpieczeństwo ich danych oraz komfort korzystania z płatności.
Same niesamowite informacje dopływają do nas w tych dniach. Tak jakby Mikołaj w tym roku nieco wcześniej zaczął sypać prezentami. Aż trudno nad tym wszystkim zapanować, pozwalając sobie na normalny tok felietonu.
Od funduszy z Wall Street po drobnych traderów - ci, którzy postawili na biznesowe imperium najbogatszego człowieka świata Elona Muska, kończą rok z pokaźnymi zyskami.
W pierwszym półroczu 2024 r. wykryto oszukańcze transakcje kartami płatniczymi na kwotę 57,6 mln zł, a przy użyciu poleceń przelewu – w wysokości 323,5 mln zł. To łącznie ponad 381 mln zł – wynika z danych Narodowego Banku Polskiego. Jednak skala oszustw jest zapewne znacznie szersza. Wiele osób wstydzi się zgłosić organom ścigania, że dało się nabrać cyberprzestępcom lub nie wie, jak zachować się w takiej sytuacji.
Nie jest wykluczone, że luzowanie polityki pieniężnej zacznie się dopiero w 2026 r. Wcześniej nastąpi skok inflacji, ale w oczekiwaniu na ruch NBP banki powstrzymują się ze znaczącymi obniżkami oprocentowania depozytów, a nawet polepszają oferty.
Syryjski socjalistyczny dyktator był miliarderem, ale prawdziwa wielkość jego majątku jest zagadką. Bogacił się m.in. na narkotykach syntetycznych. Wygląda na to, że pieniędzy wystarczyło mu na to, by po ucieczce z Damaszku urządzić sobie luksusowe życie w Moskwie.
Inwestorom inwestującym w papiery dłużne drugi rok z kolei udało się pobić wskaźniki inflacji. Dwucyfrowy zwrot dawały już tylko papiery korporacyjne, głównie dzięki utrzymaniu stóp procentowych.
Przyszły rok w mieszkaniówce zapowiada się podobnie do tego. Wiele zależy od tego, czy będzie nowy program dopłat do kredytów i czy dojdzie do obniżek stóp procentowych – mówi Waldemar Wasiluk, wiceprezes spółki Victoria Dom.
Z najnowszego raportu analityków Domu Maklerskiego BDM wynika, że akcje Enter Air są niedowartościowane. Dlatego utrzymali rekomendację „kupuj” wyznaczając cenę docelową na poziomie 69,50 zł.
Podmioty gospodarcze często narzekają (i często mają rację) na przeregulowanie, na nieżyciowe przepisy utrudniające prowadzenie działalności, na niepotrzebną biurokrację. Przyczyny tego zjawiska wynikają z pokusy zapobiegania różnym niekorzystnym zjawiskom poprzez wprowadzanie zakazów i nakazów oraz z braku systemu usuwania zanieczyszczeń regulacyjnych.
Krajowy rynek akcji znów osuwa się pod własnym ciężarem. Za oceanem rekord Nasdaqa, ale rośnie ryzyko korekty.
Finałowa sesja tygodnia na rynku warszawskim przyniosła rozdanie o konsolidacyjnym charakterze i skończyła się skromnymi zmianami głównych indeksów.
Podstawową cechą sporu korporacyjnego jest to, że ryzyko jego wystąpienia jest rzeczą stałą. Różne w czasie może być tylko jego natężenie, co przekłada się na szansę wyprzedzającego wyłapania zbliżającego się zagrożenia.
Porozumienia akcjonariuszy to jedno z najbardziej kontrowersyjnych i złożonych zagadnień dotyczących obrotu akcjami na rynku regulowanym.
Europejskie indeksy kontynuują wczorajsze zawahanie i znów notują sesję bez wyraźnego trendu. CAC40 spada o niecałe 0,2%, DAX pozostaje blisko cen zamknięcia z poprzedniej sesji, a wyraźniejsze ruchy widać jedynie na szwajcarskim SMI (-0,2%) oraz brytyjskim FTSE 100 (-0,3%).
Przygotowanie transakcji biznesowej to proces wieloetapowy, który wymaga precyzyjnego planowania, uwzględnienia specyfiki każdej umowy oraz odpowiedniego zabezpieczenia interesów stron. W dobie globalizacji i wzrostu złożoności relacji gospodarczych nie ma miejsca na niedopatrzenia – każde niedociągnięcie może prowadzić do kosztownych sporów lub utraty zaufania między stronami.
Ustawa o ochronie sygnalistów nałożyła na średnie i duże podmioty szereg nowych obowiązków, w tym prowadzenia wewnętrznych postępowań wyjaśniających, które wymagają odpowiedniej wiedzy, doświadczenia i narzędzi.
Na rynkach listopad przyniósł bardzo dużo zawirowań. Zwycięstwo Donalda Trumpa spowodowało mocny ruch na rynkach finansowych, objawiając tzw. “Trump Trade 2.0”.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas
