Ratingi ESG stają się coraz ważniejsze dla inwestorów

Szacuje się, że ratingi ESG są dostępne dla około 8,5 tysiąca spółek giełdowych na całym świecie. Wśród nich jest również około 100 największych spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Liczby te zapewne szybko urosną.

Rynek kapitałowy ciągle się rozwija, a inwestorzy, dobierając spółki do swoich portfeli, nie kierują się już wyłącznie aspektami finansowymi. Ważne są również czynniki ESG, czyli dotyczące środowiska, kryteriów społecznych i ładu korporacyjnego. Z pomocą inwestorom przychodzą firmy analityczne, które oceniają spółki pod kątem ESG.

Wzrost zainteresowania

Jedną z takich firm jest Sustainalytics, należąca do Morningstar wiodąca agencja ratingowa zajmująca się badaniami i ocenami z obszaru ESG. Sustainalytics wyznacza ratingi ESG również dla wielu spółek z warszawskiej giełdy. Pod ocenę brane jest ryzyko w zakresie środowiska, społeczeństwa i ładu korporacyjnego, na jakie narażona jest dana firma, a następnie także poziom zarządzania tym ryzykiem. Eksperci przyznają, że tego typu oceny są coraz istotniejsze.

– Dane niefinansowe dla coraz liczniejszej grupy inwestorów, zarówno profesjonalnych, jak i indywidualnych, stają się ważnym elementem wiedzy w procesie decyzyjnym związanym z lokowaniem swojego kapitału. Wzrost liczby spółek publikujących raporty z danymi ESG, wzrost zakresu udostępnianych informacji oraz wzrost zainteresowania inwestorów prowadzi do powstawania wyspecjalizowanych usług związanych z ratingami ESG – tłumaczy dr Tomasz Wiśniewski, wicedyrektor działu produktów informacyjnych i wskaźników GPW, koordynator projektu ESG na GPW.

– Można wskazać na kilka trendów w tym zakresie. Przede wszystkim usługi ratingów ESG świadczą globalne agencje ratingowe, które w ten sposób poszerzają swoją ofertę informacyjną. Powstają również wyspecjalizowane podmioty, które opracowują własny model oceny ESG, udostępniając raporty ratingowe. Ratingi ESG tworzą również firmy obliczające indeksy, które wykorzystują te dane w procesie konstrukcji portfeli. Szacuje się, że ratingi ESG są dostępne dla około 8,5 tysiąca spółek giełdowych. W tej grupie znajduje się również około 100 największych spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Obecnie większość inwestorów korzysta z danych udostępnianych przez same spółki, wspierając się raportami wyspecjalizowanych podmiotów, i na tej podstawie podejmują decyzje na rynku kapitałowym. W przyszłości można sobie jednak wyobrazić, że ratingi ESG staną się integralnym elementem procesów inwestycyjnych i kredytowych – mówi Tomasz Wiśniewski.

Spółki z GPW, które otrzymują ratingi od Sustainalytics, dobrze wypadają pod kątem ESG na tle swoich zagranicznych konkurentów. Jako przykład można podać sektor bankowy. PKO BP otrzymał w listopadzie rating 20,8/100. Dzięki temu największy polski bank zajął 209. miejsce spośród 1056 światowych banków. Podobny rating, na poziomie 20,7, został nadany Bankowi Pekao. BOŚ zaś otrzymał w grudniu ogólną ocenę ESG Risk na poziomie 19,9, co plasuje go w gronie 18 proc. najlepiej ocenionych banków. Z kolei PZU w lutym dostał ocenę ryzyka ESG na poziomie 18,6.

– Rosnące zainteresowanie holistyczną oceną spółek przełożyło się na powstanie naturalnej potrzeby udostępnienia zarówno inwestorom, jak i analitykom szerszej perspektywy oceny przedsiębiorstw, która uwzględniałaby aspekty dotykające zrównoważonego rozwoju. Tezę tę potwierdzają wyniki szóstej edycji EY Global Institutional Investor Survey, gdzie 86 proc. ankietowanych wskazało, że ocena ESG ma znaczący wpływ na rekomendacje analityków giełdowych oraz inwestorów. Duże podmioty giełdowe na rynkach Europy Zachodniej powołują dedykowane zespoły w ramach jednostek opiekujących się zagadnieniami ESG, których zadania skoncentrowane są wokół obsługi zapytań agencji ratingowych ESG oraz ciągłej pracy nad poprawą ratingu. Nasz krajowy rynek dopiero w tym kierunku zmierza. Chociaż spółki należące do WIG20 posiadają przynajmniej jeden rating ESG, to wciąż możemy znaleźć notowane podmioty, które ratingu jeszcze nie posiadają. Jeśli obserwowane trendy się utrzymają, to będziemy obserwować zrównanie istotności zarządczej klasycznych ratingów kredytowych oraz tych dedykowanych ESG – mówi Dominik Olech, menedżer w zespole zarządzania ryzykiem finansowym i analityki w EY Polska.

Okiem zarządzającego

Ratingi ESG wyznaczane przez Sustainalytics są również pomocne przy ustalaniu indeksu WIG-ESG. Na Zachodzie analogiczne wskaźniki również są popularne – na przykład dla S&P 500 odpowiednikiem uwzględniającym oceny z zakresu środowiska, społeczeństwa i ładu korporacyjnego jest S&P 500 ESG Index.

Również zarządzający funduszami potwierdzają, że aspekty pozafinansowe są coraz ważniejsze w podejmowanych przez nich decyzjach.

– Ratingi ESG pełnią coraz istotniejszą rolę w procesach inwestycyjnych, co jest efektem rosnącego zainteresowania pozafinansowymi aspektami działalności przedsiębiorstw. Dodatkowo segment środowiskowy (E) jest istotnie wspierany decyzjami politycznymi dotyczącymi ograniczania negatywnego wpływu działalności na środowisko i inwestycji klimatycznych. Ratingi ESG stały się również istotne z powodu zmian w polityce inwestycyjnej największych funduszy inwestycyjnych, które zaczęły tworzyć produkty dedykowane ESG lub wdrażać kryteria doboru spółek w oparciu o ESG – mówi Tomasz Bursa, zarządzający i wiceprezes OPTI TFI. Dodaje, że patrząc na sprawozdania lub prezentacje większości światowych korporacji, już praktycznie wszędzie widać oceny i opis różnych aspektów ESG. Często różnią się one w zależności od branż, ale obecnie główny nacisk firmy te kładą na mierzenie wpływu działalności na środowisko naturalne i tempa osiągnięcia określonych celów klimatycznych (głównie poziomu emisji Co2, zużycia wody, wykorzystania materiałów w recyklingu). Na drugim miejscu analizowany jest segment governance (G) głównie w obszarze struktury stanowisk i płac w zależności od płci.

– W kolejnych latach raportowanie ESG z pewnością jeszcze zyska na znaczeniu. Istotnym czynnikiem rozwoju będzie konieczność upowszechnienia wystandaryzowanych miar, które będą w stanie szybko i syntetycznie dostarczać inwestorom informacji na temat sytuacji ESG, podobnie jak jest np. w finansowych obszarach działalności (analiza kredytowa), i umożliwią porównania ich między różnymi emitentami – mówi Tomasz Bursa.

Jak ustalane są ratingi ESG spółek giełdowych?

Globalne agencje ratingowe oceniają, jak firmy wypadają pod względem odpowiedzialnego prowadzenia biznesu. Jedną z takich agencji jest Sustainalytics. Na ustalany przez nich rating ESG składają się dwa kluczowe komponenty – ESG Risk Exposure oraz ESG Risk Management.

-ESG Risk Exposure to zestaw czynników związanych z ESG, które stwarzają potencjalne ryzyko ekonomiczne dla firm. Jest to wrażliwość lub podatność firmy na ryzyko ESG.

-ESG Risk Exposure pokazuje, jakie są istotne problemy ESG. Ocena ekspozycji przygotowywana jest na poziomie podbranży, a następnie w odniesieniu do konkretnej firmy.

-Drugi wymiar oceny to ESG Risk Management, czyli zbiór zobowiązań, działań i wyników pokazujących, jak dobrze firma zarządza ryzykiem ESG, na które jest narażona.

-Ogólny wynik zarządzania ryzykiem ESG dla firmy to pochodna zestawu wskaźników zarządzania (polityka, system zarządzania, certyfikaty itp.) oraz wskaźników skoncentrowanych na wynikach.

-Wskaźniki skoncentrowane na wynikach mierzą efektywność zarządzania bezpośrednio w kategoriach ilościowych (np. emisje CO2) lub poprzez ogólną ocenę sposobu radzenia sobie firmy z kontrowersjami (ang. controversies).

materiały prasowe