Młodzi Polacy odkładają pieniądze i oszczędzają na wydatkach

Niemal 80 proc. Polaków w wieku 18-35 lat ma odłożone pieniądze na tzw. czarną godzinę. Ale tylko dwóm na pięć osób z pokolenia Z wystarcza na wszystko bez większych wyrzeczeń. W wielu przypadkach koszty życia pochłaniają większość dochodów.

Z tego artykułu się dowiesz:

• Jakie są główne przyczyny, dla których młodzi Polacy oszczędzają pieniądze?
• W jaki sposób młodzi Polacy radzą sobie z wysokimi kosztami życia?
• Na co najczęściej młodzi Polacy wydają swoje nadwyżki finansowe?
• Jak zmieniła się struktura zadłużenia młodych Polaków w ostatnich latach?

Według raportu „Jak młodzi Polacy oszczędzają na czarną godzinę?”, autorstwa UCE RESEARCH i SYNO Poland, który powstał na podstawie sondażu, przeprowadzonego wśród Polaków w wieku 18-35 lat, 77,4 proc. z nich twierdzi, że ma odłożone pieniądze na tzw. czarną godzinę.

Tymczasem raport Autopay „Finanse Młodych Polek i Polaków” wskazuje, że tylko dwóm na pięć osób z pokolenia Z wystarcza na wszystko bez większych wyrzeczeń, a jeśli przeznaczają zarobki na coś poza utrzymaniem i zdrowiem, zwykle są to ubrania, jedzenie poza domem i podróże.

Niemal połowa Polek i Polaków (45 proc.) w wieku od 18 do 34 lat, którzy wzięli udział w badaniu Autopay, mieszka ze swoimi rodzicami – z czego około co druga osoba dokłada się do rachunków. Co czwarty badany mieszka we własnym mieszkaniu, przy czym wyraźna większość spłaca za nie kredyt. Oznacza to, że 63 proc. młodych Polek i Polaków - będąc jeszcze na początku swoich karier zawodowych – ponosi koszty związane z wynajmem, spłatą czy też opłatami rachunków za swoje lokum.

Wysokie koszty życia

Nic dziwnego więc, że rachunki i inne wydatki na prowadzenie domu to kategoria, na którą wydaje najwięcej 57 proc. respondentów. Wyżej uplasowały się tylko codzienne zakupy żywności i chemii domowej z wynikiem 62 proc., zaś koszty związane z samochodem i szerzej z transportem są istotną pozycją w budżecie co trzeciej młodej osoby.

Całe pokolenie, czyli zarówno osoby jeszcze nastoletnie, jak i te w okolicach trzydziestki, łączy niewydawanie pieniędzy na rozrywki, edukację czy pasje. Wynika to z faktu, że środki pochłanianie są przez tzw. koszty życia. Wśród młodych kobiet odsetek przeznaczający pieniądze głównie na podstawowe życiowe potrzeby, jak mieszkanie i sprawunki, jest nawet wyższy i dotyczy 2/3 badanych. To oznacza, że wbrew stereotypowi o młodzieży wydającej lekką ręką pieniądze „na głupoty”, mamy osoby, które muszą podjąć niemały wysiłek, by wygospodarować środki na zakupy spoza puli niezbędnych produktów.

Najliczniejsza grupa młodych dorosłych (35 proc.) twierdzi, że żyje oszczędnie i wystarczy jej pieniędzy na prawie wszystko. Podobnie licznemu gronu respondentów wystarcza na wszystkie potrzeby bez dużych wyrzeczeń. Oznacza to, że większość młodych osób mimo znacznego obciążenia kosztami życia jest w stanie wygospodarować środki na własne, bardziej konsumpcyjne potrzeby.

Badani zapytani o przeznaczenie wolnych środków finansowych w pierwszej kolejności wskazują na ubrania i kosmetyki (40 proc.), jedzenie poza domem (39 proc.), a za nimi są podróże (32 proc.). Wyraźnie niżej są wydatki na hobby (22 proc.), zdrowie (18 proc.), rozrywkę online (choć widać wyraźny wzrost z 10 na 16 proc.) i elektronikę (14 proc.), rozrywkę i wydarzenia kulturalne poza domem (10 proc.) i sport (9 proc.).

I nic dziwnego też, że Polacy w wieku 18-25 lat robią codzienne zakupy w promocjach. W stosunku do cen regularnych najwięcej wskazań, bo 32,5 proc., ma przedział od 20 proc. do 40 proc. – wynika z raportu UCE RESEARCH i Shopfully pt. „Młodzi Polacy na zakupach. Edycja IV”.

Zakupy w promocjach w umiarkowanym, ale zauważalnym stopniu najczęściej – 32,5 proc. – wybierają osoby z dochodami 3000-4999 zł, z wykształceniem średnim, z mniejszych miejscowości (5-19 tys. mieszkańców). Polacy w wieku 18-25 lat najczęściej robią od 20 do 40 proc. codziennych zakupów w promocjach. Głównie dotyczy to osób z dochodami w przedziale 3000-4999 zł, ze średnim wykształceniem i z mniejszych miejscowości. Z kolei 26,5 proc. młodych konsumentów kupuje na co dzień od 40 proc. do 60 proc. podstawowych produktów w promocjach. 13,6 proc. respondentów nie potrafi się określić w tej kwestii. Najmniej wskazań mają przedziały od 80 proc. do 100 proc. – 4,1 proc. badanych, od 60 proc. do 80 proc. – 10,7 proc. , a także poniżej 20 proc. – 12,6 proc.

Młodzi zadłużeni

Z danych Krajowego Rejestru Długów wynika, że w połowie 2025 roku w rejestrze figurowało około 399 tys. multidłużników – o blisko 213 tys. mniej niż w 2022 roku. Multidłużnik to osoba, która ma nieuregulowane długi wobec co najmniej trzech różnych wierzycieli, takich jak banki, firmy pożyczkowe, towarzystwa ubezpieczeniowe, operatorzy telekomunikacyjni, zarządcy nieruchomości czy ośrodki pomocy społecznej (alimenty).

Coraz większą część tej grupy stanowią młodsi konsumenci. W 2022 roku osoby w wieku 18–25 lat stanowiły zaledwie 0,7 proc. multidłużników, a w 2025 roku już 4,6 proc. To sześciokrotny wzrost. Grupa 26–35 lat powiększyła się z 17,5 proc. do niemal 25 proc.

Jak podkreśla Adam Łącki, prezes Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej, niepokojąca jest jednak zmiana w strukturze zadłużonych.

– Wyraźnie przybywa młodych dłużników. Rośnie też średnie zadłużenie. W całej populacji średnia kwota długu wzrosła z 36 tys. zł do ponad 43 tys. zł. W przypadku osób poniżej 35 roku życia dynamika tego wzrostu była jeszcze większa – z 16,3 tys. zł do 24,4 tys. zł – komentuje Adam Łącki, prezes Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej.