Warunkiem przeprowadzenia oferty publicznej lub dopuszczenia papierów wartościowych do obrotu na rynku regulowanym jest, co do zasady, sporządzenie prospektu emisyjnego, jego zatwierdzenie przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz upublicznienie. Obowiązek ten, poprzez ujawnianie szczegółowych informacji na temat parametrów emisji i emitenta, ma na celu ochronę interesów inwestorów składających zapisy. Dlatego tak ważne jest, aby wymagany dokument sporządzony był z należytą starannością.
Komisja Nadzoru Finansowego nie daje gwarancji
Praca nad prospektem emisyjnym to jeden z najważniejszych etapów procesu upublicznienia spółki lub wprowadzenia instrumentów finansowych na rynek regulowany. Dokument ten powinien zawierać prawdziwe, rzetelne i kompletne informacje, przy uwzględnieniu rodzaju emitenta i papierów wartościowych mających być przedmiotem oferty lub dopuszczenia do obrotu na giełdzie, istotne dla oceny sytuacji gospodarczej, finansowej i majątkowej oraz perspektyw jego rozwoju. W tym celu, poza kierownictwem oraz podmiotami obligatoryjnie uczestniczącymi w procesie oferty publicznej – firmą inwestycyjną i biegłym rewidentem – spółki często nawiązują współpracę z innymi partnerami wyspecjalizowanymi w prowadzeniu takich prac, w tym m.in. z firmami doradztwa prawnego i finansowego czy nawet agencjami public relations. Mimo to, błędy w prospektach emisyjnych się zdarzają, a niepełne czy fałszywe informacje mogą wprowadzać w błąd inwestorów uczestniczących w ofercie. Również obowiązek zatwierdzenia dokumentu przez Komisję Nadzoru Finansowego nie gwarantuje poprawności publikowanych w nim danych. Organ nadzoru?sprawdza bowiem jego zgodność jedynie z kryteriami formalnymi, nie dysponując wystarczającymi środkami do wyczerpującej weryfikacji jego?prawdziwości, rzetelności i kompletności.
Możliwość odstąpienia od złożonego zapisu
Do momentu przydziału papierów wartościowych albo dopuszczenia ich do obrotu na rynku regulowanym obowiązkiem emitenta lub wprowadzającego jest przekazywanie Komisji Nadzoru Finansowego informacji o istotnych błędach w treści prospektu oraz o znaczących czynnikach, mogących wpłynąć na ocenę papieru wartościowego, zaistniałych lub o których emitent powziął informację po jego zatwierdzeniu. Informacje te przekazywane są w formie aneksu, który podlega weryfikacji przez organ nadzoru, a następnie niezwłocznie upubliczniany jest w taki sam sposób, w jaki został udostępniony prospekt emisyjny. W przypadku jeżeli aneks opublikowany został już po rozpoczęciu subskrypcji lub sprzedaży, osoba, która złożyła zapis przed jego udostępnieniem, może uchylić się od skutków prawnych złożonego zapisu. W tym celu wymagane jest oświadczenie na piśmie składane w jednym z punktów obsługi klienta firmy inwestycyjnej oferującej dane papiery wartościowe, w terminie dwóch dni roboczych od dnia publikacji aneksu. Prawo to nie będzie przysługiwać jednak inwestorom, kiedy aneks opublikowany zostanie w związku z powzięciem przez emitenta informacji o błędzie lub zaistnieniem znaczących czynników wpływających na ocenę papierów wartościowych już po dokonaniu ich przydziału. Nie trzeba daleko szukać przykładu sytuacji, w której inwestorzy na zasadach przedstawionych powyżej byli uprawnieni do odstąpienia od złożonych zapisów. W związku z publikacją aneksu uzupełniającego prospekt emisyjny o wskaźnik „zysk na jedną akcję", wyliczony z uwzględnieniem aktualnej liczby akcji, prawo takie do niedawna jeszcze przysługiwało inwestorom biorącym udział w głośnej ofercie publicznej spółki ZE PAK.
Odpowiedzialność za wady prospektu
Osoby, które poniosły szkodę w wyniku udostępnienia do publicznej wiadomości w prospekcie emisyjnym oraz innych dokumentach sporządzanych w związku z ofertą publiczną, nierzetelnej, nieprawdziwej lub niekompletnej informacji, mogą również dochodzić roszczeń odszkodowawczych od podmiotów odpowiedzialnych za rzetelność tych dokumentów. Odpowiadającym za całość prospektu emisyjnego jest zawsze emitent. Pozostałe podmioty, takie jak np. wprowadzający, podmiot zabezpieczający czy subemitent, odpowiedzialne są natomiast w takim zakresie, w jakim pełnią rolę i funkcję w procesie oferty publicznej. Roszczenia o naprawienie szkody ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia, jednakże nie dłużej niż dziesięć lat od momentu dokonanego naruszenia.
