Płynność finansowa – barometr sytuacji spółki

To najczulszy wskaźnik pokazujący sytuację, w jakiej znajduje się przedsiębiorstwo. Najprostszym narzędziem do jej monitorowania jest analiza finansowa

W okresie spowolnienia gospodarczego i niepewności na rynku najczulszym barometrem sytuacji, w jakiej znajduje się przedsiębiorstwo, jest płynność finansowa, która definiowana jest jako zdolność do terminowego regulowania krótkoterminowych zobowiązań i stanowi jeden z elementów oceny finansowej przedsiębiorstwa (źródło Wikipedia).

Najprostszym narzędziem do monitorowania płynności finansowej, ale również wczesnego wykrywania trudności, jest analiza finansowa. Analiza powinna być przeprowadzana w oparciu o bieżący bilans, rachunek wyników i rachunek przepływów pieniężnych oraz uzupełniona budżetem gotówkowym. Aby obraz sytuacji przedsiębiorstwa był pełen, bieżącą analizę należy czytać w kontekście historii przedsiębiorstwa oraz planów na przyszłość. Kompleksowa informacja pozwala zarządzającym mieć pełen, szerszy pogląd na sytuację, a w efekcie na podejmowanie właściwych decyzji i optymalne wykorzystanie zasobów przedsiębiorstwa.

Bieżące informacje finansowe

Skuteczne działy: księgowości oraz kontroli wewnętrznej pozwalają na szybkie pozyskiwanie bieżącej informacji, nawet w piątym dniu roboczym po końcu miesiąca. Szybki dostęp do informacji finansowych pozwala zarządzającym odpowiednio wcześnie zidentyfikować pierwsze oznaki problemów z płynnością finansową oraz podejmować działania naprawcze, a decyzje będą lepiej dostosowane do faktycznej sytuacji przedsiębiorstwa. Trudności z pozyskaniem bieżących danych finansowych mogą świadczyć o pierwszych problemach z płynnością finansową. Przyczyny operacyjne to na przykład trudności w dziale sprzedaży z pozyskaniem informacji o zrealizowanej sprzedaży w związku z trwającymi negocjacjami bonusów dla klientów. Trudności mogą być także spowodowane dużą korelacją między wynagrodzeniem handlowców a realizacją celów sprzedażowych, która może powodować skłonność do opóźniania informacji o gorszych wynikach.

Na tym etapie znacznie wzrasta rola departamentu audytu wewnętrznego, który powinien podkreślać znaczenie uczciwości i przestrzegania standardów etycznych w przedsiębiorstwie. Praktyka potwierdza, że najsłabszym elementem organizacji są jej pracownicy, ponieważ znają procedury firmy i ich słabe punkty oraz mają dostęp do danych finansowych i operacyjnych, często kluczowych informacji dla powodzenia przedsiębiorstwa.

Międzynarodowe Standardy Profesjonalnej Praktyki Audytu Wewnętrznego (Standardy: 1210. A2, 2120. A2) podkreślają, że rolą departamentu audytu wewnętrznego nie jest wykrywanie oszustw w przedsiębiorstwie czy prowadzenie dochodzeń, lecz szacowanie ryzyka wystąpienia oszustwa, a następnie ocena procedur działania po zidentyfikowaniu nadużycia. Z tego powodu w czasach kryzysu rola audytu wewnętrznego wzrasta.

Analiza wskaźnikowa

Analiza wskaźników finansowych jest najczęściej stosowanym narzędziem do oceny płynności finansowej. Należy przy tym analizować nie tylko wskaźniki za dany okres/ na dany dzień, ale przede wszystkim zmianę bieżących wskaźników w stosunku do wskaźników historycznych. Podstawowe wskaźniki to:

Zarządzanie kapitałem obrotowym

Szukając źródeł problemów z zarządzaniem płynnością finansową należy przeanalizować funkcjonowanie przedsiębiorstwa w zakresie zarządzania kapitałem obrotowym. W obszarze sprzedaży istotne są m.in. zagadnienia:

W obszarze należności ważne są zagadnienia:

W obszarze zobowiązań należy zwrócić uwagę na:

W obszarze zapasów najważniejsze jest, aby odpowiednio dopasować poziom zapasu surowca niezbędnego do utrzymania nieprzerwanej produkcji oraz zapasu wyrobów gotowych, który zaspokoi potrzeby klientów, a kapitałem potrzebnym na utrzymanie takiego stanu. Inne warte uwagi zagadnienia to:

Dobra płynność finansowa jest cechą udanego biznesu, zazwyczaj wskazuje, że przedsiębiorstwo ma dobre kontrole wewnętrzne we wszystkich obszarach oraz skuteczny dział finansowo-księgowy. W okresie kryzysu i spowolnienia gospodarczego ważne jest, aby wszyscy pracownicy spółki mieli świadomość i byli zaangażowani w działania mające na celu rozwój przedsiębiorstwa. Należy też pamiętać, że monitorowanie płynności finansowej to nie jest jednorazowe działanie, to proces, który powinien trwać przez cały czas funkcjonowania przedsiębiorstwa.