Kobiety rynku finansowego: czas na głosowanie!

Wspólnie z Czytelnikami wyłoniliśmy 20 pretendentek do miana kobiety rynku finansowego: przedstawicielki zarządów firm, działów analitycznych oraz zarządzające funduszami. Czas na wyłonienie TOP10.

„Nie przystoi mężczyźnie bać się ciężkiej pracy" – mawiał Seneka Młodszy. Od tego czasu minęło 2 tys. lat. Według statystyk jesteśmy jednym z najbardziej zapracowanych narodów, a praktyka pokazuje, że ciężka praca to już nie tylko domena mężczyzn, ale coraz częściej również kobiet. Chodzi tu przede wszystkim o pracę wymagającą stalowych nerwów i odwagi w podejmowaniu trudnych decyzji. A to właśnie w tym kontekście rozpatrywać należy pracę na rynku finansowym.

Płeć piękna nadal jest w zdecydowanej mniejszości, jeśli chodzi o strukturę menedżmentu na polskim rynku finansowym, ale odsetek ten systematycznie rośnie. Gazeta Giełdy „Parkiet" zdecydowała się wyróżnić te kobiety, które na przekór stereotypom radzą sobie znakomicie jako zarządzające spółkami notowanymi na warszawskiej giełdzie, organizacjami rynkowymi, funduszami inwestycyjnymi, biurami maklerskimi czy też reprezentujące działy analiz. Z pomocą czytelników, inwestorów i reprezentantów poszczególnych firm wyłoniliśmy 20 kandydatek, na które będzie można oddawać głosy na naszej stronie: parkiet.com/ankieta. Pierwszą dziesiątkę nagrodzimy 31 maja podczas Kongresu „Parkietu".

Jak się buduje renomę

Największą grupę spośród wspomnianej dwudziestki stanowią członkinie zarządów. Są wśród nich panie zarządzające spółkami giełdowym (m.in. ABC Datą, P.A. Novą, Selvitą, GPW, czyli Macrologic), jak również takimi firmami jak Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, bankami, funduszami i domami maklerskimi.

Warto przy tym zauważyć, że niemal wszystkie zgłoszone panie nie koncentrują się wyłącznie na wąskim fragmencie swojej specjalizacji, ale działają szerzej. „Iwona Ustach jest czynnie zaangażowana w kształcenie młodego pokolenia inwestorów rynku kapitałowego. Bierze udział jako prelegent oraz prowadzący w organizowanych przez uczelnie ekonomiczne debatach oraz seriach wykładów dotyczących rynku kapitałowego" – czytamy w zgłoszeniu dotyczącym wiceprezes Noble Securities.

Podobnie brzmi uzasadnienie w przypadku Izabeli Kozakiewicz, dyrektora XTB na Polskę, Niemcy, Rumunię i Węgry. „Za wkład w edukację polskiego rynku kapitałowego i dążenie do zwiększania świadomości polskich inwestorów, w tym organizację Wielkiej Akcji Edukacyjnej i dystrybucji książek o inwestycjach" – czytamy w nadesłanym zgłoszeniu. A dalej: „za popularyzację koncepcji słuszności odnalezienia przez Polaków ich kolejnej pasji w inwestowaniu oraz za popularyzację koncepcji znaczenia nowoczesnych rozwiązań technologicznych w inwestycjach indywidualnych. Również za wspieranie kobiet w inwestycjach, w tym stworzenie pierwszego Klubu Inwestycyjnego Kobiet w Polsce".

Niektóre panie z naszego zestawienia są bardzo dobrze znane w środowisku giełdowym i finansowym. Mowa tu chociażby o Iwonie Sroce, która zarządza KDPW, a wcześniej pracowała na GPW jako doradca zarządu, a następnie dyrektor biura komunikacji marketingowej. Była też związana z Ministerstwem Przekształceń Własnościowych. Obecnie pełni funkcję członka rady dyrektorów Europejskiego Stowarzyszenia Centralnych Depozytów Papierów Wartościowych oraz członka rady ds. systemu płatniczego przy NBP.

Wieloletnie doświadczenie w segmencie związanym z rynkiem finansowym ma też Magdalena Nawara, członek zarządu Banku Pocztowego, odpowiadająca za obszar ryzyka i operacji. „Zdecydowanie ranking TOP 10 kobiet rynku finansowego bez kandydatury Magdaleny Nawary byłby niepełny" – napisano w zgłoszeniu uzasadniającym jej kandydaturę.

Kobiet z dużym doświadczeniem i umiejętnościami nie brakuje też w segmencie firm doradczych. Do naszego zestawienia zgłoszono Stacy Ligas, partnera i szefa działu audytu instytucji finansowych w KPMG w Polsce. Reprezentowana przez nią grupa od lat błyszczy w różnego rodzaju rankingach. W 2016 r. po raz czwarty z rzędu została zwycięzcą Rankingu Audytorów organizowanego regularnie przez „Rzeczpospolitą". Zebrała też laury w kategorii dotyczącej obsługi spółek giełdowych.

Wschodzą młode gwiazdy

Polski rynek kapitałowy ma stosunkowo krótką historię. W ostatnich latach boryka się z wieloma trudnościami, których źródłem jest nie tylko niełatwa koniunktura globalna i odwrót inwestorów od rynków wschodzących. W rozwoju giełdy nie pomagają politycy, czego najlepszym dowodem był demontaż OFE. W tym trudnym otoczeniu rynkowym niełatwe zadanie mają fundusze inwestycyjne i biura maklerskie. Tym bardziej należy więc docenić te kobiety, które w ostatnich latach zaczęły się pozytywnie wyróżniać.

Jedną z nich jest Sandra Piczak, analityczka z Ipopemy Securities, którą zgłoszono do naszego konkursu. Warto podkreślić, że ta rekomendacja pochodziła od osoby niezwiązanej z Ipopemą. „To młoda i bardzo zdolna analityczka, która przebojem wdarła się do zestawienia najlepszych analityków giełdowych prowadzonego przez »Parkiet«" – czytamy w przesłanym uzasadnieniu. Nasz czytelnik dalej podkreśla, że mimo iż Sandra Piczak dopiero zaczęła się zajmować branżą energetyczną, to w zeszłym roku od razu zajęła w zestawieniu trzecie miejsce, pozostawiając w tyle wielu znacznie bardziej doświadczonych kolegów.

Jasno błyszczy również Izabela Sajdak, zarządzająca w BPS TFI. „To młoda osoba, która jest bardzo kompetentna i rzeczowa. Zna się na tym, co robi, i robi to dobrze" – czytamy w uzasadnieniu jej kandydatury. Zgłosiło ją kilka osób. Warto przy tym podkreślić, że Izabela Sajdak została już wyróżniona przez „Parkiet" jako wschodząca gwiazda finansów. „Bardzo ambitna, rzeczowa, doceniana przez klientów, zdeterminowana w realizacji założonych strategii inwestycyjnych" – uzasadniają nasi czytelnicy. Jej profesjonalizm doceniają też koledzy z pracy. „Izabela charakteryzuje się dogłębną znajomością rynków finansowych, wiedzą i kompetencjami oraz ponadprzeciętną intuicją, co jest nie bez znaczenia w obecnej sytuacji na rynkach finansowych. Te cechy pozwalają jej w trudnych warunkach rynkowych osiągać znakomite wyniki" – pisze Krzysztof Wołowicz, główny ekonomista BPS TFI. Podkreśla przy tym, że Izabela Sajdak jest osobą reprezentująca najwyższe standardy zawodowe, fachowość i uczciwość oraz rzetelne podejście do klientów.

Pochwały za profesjonalizm zbiera również Małgorzata Szturmowicz z Idea Banku. „To zarazem najmłodsza kobieta zasiadająca w zarządzie banku w Polsce" – podkreśla nasz czytelnik. Małgorzata Szturmowicz może się pochwalić wieloma sukcesami. Odpowiada przede wszystkim za opracowanie i realizację polityki finansowej oraz za projekty o charakterze strategicznym, dotyczące rozwoju i rozbudowy grupy. Przykłady? W 2014 r. była odpowiedzialna za przejęcie spółki Idea Money, dzięki której grupa Idea Banku stała się liderem rynku faktoringowego pod względem liczby obsługiwanych klientów. Współodpowiadała za przygotowanie spółki do debiutu na GPW, co dodało grupie wiarygodności. Była również odpowiedzialna za przejęcie spółki GetBack, co pozwoliło Idea Bankowi stać się właścicielem jednej z największych firm windykacyjnych na polskim rynku. „Umie doskonale współpracować z ludźmi i motywować ich do działania. Stworzyła świetny, zgrany zespół. Mówi o sobie, że lubi otaczać się ludźmi dużo lepszymi w różnych zagadnieniach od niej samej. Wspiera swoich pracowników, sukcesy komunikuje jako ich własne lub wspólne – nigdy swoje" – czytamy w uzasadnieniu tej kandydatury. Mimo natłoku obowiązków zawodowych Szturmowicz ma czas na życie prywatne: jest matką trójki dzieci, a także miłośniczką biegania i żeglowania.

Jeszcze dużo do zrobienia

Polska mocno odstaje od innych krajów Unii Europejskiej pod względem odsetka kobiet zasiadających we władzach spółek giełdowych. W 2015 r. w zarządach było to 12,5 proc., a w radach nadzorczych 17,7 proc. Prezesów kobiet było jedynie 6,4 proc., a przewodniczących rad nadzorczych tylko 11,6 proc. – wynika z danych Fundacji Liderek Biznesu.

Jak pokazuje praktyka, w niektórych grupach kapitałowych przedstawicielek płci pięknej ze świecą można szukać. Natomiast są też i takie, gdzie kobiet nie brakuje. Współpracę z przedstawicielkami płci pięknej chwali chociażby Mariusz Patrowicz, znany inwestor giełdowy i akcjonariusz kilku spółek. Kobiety możemy znaleźć m.in. we władzach Resbudu (prezes Anna Kajkowska), Fly.pl (Agnieszka Gujgo) czy Atlantisu (również Anna Kajkowska).

Można śmiało założyć, że podobnie jak na dojrzałych rynkach, dysproporcje pomiędzy udziałem kobiet i mężczyzn we władzach firm będą się zmniejszać. Symptomatyczny jest fakt, że warszawską giełdą od niedawna zarządza właśnie kobieta, Małgorzata Zaleska, która zastąpiła na tym stanowisku Pawła Tamborskiego.

Przez lata świat finansów był tak mocno zdominowany przez mężczyzn, że w polskim języku jest nawet problem z nazewnictwem funkcji sprawowanych przez kobiety. O ile określenie „analityczka" jest spotykane coraz częściej, o tyle np. „prezeska" nadal budzi kontrowersje i według niektórych jest nie do przyjęcia.

Kuźnia menedżerek

Po przeanalizowaniu wykształcenia zgłoszonych do rankingu kandydatek nasuwa się jeden wniosek: zdecydowana większość z nich to absolwentki Szkoły Głównej Handlowej. Nie bez powodu uczelnia ta nazywana jest kuźnią menedżerów. Daje się również zauważyć, że panie z reguły nie poprzestają na ukończeniu jednej uczelni. Kształcą się dalej, kończąc różnego rodzaju studia podyplomowe, szkolenia i kursy. Nie brakuje wśród nich posiadaczek certyfikatu CFA, czyli Chartered Financial Analys, uznawanego przez pracodawców na całym świecie jako „złoty standard" w obszarze inwestycji finansowych.

Natomiast niektóre kandydatki zgłoszone do naszego plebiscytu są specjalistkami w swojej wąskiej dziedzinie i sprawnie łączą pole naukowe z zarządzaniem spółką giełdową. Przykład? Ewa Bobkowska, szefowa P.A. Novej, która świetnie odnajduje się w branży budowlanej, zdominowanej przez mężczyzn, czy też Mirosława Zydroń z zarządu Selvity. Ta ostatnia wcześniej pracowała również w innych firmach w obszarze badawczo-rozwojowym. „Z myślą o zleceniach generowanych przez dział zarządzany przez Mirosławę Zydroń Selvita planuje otworzyć w tym roku w Poznaniu drugi badawczo-rozwojowy oddział komercyjny. Znajdzie tam na początek pracę ok. 50 młodych naukowców" – informuje spółka.

[email protected]

Opinia

Krzysztof Walenczak, dyrektor generalny, Societe Generale CIB Polska - partnera akcji

Mimo że w ostatnich latach mogliśmy zaobserwować w Polsce wzrost znaczenia kobiet w biznesie, jest on nadal niewystarczający. Pod względem zróżnicowania władz spółek Polska znajduje się poniżej średniej unijnej (UE 20,2 proc. vs Polska 14,6 proc.). Daleko nam do liderów – Francji, Łotwy czy Finlandii. Polska należy do krajów o najmniejszej dynamice zmian. W zdecydowanej większości krajów UE, w tym w Polsce, występują regulacje miękkie w postaci zachęt i rekomendacji, które mają na celu zwiększenie tego odsetka. Kobiety powoli, ale systematycznie zaczynają być coraz bardziej widoczne w biznesie i w gremiach decyzyjnych. Ten proces powinien przebiegać raczej ewolucyjnie. Może warto się zastanowić jedynie nad wprowadzeniem okresowo obowiązujących kwot, ale pierwszorzędne znaczenie w wyrównywaniu szans mogą mieć lepsza jakość procesów rekrutacyjnych, transparentna ścieżka kariery czy przejrzyste procedury awansu. Okazuje się, że sztywne i z góry narzucone kwoty to nie zawsze najlepsze rozwiązania. Cieszę się, że grupa Societe Generale należy do liderów w zakresie wyrównywania szans między kobietami i mężczyznami. Spośród 145 tys. pracowników zatrudnionych w 76 krajach 60 proc. to kobiety. W 2014 r. stanowiska menedżerskie były w 44 proc. obsadzone przez kobiety. Podobny odsetek kobiet pracował w zarządach spółek grupy na całym świecie. W naszym polskim oddziale wskaźniki są dużo lepsze niż średnia krajowa i porównywalne ze wskaźnikami grupy. Departamenty banku są w 44 proc. kierowane przez kobiety. To, co widzimy w naszej instytucji, napawa optymizmem. Jednak na zagadnienie należy patrzeć całościowo. W Polsce jest nadal wiele do zrobienia, aby poziom reprezentacji kobiet w spółkach odpowiadał ich wiedzy i kompetencjom.