Rząd chce wspomagać banki pieniędzmi z BFG

Możliwość ratowania banków dzięki obejmowaniu nowych emisji akcji instytucji znajdujących się w kłopotach ma być zachowana. Zajmować się tym będzie już nie Skarb Państwa, ale fundusz gwarancyjny

Już wkrótce Bankowy Fundusz Gwarancyjny zyskać może nowe uprawnienia – dowiedział się „Parkiet”. Rząd myśli, jak zmienić przyjętą przez Sejm w lutym ustawę o rekapitalizacji instytucji finansowych. Przepisy, które umożliwiają zagrożonym bankom ubieganie się o gwarancje Skarbu Państwa, obowiązywać będą bowiem tylko do końca tego roku.

[srodtytul]Zaangażować BFG[/srodtytul]

Zgodnie z tymi regulacjami Skarb Państwa może gwarantować objęcie akcji, obligacji lub bankowych papierów wartościowych emitowanych w celu pozyskania kapitału. Jeżeli emisja się nie powiedzie, instytucja, która zawarła umowę z rządem, może liczyć na objęcie emisji przez Skarb Państwa. Przejmowane akcje powinny być uprzywilejowane co do dywidendy.

Ministerstwo Finansów chce, aby ewentualnym ratowaniem banków zajął się od 2011 r. właśnie Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Na mocy obecnych przepisów gwarancji udziela minister finansów, a decyzje o dokapitalizowaniu podejmuje Rada Ministrów, konsultując się z bankiem centralnym i Komisją Nadzoru Finansowego.

Zmiana może spowodować zwiększenie aktywności funduszu. W ostatnich latach – jak wynika z oficjalnych informacji – nie angażował się on bowiem we wspieranie sanacji w bankach.

[srodtytul]Mała skuteczność[/srodtytul]

Zgodnie z obecnymi zasadami Bankowy Fundusz Gwarancyjny może udzielać bankom na preferencyjnych warunkach pożyczek. Ich oprocentowanie było zwykle ustalane w wysokości 1 proc. Dla wspomaganego banku zyskiem była różnica między niewielkim oprocentowaniem, jakie musiał zapłacić BFG, a tym, jakie uzyskiwał sam z odpożyczenia tych pieniędzy klientom bądź na rynku.

Jerzy Pruski, prezes BFG, mówił kilka miesięcy temu w wywiadzie dla „Parkietu”, że ten instrument sprawdzał się, gdy stopy procentowe były wysokie. Obecnie, przy rekordowo niskim poziomie stóp oficjalnych, korzyści z pożyczek uzyskiwanych z BFG nie są duże. To powoduje, że proces dokapitalizowania wspomaganego banku trwa bardzo długo.

Wykorzystanie zasobów BFG do bezpośredniego obejmowania emisji akcji czy długu podporządkowanego umożliwiałoby zaś natychmiastowe wzmocnienie przeżywającego trudności banku. Warunkiem, który będą musiały spełniać banki zwracające się o pomoc do funduszu, powinna być jednak realna szansa na uzdrowienie.

[srodtytul]3 mld złotychdo wykorzystania[/srodtytul]

Od 1996 r. BFG udzielił preferencyjnych pożyczek o wartości blisko 4 mld zł. Pomoc uzyskiwały zwykle niewielkie banki. W sumie fundusz wsparł instytucje, których klienci zdeponowali ponad 80 mld złotych.„W latach 1996–2008 działania pomocowe BFG przyczyniły się m.in. do utrzymania 1966 placówek bankowych oraz 64201 miejsc pracy” – chwali się BFG na swoich stronach internetowych.

Pożyczki mogły uzyskać również zdrowe instytucje, które przejmowały banki z kłopotami. Tak było np. w 2005 r., gdy BFG pożyczył blisko 450 mln zł Getin Bankowi przejmującemu łódzki Bank Przemysłowy. Niedawno Getin informował, że kilka miesięcy przed terminem spłacił funduszowi pożyczkę.

Według ostatnich dostępnych danych – na koniec 2008 r. – fundusz pomocowy do wykorzystania wynosił blisko 2,9 mld złotych. Taką kwotą BFG mógłby zasilić sektor bankowy. Fundusz jest powiększany co roku o zysk BFG, który wynosi zwykle 200–250 mln zł.

Nie jest jasne, co stanie się z drugą ustawą z antykryzysowego pakietu – o udzielaniu przez Skarb Państwa wsparcia instytucjom finansowym. Przewiduje ona, że bank lub inna instytucja z problemami liczyć może np. na pożyczkę obligacji lub ich zakup na raty. Teraz zgodę na takie rozwiązania wyrazić musi, po otrzymaniu stosownego wniosku, MF. Ustawa ta również obowiązuje do końca roku (już raz termin został przesunięty).