Konkurencja podatkowa między krajami Unii Europejskiej zaostrza się

Państwa Europy Zachodniej masowo obniżają CIT. Nawet po cięciach będzie on wciąż wyższy niż w krajach naszego regionu

Podatek dochodowy od osób prawnych przeciętnie w krajach Unii Europejskiej wyniósł na koniec 2006 r. 26 proc. Tym samym był na rekordowo niskim poziomie w historii Wspólnoty. Niewielki "średni CIT" to głównie zasługa nowych krajów członkowskich Unii, które w najbliższym czasie planują kolejne cięcia stawek.

Zachodnia Europa, która do niedawna chciała harmonizacji podatków w ramach UE i domagała się od krajów naszego regionu, by podwyższyły CIT, teraz włącza się do gry. Jej efektem będą cięcia stawek, a celem jest przyciągnięcie inwestorów. - Niski podatek stymuluje wzrost PKB - podkreśla Philip Poole, analityk HSBC w Londynie.

Teraz jest dobry okres na obniżkę obciążeń fiskalnych. Koniunktura jest bowiem dobra, co wpływa na poprawę kondycji budżetów państw.

Za przykład do naśladowania może dla Europy Zachodniej służyć dynamicznie rozwijająca się Irnaldia, która od 1988 r. obniżyła CIT z 47 do 12,5 proc. Tym samym jest on najniższy wśród krajów rozwiniętych, a stosunek całkowitych wpływów budżetowych z podatków do PKB wynosi tylko 32,2 proc. i jest najniższy wśród krajów "starej" Unii.

Reformy podatkowe u nas...

W Europie Środkowej największy odsetek dochodu lokalnym firmom zabiera czeski fiskus - 24 proc. Reforma, która ma to zmienić, jest już jednak gotowa. W ubiegłym tygodniu została zaakceptowana przez rząd i wkrótce trafi do parlamentu, gdzie politycy zdecydują o jej dalszych losach. Jeżeli zostanie przyjęta w niezmienionym kształcie, to CIT będzie stopniowo obniżany aż do 2010 roku, kiedy osiągnie 19 proc.

Węgry, borykające się z najwyższym w Unii deficytem budżetowym, ostatnio zajmowały się raczej szukaniem możliwości zwiększenia wpływów do państwowej kasy niż ich obniżaniem. Rząd Ferenca Gyurcsanya starał się zwiększyć przede wszystkim bazę podatkową, co uderzyło również w firmy. Stawka CIT pozostała jednak na dotychczasowym poziomie 16 proc. (przed akcesją kraju do UE wynosiła 18 proc.) Kiedy może zostać obniżona? - Nie szybciej niż w 2012 r. - twierdzi Miklos Tatrai, minister finansów Węgier.

Na Słowacji na razie również nie są planowane cięcia podatkowe. - Już teraz stosunek całkowitych wpływów budżetowych z podatków do PKB należy tu do najniższych w Unii - wskazuje Jan Pociatek, minister finansów kraju. Podczas gdy średnio ten wskaźnik dla krajów UE wynosi 40,8 proc., to na Słowacji nie przekracza 30 proc., wynika z najnowszych badań Eurostatu.

W Polsce, gdzie CIT wynosi 19 proc., rząd nie planuje jego obniżki.

... i w Europie Zachodniej

Niemcy, które do niedawna nie chciały słyszeć o cięciach podatkowych, w ubiegłym tygodniu zdecydowały o obniżeniu CIT-u z 39 do 30 proc. - Duże kraje zaczynają konkurować podatkami. Ich wysokość w znacznym stopniu wpływa na decyzję firm o wybraniu danego państwa pod inwestycję - mówi Erik Nielsen, główny ekonomista ds. rynków europejskich w londyńskim oddziale Goldmana Sachsa.

Wkrótce śladem Niemców mogą pójść Francuzi. Nicolas Sarkozy, nowy prezydent kraju, obiecał bowiem obniżkę CIT-u, który teraz wynosi 33 proc., o przynajmniej 5 pkt proc. Podatki będzie ciąć też Hiszpania - z 35 do 30 proc. Nad redukcją 33 proc. stawki zastanawiają się również Włochy.

Bez harmonizacji?

Laszlo Kovacs, unijny komisarz ds. podatków, chce, by w państwach Wspólnoty podatek od firm był pobierany od dokładnie tych samych kategorii dochodu. - Wprowadzenie jednolitej bazy podatkowej byłoby wygodne z punktu widzenia przedsiębiorstw działających w różnych krajach Unii - twierdzi Kovacs.

Charlie McCreevy, komisarz ds. rynku wewnętrznego i usług, oraz Dalia Grybauskaite, komisarz ds. budżetu i programowania finansowego, są przeciwni regulacji. Ekonomiści twierdzą, że w dłuższej perspektywie reforma doprowadzi do podwyżki podatków w całej Unii. - Harmonizacja będzie najpewniej oznaczć wzrost kosztów ponoszonych przez firmy z państw Wspólnoty - twierdzi Mark Redmond, prezes irlandzkiego instytutu podatkowego ITI. Serwis euobserver.com twierdzi, że obecnie mniej niż połowa krajów popiera pomysł Kovacsa.

Bloomberg, ctk, tasr