Lizanie ran po inwestycji w TFI

Przy inwestowaniu w fundusze, szczególnie akcji, zaleca się przyjęcie długoterminowej perspektywy inwestycyjnej. Idąc za głosem ekspertów, przyjrzyjmy się więc ośmioletnim stopom zwrotu, od czerwca 2007 r. do sierpnia 2015 r.

Nie czekaj na odrobienie strat

Przyjęcie jako punktu odniesienia szczytu poprzedniej hossy nie jest złośliwością. Czerwiec 2007 r. był miesiącem, w którym napływy netto do funduszy akcji polskich były najwyższe w historii polskiego rynku kapitałowego, przekroczyły bowiem 4 mld zł netto. Na poziomie powyżej 3 mld zł netto utrzymywały się również bezpośrednio przed i po, bo w maju i lipcu.

Osoby, które wtedy zdecydowały się zainwestować na GPW za pośrednictwem funduszy, są teraz 30 proc. na minusie w przypadku funduszy akcji szerokiego rynku lub 36 proc. pod kreską, jeżeli wybrały małe i średnie spółki.

Co mają teraz robić? Trzymać w oczekiwaniu, aż się odkują? Minęło osiem lat, mają prawo nie mieć już serca do inwestycji. Może więc wycofać oszczędności lub przerzucić je (poprzez konwersję) do funduszu, w którym mogliby szybciej odrobić straty?

Eksperci przestrzegają przed inwestowaniem w nadziei, żeby „wyjść na zero". – To nie cena, po której kupiłem akcje, decyduje o tym, czy trzymam je czy nie, tylko ocena perspektyw wybranej spółki – mówi Andrzej Domański, dyrektor działu zarządzania Noble Funds TFI. – Jeżeli ktoś kupił akcje KGHM po 160 zł, to teraz, gdy kosztują 80 zł, nie powinien ich trzymać, kierując się jedynie nadzieją, że osiągną wyjściowy poziom. Ceny miedzi i srebra znajdują się przecież na zupełnie innych poziomach i to przede wszystkim oczekiwania odnośnie do nich powinny dyktować, czy KGHM pozostanie w portfelu. I odwrotnie, jeżeli ktoś kupił akcje PKN Orlen za 30 zł i sprzedał po 50 zł, tylko pozornie zrobił dobry interes. Niesamowita poprawa marż rafineryjnych w ostatnich kwartałach sprawiła, że teraz papiery PKN kosztują ponad 70 zł – wyjaśnia Domański, zarządzający Noble Fund Akcji, który – dzięki selekcji spółek opartej na analizie fundamentalnej i sektorowej – stracił 17 proc., podczas gdy średni wynik w grupie porównawczej wyniósł 30 proc. pod kreską.

Zgadza się z nim Adam Łukojć ze Skarbca. – Motywacją do inwestowania nie powinno być odrobienie strat – przekonuje zarządzający Skarbcem Małych i Średnich Spółek, który akurat traci „tylko" 30 proc., jest więc 6 pkt proc. powyżej sWIG80 (i to mimo wysokich opłat na tle konkurencji). – To trochę tak jak z kupnem mieszkania. Jeżeli decydujemy się na własne lokum, to najważniejszym kryterium przy zakupie nie jest cena sprzed dziesięciu lat – mówi Łukojć. Jednocześnie przekonuje, że w funduszach akcji zostało teraz naprawdę niewielu inwestorów, którzy postawili na nie w połowie 2007 r. Kulminacyjna fala odpływów z funduszy miała miejsce w okresie listopad 2007 – styczeń 2008 r. Wycofano z nich wtedy ponad 7,5 mld zł (nawiasem mówiąc, klienci TFI zrealizowali większą stratę, niż ponieśliby, zostając w funduszach do dziś).

Moment na kupno

– Jeżeli ktoś jednak został w naszym „misiu" przez osiem lat i widzi, że – mimo strat w horyzoncie ośmioletnim – na tle konkurencji radzimy sobie całkiem nieźle, warto, żeby został z nami dłużej – zachęca Łukojć. – Ale nie po to, żeby się odkuć, tylko dlatego, że inwestycja w akcje małych i średnich spółek jest teraz potencjalnie jedną z lepszych na polskim rynku kapitałowym – tłumaczy. – Ja bym teraz raczej nie sprzedawał – zgadza się Domański. – Na giełdach jest bardzo dużo strachu, a to często dobry moment, żeby kupować.

[email protected]

Opinia partnera

Monika Szlosek , dyrektor bankowości detalicznej i inwestycyjnej, Deutsche Bank

Co powinien zrobić klient TFI, który zainwestował w fundusze akcji „na górce" w 2007 r. i jeszcze nie odrobił strat – czekać, aż uda się wyjść na zero, czy wycofać się z inwestycji? Osoba, która znalazła się w takiej sytuacji, powinna cofnąć się do założeń swojej strategii inwestycyjnej – do przyjętego przed laty celu, zakładanego horyzontu inwestycyjnego, maksymalnego poziomu strat, który jest w stanie zaakceptować – i sprawdzić, czy postępuje zgodnie z planem. Warto także patrzeć na oszczędności całościowo – nie tylko na stopę zwrotu pojedynczych funduszy, ale także innych produktów i wynik całego portfela (może się bowiem okazać, że podczas gdy traciliśmy na akcjach, zarabialiśmy na obligacjach). Jeżeli wspomniany na początku klient TFI przyjął długi horyzont inwestycyjny i cały czas się w nim mieści, może jeszcze poczekać. Gdyby jednak zdecydował się przenieść oszczędności do innych funduszy, dobrze, żeby pamiętał o opłatach. Konwersja jednostek funduszy w ramach tego samego parasola (funduszu parasolowego), np. z akcji na bezpieczniejsze aktywa, najczęściej nie wiąże się z dodatkowymi prowizjami. Co oznacza, że gdyby w przyszłości inwestor, w ramach tego samego parasola, chciał powrócić do bardziej ryzykownych funduszy, również nie będzie ponosił dodatkowych kosztów.