Ceny ropy na huśtawce

Eskalacja wojny między Izraelem a Hamasem winduje ceny ropy. Analitycy nie są zgodni, jak wysoka powinna być premia za ten czynnik ryzyka.

Już prawie dwie trzecie strat z tąpnięcia na przełomie miesiąca odrobiły ceny ropy Brent, wspierane przez dalsze zaognianie się sytuacji na Bliskim Wschodzie. W środę po południu za baryłkę płacono 91 dol., o 9 proc. więcej niż na dnie wyprzedaży sprzed dwóch tygodni, ale nadal o 5 proc. poniżej szczytu letniej fali zwyżek.

Eskalacja to wynik kosztującego życie co najmniej 500 osób ostrzału szpitala w Gazie, odpowiedzialnością za który wzajemnie przerzucają się Izrael i Hamas. Przywódcy Jordanii, Egiptu i Autonomii Palestyńskiej zareagowali odwołaniem szczytu z prezydentem Joe Bidenem, a Iran – wezwaniem wszystkich krajów arabskich do całkowitego bojkotu Izraela, z embargiem na dostawy ropy włącznie.

To ostatnie nie miałoby wielkiego wpływu na Izrael, który większość swojej ropy sprowadza z basenu Morza Śródziemnego i Afryki Zachodniej, jednak na tym etapie zaniepokojenie wśród inwestorów wywołuje każda eskalacja słowna. Zaangażowanie w trwającą drugi tydzień wojnę Izraela z Hamasem innych krajów grozi zaburzeniami w dostawach ropy w sytuacji, kiedy bilans jej globalnej podaży i popytu pozostaje bardzo napięty.

Obawy dotyczą zwłaszcza reakcji oskarżanego o pomoc Hamasowi Iranu, który do bezpośredniego zaangażowania popchnąć mogłaby chociażby szeroka izraelska ofensywa w Strefie Gazy.

Objęty amerykańskimi sankcjami Iran znacznie zwiększał w tym roku dostawy swojej ropy na rynki, bo odprężenie w stosunkach z USA, dla których ważniejsze teraz jest podkopywanie pozycji Rosji, skutkuje mniej rygorystycznym egzekwowaniem ograniczeń.

– Wezwania do nałożenia embarga pogłębią podobieństwo obecnej sytuacji do kryzysów lat 70. XX w., o których już na rynku dyskutowano, nawet jeśli w tym momencie ich skutki są wciąż raczej symboliczne – komentuje w rozmowie z agencją Bloomberg Richard Bronze, analityk firmy doradczej Energy Aspects.

Analitycy ostatnie zwyżki rozpatrują w kategoriach uwzględniania w cenach premii za ryzyko geopolityczne, jednak nie są zgodni, jak wysoka powinna ona być. Z pomocą rynkowi przyjść może dysponująca wielkimi wolnymi mocami Arabia Saudyjska, która w przypadku dogadania się z USA mogłaby teoretycznie pokryć niedobory, gdyby Amerykanie zdecydowali się dokręcić śrubę Iranowi.

Saudyjczykom zależy na cenach ropy w okolicach 100 dol. za baryłkę ze względu na duże wydatki budżetowe, jednak znaczne cięcia produkcji odbijają się na koniunkturze gospodarczej w kraju. Amerykanie też jednak nie znajdują się w komfortowej sytuacji, bo wszelkie zwyżki notowań surowca podbiją ceny paliw na stacjach, zmniejszając szanse Joe Bidena na reelekcję w przyszłym roku.

Mimo to Waszyngton prowadzi swoją dyplomację wielokierunkowo. Zdaniem ośrodka Rystad Energy rozmowy z również objętą sankcjami Wenezuelą dają szanse na zwiększenie dostaw na światowe rynki w ciągu sześciu miesięcy o 200 tys. baryłek dziennie. Jednak w razie poważniejszych zakłóceń rynkowych takie ilości mogą okazać się o wiele za małe. „Zwiększanie dostaw przez Wenezuelę utrudnia utrzymujący się od dawna brak inwestycji w krajowym przemyśle wydobywczym, a to oznacza, że w skali świata dodatkowe dostawy byłyby jak kropla w morzu potrzeb” – oceniają w raporcie specjaliści Rystad Energy.