Turcja z największym wzrostem cen w ciągu miesiąca od roku

Roczna stopa inflacji w Turcji wzrosła do wyższego niż oczekiwano 58,94 proc. w sierpniu, rosnąc drugi miesiąc z rzędu po spadkach kursu liry i niedawnych podwyżkach podatków.

Miesiąc do miesiąca inflacja cen towarów i usług konsumenckich wyniosła 9,09 proc., nieznacznie spadając z 9,49 proc. miesiąc wcześniej. Wzrost cen transportu spowodował wzrost wskaźnika miesięcznego, podczas gdy wzrost cen hoteli, kawiarni i restauracji podniósł wskaźnik roczny. W sondażu Reuters przewidywano, że roczna inflacja wyniesie 55,9 proc., a miesięczna inflacja 7,0 proc.. W lipcu wskaźnik roczny wyniósł 47,83 proc.

Agresywna polityka prezydenta Tayyipa Erdogana polegająca na obniżkach stóp procentowych zapoczątkowała kryzys walutowy pod koniec 2021 r. i spowodowała gwałtowny wzrost inflacji do najwyższego od 24 lat poziomu 85,51 proc. w październiku ubiegłego roku.

Od drugiej tury wyborów pod koniec maja tego roku lira straciła 25 proc. swojej wartości, gdy władze poluzowały kontrolę nad kursem walutowym w ramach zwrotu Erdogana w kierunku bardziej ortodoksyjnej polityki gospodarczej, w tym podwyżek stóp procentowych. Waluta spadła nieznacznie po danych cenowych do 26,78 za dolara o godz. 7:24 GMT.

Według danych Tureckiego Instytutu Statystycznego, krajowy wskaźnik cen producentów wzrósł w sierpniu o 5,89 proc. w ujęciu miesięcznym, co oznacza roczny wzrost o 49,41 proc.

Inflacja w Turcji osiągnęła najwyższy poziom od 25 lat w październiku ubiegłego roku – 85,5 proc. Mimo że odnotowano zmniejszenie tempa wzrostu inflacji do lipca 2023 r., kiedy wskaźnik CPI spadł do 38,2 proc., sierpień przyniósł kolejną falę wzrostu cen. Niestety, nie ma zbyt wielu powodów do optymizmu. Aktualny odczyt przekroczył oczekiwania, zanotowano wzrost cen o 58,9 proc. rok do roku. To największy wzrost cen w ciągu jednego miesiąca – aż o 9,1 proc. – od roku.

– W drugiej połowie roku kontynuacja przyspieszenia presji cenowej wydaje się niemal nieunikniona. Czerwiec był ostatnim miesiącem, w którym odnotowano spadek inflacji w ujęciu rok do roku. Nawet wtedy ceny konsumpcyjne wzrosły o 3,9 proc. miesiąc do miesiąca. Spadek wartości liry zbiera swoje żniwo, zwiększając presję kosztową. Główna przyczyna tego zjawiska to popytowy charakter tureckiej gospodarki, która jest uzależniona od importu surowców. Z miesiąca na miesiąc stają się one coraz droższe dla tureckich firm – komentuje Grzegorz Dróżdż, analityk Conotoxia Ltd. .

Przypomina, że interwencje Banku Centralnego Republiki Turcji w połączeniu z licznymi ograniczeniami walutowymi zostały wykorzystane do sztucznego ustabilizowania liry przed majowymi wyborami. Takie wysiłki zawsze wiążą się z kosztami: rezerwy walutowe banku centralnego zostały poważnie uszczuplone. Nie pomagają do tego kurczące się rezerwy złota, które zazwyczaj mają tendencję do zwiększania zaufania względem danej waluty.

– Mimo powołania nowego prezesa Banku Centralnego Republiki Turcji, Hafize Erkan, która rozpoczęła cykl zacieśniania polityki pieniężnej i zaskoczyła obserwatorów na ostatnim posiedzeniu, podnosząc stopy procentowe wyżej niż zakładał konsensus (z poziomu 17,5 proc. do 25 proc.), realne stopy procentowe pozostają znacząco ujemne. Wydaje się, że wyższa niż oczekiwano podwyżka nie odwróciła tempa osłabiania się liry, która od początku roku straciła ponad 40 proc. względem dolara. Bardziej restrykcyjna polityka wymaga jednak czasu, by wywrzeć wpływ na gospodarkę i ceny. Nasze prognozy walutowe wskazują, że turecka waluta nadal będzie pod presją, a kurs USD/TRY pozostanie powyżej poziomu 27 w przyszłym roku – przewiduje Grzegorz Dróżdż.