Bankructwo Grecji znowu zostanie odroczone?

Inwestorzy liczyli w poniedziałek, że europejscy ministrowie finansów zatwierdzą drugi pakiet pomocy dla Aten, oddalający groźbę secesji z eurolandu

Wszystkie elementy potrzebne do zawarcia umowy w ?sprawie Grecji są już na miejscu – zapewniał w poniedziałek Francois Barroin, francuski minister finansów. Do zamknięcia tego wydania „Parkietu" porozumienie w  sprawie dalszej pomocy dla Grecji nie było jeszcze gotowe, ale powszechnie się spodziewano, że zostanie ono podpisane wieczorem przez eurogrupę (ministrów finansów państw strefy euro). Nawet Wolfgang Schaeuble, niemiecki minister finansów, który jeszcze niedawno mówił o wyrzuceniu Grecji ze strefy euro, musiał pod międzynarodową presją zmienić ton. – Grecja znalazła się już na właściwej drodze – twierdzi Schaeuble.

Nadzieje co do pomocy dla Grecji przyczyniły się do tego, że euro umacniało się w poniedziałek wobec dolara, a europejskie indeksy giełdowe umiarkowanie rosły już kolejny dzień. Athex Composite, główny indeks ateńskiego parkietu, od dołka z połowy stycznia zyskał już ponad 30 proc.

Element niepewności

O ile przyznanie Grecji pomocy wydawało się w poniedziałek już przesądzone, to wiele szczegółów tego pakietu było wciąż niepewnych. Jean-Claude Juncker, przewodniczący eurogrupy i zarazem premier Luksemburga, mówił nawet, że kwestia wielkości drugiej transzy jest otwarta.

Unijni przywódcy ustalili w październiku 2011 r., że drugi pakiet wyniesie 130 mld euro. Nowsze wyliczenia ekspertów mówią jednak, że Grecja będzie potrzebowała 136 mld euro (plus 34 mld euro, które nie zostały jeszcze wykorzystane z pierwszego pakietu pomocowego), by nie zbankrutować w nadchodzących latach.

Kwestią wzbudzającą kontrowersje jest również pomysł stworzenia specjalnego konta, na które trafiałyby pieniądze z drugiego pakietu pomocy. Środki byłyby z tego konta przekazywane wierzycielom Grecji. Grecki rząd miałby do niego bardzo ograniczony dostęp. Rachunek ten byłby blokowany, gdyby Grecja miała trudności ze spełnieniem warunków międzynarodowej pomocy. Stworzenia takiego konta domagała się m.in. Austria.

Tymczasem Holandia mocno wzywała podczas posiedzenia eurogrupy do ustanowienia stałej obecności w Atenach przedstawicieli trojki (Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Centralnego i Międzynarodowego Funduszu Walutowego), mających monitorować greckie reformy.

Odległy cel

Drugi pakiet pomocy dla Grecji będzie musiał zostać zatwierdzony przez 17 państw strefy euro. W trzech przypadkach zgodę będzie musiał wydać parlament. Choć taka decyzja zostanie powierzona parlamentom Niemiec, Holandii i Finlandii, czyli trzem państwom najbardziej niechętnym pomocy dla Aten, to większość analityków spodziewa się, że Grecja w końcu dostanie pomoc. Czy otrzymanie przez Grecję pieniędzy podtrzyma dobre nastroje na rynkach?

– Doświadczenie z ostatnich dwóch lat wskazuje, że już samo istnienie porozumienia pomocowego pobudza apetyt inwestorów na ryzyko, niezależnie od tego, co się w tym porozumieniu znajduje. Nastroje się pogarszają dopiero później, gdy rynki wychwytują w porozumieniu niepokojące szczegóły – wskazuje Ilya Spivak, strateg z firmy DailyFX.

Wielu analityków jest również przekonanych, że o ile drugi pakiet pomocy oddali na pewien czas groźbę bankructwa Grecji, to nie rozwiąże jej problemów.

– Politycy zdają sobie sprawę, że drugi pakiet nie może uratować Grecji. On pozwoli im jedynie kupić czas do następnych wyborów. Zadłużenie Grecji rośnie z każdym rokiem i będzie się zwiększać, dopóki kraj ten nie opuści strefy euro. Oddalamy się tylko od rozwiązania problemu, a problemem jest przede wszystkim konkurencyjność Grecji. Tanie pożyczki, jakie napływały do tego kraju po wstąpieniu do eurolandu, sztucznie zawyżyły tam ceny i płace. Teraz muszą one spaść z tego wysokiego poziomu – wskazuje Hans-Werner Sinn, szef prestiżowego niemieckiego instytutu badawczego Ifo.

[email protected]