Jak podał w poniedziałek Narodowy Bank Polski, inflacja bazowa wedle najpopularniejszej miary, tzn. wskaźnika cen konsumpcyjnych (CPI) z wyłączeniem energii i żywności, zmalała we wrześniu do 8,4 proc. rok do roku z 10 proc. w sierpniu. Niżej była poprzednio w kwietniu 2022 r. W stosunku do poprzedniego miesiąca ceny towarów i usług z kategorii bazowych zmalały o 0,1 proc. To ich pierwsza zniżka od maja 2020 r.
Inflacja ogółem, mierzona CPI, wyhamowała we wrześniu do 8,2 proc. rok do roku z 10,1 proc. w sierpniu. W dużym stopniu przyczynił się do tego spadek cen paliw i wolniejszy wzrost cen energii, co z kolei było podyktowane decyzjami rządu i spółek skarbu państwa. To, że we wrześniu wyraźnie zmalała również inflacja bazowa, nie obejmująca paliw i nośników energii, wskazuje, że wygasanie presji na wzrost cen ma znacznie szerszy zakres. Zanim pod koniec września GUS podał wstępny szacunek CPI w minionym miesiącu, ekonomiści przeciętnie oceniali, że inflacja bazowa zmalała do 9 proc. rok do roku.
W komentarzach do poniedziałkowych danych NBP ekonomiści podkreślają jednak, że wrześniowy spadek inflacji bazowej wyolbrzymia faktyczne tempo dezinflacji w Polsce. Podobnie, jak w przypadku całego CPI, do zniżki inflacji bazowej przyczyniły się bowiem działania administracyjne oraz zjawiska jednorazowe. To przede wszystkim rozszerzenie programu darmowych leków (objął dzieci i młodzież do 18 r.ż. oraz osoby po 65 r.ż.), wyjątkowo letnia pogoda oraz obniżki opłat radiowo-telewizyjnych.
Inflacja bazowa w ujęciu rok do roku będzie prawdopodobnie nadal opadała, ale nie tak szybko, jak we wrześniu. Zniżki cen miesiąc do miesiąca będą zaś raczej wyjątkiem niż normą. Presję na wzrost cen towarów i usług z kategorii bazowych wywierało będzie odbicie wydatków konsumpcyjnych, związane z szybkim wzrostem płac i zwiększonymi transferami społecznymi. Stąd ekonomiści powszechnie oczekują, że począwszy od września inflacja bazowa będzie przez dłuższy czas przewyższała inflację CPI, utrudniając sprowadzenie tej drugiej do celu NBP (2,5 proc. z dopuszczalnymi odchyleniami o 1 pkt proc. w każdą stronę)