Planowana podwyżka VAT przyspieszy wzrost stóp NBP

Resort finansów szacuje, że inflacja w lipcu spadła do 2,1 proc. Za sprawą podwyżki VAT pójdzie jednak w górę. To samo stanie się więc ze stopami procentowymi

Wieloletni plan finansowania państwa, który ma dziś przyjąć rząd, zakłada podniesienie od stycznia przyszłego roku VAT na żywność do 6 proc., materiały budowlane do 8 proc., a na wszystko inne do 23 proc. Nawet jeśli wicepremier Waldemar Pawlak z PSL zablokuje podwyżkę VAT na żywność, to i tak trzeba się liczyć z tym, że w przyszłym roku więcej będziemy wydawać na towary i usługi, ponieważ producenci przerzucą ciężar podwyżki przynajmniej w części na konsumenta. Taki sam skutek będą miały wzrost akcyzy na papierosy o 4 pkt proc. i perspektywa pojawienia się akcyzy na węgiel i koks z początkiem 2012 roku.

[srodtytul]Niezadowolona RPP[/srodtytul]

– Wzrost podatków w przyszłym roku i ewentualność kolejnych podwyżek w późniejszym czasie wpłyną na pojawienie się presji inflacyjnej – wyjaśnia Janusz Jankowiak, główny ekonomista Polskiej Rady Biznesu. – W efekcie należy się liczyć ze wzrostem WIBORU, i kosztów kredytów. Oprocentowanie depozytów będzie bardzo wolno podążało za wzrostem oprocentowania pożyczek.

Zdaniem ekonomistów wyższe podatki spowodują wzrost cen towarów i usług oraz przełożą się na inflację wyższą nawet o 0,5 pkt proc. W efekcie siła nabywcza Polaków osłabnie, co spowoduje obniżenie popytu konsumpcyjnego. Minister finansów założył w planie, że spożycie prywatne wzrośnie w przyszłym roku o 3,1 proc. wobec 1,8 proc. w tym roku. – Wyższe podatki i inflacja obniżą tempo wzrostu gospodarczego o około 0,3 pkt proc. – szacuje Jakub Borowski, główny ekonomista Invest-Banku.

Z wypowiedzi członków Rady Polityki Pieniężnej wynika, że posunięcie ministra finansów może stać się jednym z elementów przyspieszenia podwyżek stóp procentowych. Zdaniem Adama Glapińskiego z RPP wzrost cen wymusi konieczność podwyżki stóp procentowych, a w konsekwencji spowolnienie wzrostu gospodarczego. Podobną opinię wyraził również Andrzej Kaźmierczak z RPP. Z rezerwą o planach resortu finansów wypowiadała się także Anna Zielińska-Głębocka.

– Jeśli część członków rady potraktuje podniesienie podatków jako pretekst do rozpoczęcia cyklu podwyżek, to myślę, że realny staje się scenariusz wzrostu stóp procentowych o 125 pkt bazowych do końca przyszłego roku – mówi Piotr Kalisz, główny ekonomista Banku Handlowego. Zdaniem Rafała Beneckiego, ekonomisty ING Banku Śląskiego, jastrzębie nastawienie rady zostanie w najbliższych miesiącach zaostrzone przez spodziewany wzrost cen żywności, który przyspieszy inflację.

Analitycy sądzą, że podwyżki stóp procentowych nastąpią wcześniej, niż można się było spodziewać jeszcze kilka tygodni temu. Coraz częściej mówi się o pierwszej podwyżce już w październiku. Wczoraj taką opinię przedstawili ekonomiści Bank of America-Merrill Lynch. Obecnie główna stopa NBP wynosi 3,5 proc.

Według opublikowanych wczoraj szacunków Ministerstwa Finansów, w lipcu roczna inflacja spadła z 2,3 do 2,1 proc. Oczekiwania resortu są bardziej optymistyczne od prognoz analityków rynkowych.

[srodtytul]Gorsze nastroje[/srodtytul]

Konsekwencje wyższego VAT dla budżetu będą dwojakie: z jednej strony wyższa inflacja przyczyni się do uzyskania wyższych wpływów z podatków, jednak wzrost stóp procentowych spowoduje, że wzrosną koszty obsługi zadłużenia.

– W konsekwencji możemy się spodziewać pogorszenia nastrojów inwestorów, co oznacza odpływ kapitału ulokowanego w obligacjach i innych lokatach złotowych – wyjaśnia Janusz Jankowiak.