Koniunktura pełna sprzeczności

W I kwartale tempo wzrostu PKB z pewnością wyhamowało w porównaniu z bardzo udanym IV kwartałem. Ale skala spowolnienia jest niejasna, bo miesięczne dane są niejednoznaczne.

Jeszcze w poniedziałek, gdy GUS opublikował bardzo dobre dane dotyczące koniunktury na rynku pracy w marcu, wydawało się, że miniony miesiąc był dla polskiej gospodarki równie udany co obfitujący w pozytywne zaskoczenia luty. Wtorkowa seria odczytów zamazała ten obraz.

Przejściowe spowolnienie

Jak podał GUS, produkcja przemysłowa w marcu wzrosła o 0,5 proc. rok do roku, po zwyżce o 6,7 proc. w lutym. To najsłabszy odczyt od listopada 2014 r. Największy pesymista spośród 23 ankietowanych przez „Parkiet" ekonomistów spodziewał się wzrostu produkcji o 1 proc. – Oczywistym czynnikiem odpowiedzialnym za niższy wzrost produkcji niż w lutym był efekt kalendarza: w marcu liczba dni roboczych była taka sama jak przed rokiem, a w lutym o jeden większa – zauważył Wiktor Wojciechowski, główny ekonomista Plus Banku.

Ale nawet po korekcie o czynniki sezonowe wzrost produkcji wyhamował z 3 proc. rok do roku w lutym do 0,8 proc. Częściowo był to skutek wygaśnięcia efektu niskiej bazy odniesienia w górnictwie. W lutym produkcja w tym sektorze wzrosła o 3,9 proc., bo rok wcześniej wskutek strajku w JSW była niska. W marcu, gdy tego efektu zabrakło, produkcja w górnictwie tąpnęła o 16,3 proc. rok do roku.

To jednak wszystkiego nie tłumaczy. Produkcja w przemyśle przetwórczym wzrosła o zaledwie 1,8 proc. rok do roku, po zwyżce o 8,1 proc. w lutym. Te dane kłócą się z marcowym, zaskakująco wysokim odczytem wskaźnika PMI. – Wyhamowanie produkcji w marcu nie jest spójne z innymi danymi z gospodarki, oceniamy je więc jako zdarzenie jednorazowe, być może związane ze Wielkanocą – powiedziała Urszula Kryńska, ekonomistka Banku Millennium.

Święta niewiele pomogły

Wielkanoc, która w tym roku przypadła wyjątkowo wcześnie, zgodnie z oczekiwaniami ekonomistów podbiła nieco sprzedaż żywności. Mimo to sprzedaż detaliczna w ujęciu realnym (tzn. skorygowana o wpływ zmian cen) wzrosła w marcu o zaledwie 3 proc. rok do roku, po zwyżce o 6,2 proc. w lutym. Ekonomiści przeciętnie spodziewali się odczytu na poziomie 5,7 proc. Wyhamował przede wszystkim wzrost sprzedaży mebli oraz sprzętu RTV i AGD (z 15,1 do 0,9 proc.) oraz odzieży i obuwia (z 20,6 do 4,2 proc.). A są to kategorie produktów, na które popyt windować powinna dobra koniunktura na rynku pracy.

– W obu przypadkach na wyniki sprzedaży negatywnie mogła wpłynąć mniejsza niż przed rokiem liczba weekendowych dni handlowych, w których obroty są zazwyczaj najwyższe – tłumaczy Marta Petka-Zagajewska, główna ekonomistka Raiffeisen Polbanku. Zdaniem Jakuba Olipry, ekonomisty z Credit Agricole, konsumenci mogli też wstrzymywać się z dużymi wydatkami w oczekiwaniu na wypłatę świadczeń z programu Rodzina 500+, który ruszył w kwietniu.

Lepiej już było

W marcu po raz kolejny spadła produkcja budowlano-montażowa: o 15,8 proc. rok do roku, po zniżce o 10,5 proc. w lutym. Choć z takim jej załamaniem nie liczyli się nawet najwięksi pesymiści, pogarszająca się koniunktura w budownictwie nie jest zaskoczeniem. Ekonomiści tłumaczą ją głównie zastojem w inwestycjach publicznych w oczekiwaniu na uruchomienie funduszy z budżetu UE na lata 2014–2020.

Wtorkowe odczyty potwierdzają, że w I kwartale wzrost gospodarki wyhamował w porównaniu z IV kwartałem ub.r., gdy – jak wynika ze skorygowanych we wtorek przez GUS danych – powiększyła się ona aż o 4,3 proc. rok do roku. Skala spowolnienia jest jednak zagadką. – Biorąc pod uwagę dobre dane z rynku pracy, można przypuszczać, że nawet jeśli GUS w maju ogłosi znaczące wyhamowanie dynamiki PKB w I kwartale, to w kolejnych miesiącach zrewiduje ten szacunek w górę – zauważył Wojciechowski.

[email protected]