WIG-ESG nie jest kontynuacją RESPECT Index, który obliczany był przez GPW przez ponad dekadę i do którego dostanie się oznaczało konieczność wypełnienia przez spółki specjalnej ankiety oraz spełnienia wymaganych oczekiwań.
Warto przypomnieć genezę WIG-ESG. Władze GPW zdecydowały o uruchomieniu indeksu w odpowiedzi na rosnące wśród zarządzających i inwestorów znaczenie odpowiedzialnego inwestowania. Potwierdzają to także późniejsze badania, jak np. PwC z 2021 r., z którego wynika, że połowa inwestorów dostrzegała kwestie ESG, choć nie uznawała ich za krytyczne, ale już blisko 30 proc. było skłonnych obniżyć swoją wycenę lub wycofać się z inwestycji, jeśli ryzyka ESG były zbyt wysokie, a to pokazuje, jak kwestie ESG stają się coraz ważniejsze dla inwestorów. Pierwszym funduszem wykorzystującym indeks jako benchmark był NN Investment Partners TFI.
Choć coraz częściej inwestorzy chcą budować portfele, bazując na tym, jak spółki podchodzą do wypełniania kryteriów ESG, to problemem może być dla nich to, jak właściwie takie spółki identyfikować. Dlatego ważne jest, w przypadku inwestorów indywidualnych na warszawskim parkiecie, aby dobrze rozumieli oni zasady obliczania WIG-ESG. Ta wiedza pozwoli im odsiać spółki odpowiedzialne społecznie od tych niespełniających kryteriów ESG.
Elementem wpływającym na wagi uczestników WIG-ESG jest m.in. ranking ESG tworzony przez niezależną agencję badawczą Sustainalytics. W rankingu ESG spółki mogą uzyskać od 0 do 100 pkt, a im mają ich mniej, tym lepiej spółka przestrzega zasad biznesu odpowiedzialnego społecznie. Jednak głównym kryterium pozycji w indeksie pozostają kapitalizacja i wartość obrotu akcjami, co w oczywisty sposób premiuje największe spółki. Emitenci uzyskujący niskie oceny w rankingu ESG mogą mieć nawet o 30 proc. mniejszy udział w indeksie, niż by to wynikało z ich pozycji w indeksie WIG. Sprawia to, że duże spółki ze słabym wynikiem ESG będą miały istotną wagę w indeksie, jednak zdecydowanie niższą, niż gdyby te zasady nie obowiązywały.
Uruchamiając indeks, GPW zapowiedziała, że jego konstrukcja w przyszłości będzie ulegać zmianom, tak aby aspekty środowiskowe, społeczne oraz kodeks dobrych praktyk miały coraz większe znaczenie. Założenia te idą w parze z pozytywnymi zmianami w podejściu spółek do wypełniania kryteriów ESG, co także wpisuje się w ogólną koncepcję rynku odpowiedzialnego inwestowania. Spełnianie przez spółki giełdowe kryteriów ESG staje się bowiem coraz ważniejsze dla zarządów i świadczy o rosnącej świadomości firm, dla których działania na rzecz zrównoważonego rozwoju mają przełożenie także na wymiar finansowy. Wraz ze wzrostem świadomości spółek, a także ze zbliżającymi się zmianami w obowiązkach w zakresie raportowania ESG, firmy coraz częściej publikują raporty ESG, a dodatkowo biorą udział w konkursach oceniających przygotowanie raportów. Przy budowaniu portfeli inwestycyjnych świadomy inwestor powinien śledzić m.in. dedykowane indeksy, niezależne rankingi ESG, oraz raporty zrównoważonego rozwoju spółek i uwzględniać informacje w nich zawarte przy podejmowaniu swoich decyzji inwestycyjnych.
