Kampania PPK jak miecz obosieczny. Rośnie fala wypłat

Im więcej mówi się o pracowniczych planach kapitałowych, tym więcej osób decyduje się wypłacić swoje oszczędności – wynika z najświeższych danych.

Coraz więcej uczestników PPK decyduje się na bieżąco wypłacać zgromadzone tam oszczędności, nawet kosztem benefitów. To jeden z efektów kampanii promującej oszczędzanie.

Foto: parkiet.com

PFR: to chwilowe

W lutym fundusze PPK pozyskały około 330 mln zł netto, czyli najmniej od dwóch lat, i to mimo że w tym czasie wzrosła liczba uczestników programu – wyliczył serwis analizy.pl. To efekt znacząco wyższych wypłat z programów. Według szacunków uczestnicy PPK wypłacili w lutym około 130 mln zł po tym, jak w lutym wypłaty wyniosły 88,5 mln zł. Wcześniej ich poziom kształtował się nieco powyżej 50 mln zł. Z nieoficjalnych szacunków wynika, że w marcu jest podobnie.

Okazuje się, że decyzje o wycofywaniu oszczędności wzmacnia trwająca kampania, której zadaniem jest zachęcenie Polaków do oszczędzania w ramach PPK.

– Styczeń i luty 2023 r. można traktować szczególnie, jeśli chodzi o wypłaty uczestników z PPK – twierdzi Bartosz Marczuk, wiceprezes PFR. Jak podaje, liczba osób rozpoczynających wypłacanie ze swojego rachunku wzrosła w styczniu do ponad 12 tys. osób, w grudniu takich osób było blisko 8 tys. Z kolei w lutym było to 22,2 tys. osób. – Widać wzrost, choć to nadal niewiele w stosunku do blisko 2,6 mln uczestników PPK (dane przed autozapisem) – zauważa Marczuk.

Jak tłumaczy, powodem tego trendu jest wzmożona kampania dotycząca autozapisu do programu, która miała miejsce w ostatnich tygodniach. – Sporo uczestników PPK przypomniało sobie, że posiada PPK i gromadzi na nim oszczędności. Dla wielu z nich wysokość zgromadzonych środków była miłym zaskoczeniem i postanowiło je wypłacić – przekonuje wiceprezes PFR.

Co ciekawe, w listopadzie i grudniu 2022 r. na stronę umożliwiającą sprawdzenie stanu swoich oszczędności zgromadzonych w PPK logowano się po około 44 tys. razy, natomiast w styczniu było to już 99 tys., a w lutym 205 tys. razy. – Uważamy, że wzmożone wypłaty to trend chwilowy, który na dłuższą metę może być korzystny dla partycypacji w programie. Jego uczestnicy przekonują się o prywatności swoich pieniędzy oraz o atrakcyjności oszczędzania w PPK – twierdzi Marczuk.

Główna zaleta jest wadą?

Nieco inaczej na sprawę patrzy Marcin Wojewódka z Instytutu Emerytalnego. – Wzmożone zwroty z PPK w ostatnich tygodniach są moim zdaniem częściowo efektem zmasowanej kampanii edukacyjnej, zachęcającej do uczestnictwa w programach, która oczywiście jest potrzebna.

Niestety, często wspomina się o możliwości wycofania oszczędności z PPK. To trochę tak, jakby zachęcać do małżeństwa, bo ma ono tę zaletę, że można się szybko rozwieść – komentuje Wojewódka. – Trudno się więc dziwić, że Polacy, którzy są dosyć sprytnym narodem, zaczęli traktować PPK jak opóźnioną o miesiąc podwyżkę i coraz więcej osób regularnie wycofuje te środki, korzystając właśnie z instytucji zwrotu – tłumaczy ekspert. – Jeśli ten trend się utrzyma bądź wzmocni, będzie to oznaczać klęskę obecnej narracji rządzących na temat PPK jako długoterminowego świadczenia –zaznacza. Zdaniem Wojewódki warto się więc zastanowić nad zmianą przepisów o PPK i likwidacji możliwości wycofywania kapitału w postaci zwrotu z PPK. – Na ten moment zachwalana instytucja zwrotu z PPK jest swoistym zaprzeczeniem idei długoterminowego oszczędzania – przekonuje.

Zdaniem Marczuka z kolei najważniejsze jest to, że większość osób wypłacających pieniądze pozostaje aktywnymi uczestnikami planów, a liczba uczestników cały czas rośnie.

– W PPK najbardziej opłaca się długoterminowe oszczędzanie – co najmniej do 60. roku życia – jednak zaufanie do nowego programu wymaga czasu, a korzystanie z możliwości zwrotu środków jest elementem testowania, poznawania możliwości i założeń PPK – tłumaczy wiceprezes PFR.

Przed przekazaniem uczestnikowi PPK środków w ramach zwrotu instytucja potrąca wpłatę powitalną i dopłaty roczne oraz 19-proc. podatek od zysków.