Niepewna przyszłość banków Leszka Czarneckiego

Znalezienie inwestora mającego dokapitalizować Getin Noble i Idea Bank staje się coraz większym wyzwaniem, a bez tego uzyskanie zgody KNF na fuzję może się okazać niemożliwe.

Wprawdzie notowania Getin Noble i Idea Banku w poniedziałek częściowo odrabiały duże straty sprzed kilku dni, ale perspektywy tych kredytodawców wciąż są słabe.

Regulator stanowczy?

Banki od grudnia szukają mającego je dokapitalizować inwestora, w lutym dopuściły do badania due diligence kilka funduszy private equity, ale wyniki, które podały za 2018 r., wskazują, że pozyskanie go będzie bardzo trudne. Negatywnie zaskoczyła szczególnie Idea, która zawiązała odpisy i rezerwy na łącznie blisko 1,5 mld zł brutto (m.in. na wartość jednostek stowarzyszonych, podatek odroczony, przychody ubezpieczeniowe), co zadecydowało o blisko 1,9 mld zł straty netto w całym 2018 r. To spowodowało, że kapitały własne grupy stopniały do zaledwie 270 mln zł wobec 2,5 mld zł na koniec 2017 r.

– Moim zdaniem szanse na pozyskanie inwestora są bardzo małe, biorąc pod uwagę lukę kapitałową obu banków i potencjalne synergie – mówi jeden z analityków pragnący zachować anonimowość. Już wcześniej wskazywaliśmy, że sporo o niskiej atrakcyjności banków Czarneckiego, nawet biorąc pod uwagę spadki ich wyceny, mówi to, że żaden z innych banków nie bierze udziału w badaniu. A to dobrze dokapitalizowane i płynne banki potrafiłyby najszybciej i najsprawniej osiągnąć efekty synergii po przejęciu i połączeniu.

Ankietowani przez nas analitycy szacują obecną lukę kapitałową Idea Banku na 1,3 mld zł, a po pełnym uwzględnieniu nowego standardu rachunkowości IFRS 9 może to być 1,5 mld zł. W Getin Noble jest to odpowiednio 1,2 mld zł i być może nawet blisko 2 mld zł, zatem w sumie oba banki mogą potrzebować 3,5–4 mld zł. I to przy założeniu, że kolejnych odpisów i strat nie będzie.

– Inwestorzy dysponujący takim kapitałem mogą znaleźć bardziej atrakcyjne inwestycje z innych branż pod względem relacji ryzyka do potencjalnego zysku. Jeśli koniecznie chcą inwestować w banki, mogą próbować założyć nowy lub działać w sektorze fintech – dodaje inny z analityków.

GG Parkiet

Bazowym scenariuszem Getinu i Idei jest ich połączenie, co ma przynieść oszczędności kosztowe i pomóc wrócić do rentowności. Jednak pojawiają się nieoficjalne informacje, że Komisja Nadzoru Finansowego nie będzie skłonna wyrazić zgody na fuzję tych kredytodawców dopóki inwestor ich nie dokapitalizuje. Oba borykają się ze zbyt niskimi współczynnikami kapitałowymi i połączenie ich w jeden bez dokapitalizowania stworzyłoby dużego gracza (dziewiątego co do wielkości aktywów w Polsce), ale wciąż mającego bardzo trudną sytuację finansową, przez co ryzyko w systemie finansowym jeszcze by wzrosło. Na koniec 2018 r. Getin Noble miał 50 mld zł aktywów, a Idea Bank – 21 mld zł.

Wprawdzie oba banki zakładały, że fuzja przyniosłaby po 2021 r. rocznie 180 mln zł synergii kosztowych (13 proc. połączonej bazy kosztowej), to zdaniem analityków nie będzie to panaceum na ich chorobę. Szczególnie że początkowo restrukturyzacja oznaczałaby dodatkowe koszty. – W długim terminie i tak banki te byłyby w trudnym położeniu, biorąc pod uwagę tempo, w jakim rozwijają się największe banki. Nie tylko pod względem skali działania, ale także w zakresie oferty, cyfryzacji. W dobie ogromnych wydatków na IT skala ma wielkie znaczenie i małym graczom trudniej konkurować z tymi największymi – dodaje jeden z analityków.

Widmo interwencji

Jeśli nie inwestor ani fuzja, to co? Zarządy obu banków deklarują, że mają plan B. Przedstawiły już KNF zaktualizowane plany naprawy mające przywrócić rentowność i poprawić wskaźniki kapitałowe.

– Jesteśmy w trakcie doprecyzowania planu działań w sytuacji, gdyby poszukiwanie inwestora przeciągało się albo nie zakończyło pomyślnie – mówi Jerzy Pruski, p.o. prezesa Idea Banku. Ten alternatywny scenariusz, ale zdaniem naszych rozmówców najbardziej prawdopodobny, zakłada transformację banku i skokowe zmniejszenie aktywów ważonych ryzykiem (co zmniejsza wymóg kapitałowy) nawet o połowę. – Analizujemy różne opcje, ewentualnie na sprzedaż mogłyby trafić aktywa leasingowe – mówi Pruski.

Nasi rozmówcy jednak wątpią w te deklaracje, wskazując, że sprzedaż może być trudna i może nie rozwiązać wszystkich problemów. Bank ma bardzo dobrą sytuację płynnościową (LCR ponaddwukrotnie wyższy niż wymóg), ale za jakiś czas nie można wykluczyć interwencji regulatora, jeśli w tym zakresie doszłoby do pogorszenia.