UOKiK naciska na zwroty prowizji

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przypomina bankom i firmom pożyczkowym oraz ich klientom, że zwrotowi podlegają wszystkie opłaty proporcjonalnie do okresu spłaty pożyczki.

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wydał uzupełniające stanowisko w sprawie wcześniejszej spłaty pożyczek i kredytu konsumenckiego do orzeczenia TSUE interpretującego zapisy art. 49 ukk.

Należy składać reklamacje

– Konsumenci w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego lub pożyczki powinni domagać się od banków i instytucji pożyczkowych proporcjonalnego zwrotu pobranych opłat i prowizji. Oczekuję, że instytucje finansowe będą proporcjonalnie liniowo rozliczać się z klientem ze wszystkich pobranych opłat, gdy ten wcześniej spłacił pożyczkę lub kredyt konsumencki – mówi Tomasz Chróstny, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Stanowisko UOKiK z maja 2016 r. potwierdził we wrześniu 2019 r. wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-383/18 (Lexitor). TSUE wyjaśnił wtedy zakres opłat podlegających zwrotowi w przypadku wcześniejszej spłaty pożyczki lub kredytu konsumenckiego. Zgodnie z wykładnią Trybunału zwrotowi podlegają wszystkie możliwe opłaty poniesione przez konsumenta z tytułu zawarcia umowy kredytu konsumenckiego lub pożyczki, czyli także prowizje (do tej pory banki nie chciały ich proporcjonalnie zwracać w razie przedterminowej spłaty kredytu).

Konsument, który spłacił pożyczkę lub kredyt konsumencki, w przypadku braku dotychczasowego rozliczenia się instytucji finansującej z pobranych opłat i prowizji, powinien złożyć niezwłocznie reklamację – radzi UOKiK. Pomocne w napisaniu reklamacji będzie najnowsze stanowisko prezesa UOKiK, w którym wyjaśnia on wątpliwości dotyczące wcześniejszej spłaty pożyczki lub kredytu konsumenckiego. Stanowisko prezesa UOKiK można pobrać ze strony finanse.uokik.gov.pl.

Proporcjonalny zwrot wszystkich opłat

– Zarówno firmy pożyczkowe jak i banki powinny proporcjonalnie do czasu trwania zawartej umowy rozliczyć i zwrócić konsumentom część wszystkich prowizji i opłat pobranych przy udzieleniu finansowania w przypadku, gdy ten przed czasem zakończenia umowy dokonał spłaty zaciągniętego zobowiązania. Dotyczy to zarówno prowizji, jak i kosztów pośrednictwa oraz innych opłat pobranych przez podmiot finansujący. Pamiętajmy, iż w przypadku pożyczek i kredytów konsumenckich prowizje i opłaty stanowią poważną część kosztów finansowania, dlatego stanowczo domagajmy się zwrotu proporcjonalnej liniowo części tych kosztów w przypadku, gdy dokonaliśmy wcześniejszej spłaty uzyskanego finansowania – dodaje Chróstny.

Zdaniem prezesa UOKiK instytucje pożyczkowe i banki powinny stosować przy wyliczeniu zwrotu metodę liniową – jest to metoda najbardziej zrozumiała dla konsumentów, najprostsza, przejrzysta i sprawiedliwa. Jest też łatwa do zastosowania przez przedsiębiorców. Polega ona na tym, że instytucja finansowa dzieli wszystkie koszty przez liczbę dni kalendarzowych, w których miała obowiązywać umowa. Wynik mnoży przez liczbę dni, o które skrócono okres kredytowania – i tę sumę powinna oddać konsumentowi (niektóre instytucje preferowały korzystniejszą dla siebie metodę efektywnej stopy procentowej, UOKiK jednak naciska na liniową). Przepisy dotyczą pożyczek i kredytów konsumenckich zawartych po wejściu w życie ustawy o kredycie konsumenckim, tj. po 18 grudnia 2011 r. Uwaga na terminy przedawnienia roszczeń. Co powinni zrobić klienci?

Do urzędu docierają sygnały, że część instytucji finansowych już rozlicza się ze swoimi klientami w prawidłowy sposób. Również branża ubezpieczeniowa stosuje metodę liniową przy określaniu wysokości zwrotu składki, gdy klient wypowie umowę w trakcie okresu ubezpieczenia.

UOKiK radzi klientom, że jeśli spłacili kredyt konsumencki lub pożyczkę przed terminem określonym w umowie, powinni sprawdzić czy przedsiębiorca rozliczył się z pobranych opłat. Informację o wysokości kosztów twojego kredytu można znaleźć w tabeli opłat i prowizji. Zwrot opłat powinien być proporcjonalny liniowo i dotyczyć prowizji oraz wszystkich opłat, w tym również kosztów przygotowania umowy czy ubezpieczenia. Jeżeli przedsiębiorca się z nami nie rozliczył, należy złożyć reklamację. Można powołać się na stanowisko prezesa UOKiK a także na interpretację zasad stosowania art. 49 ukk wydaną w wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-383/18 (Lexitor). Jeśli twoja reklamacja zostanie odrzucona, możesz skorzystać z bezpłatnej pomocy miejskich lub powiatowych rzeczników konsumentów - możesz również dochodzić swoich praw w sądzie – radzi UOKiK.