Handlowa walka z wiatrakami czy przemyślana zmiana systemu?

„Wojny handlowe są dobre i łatwe do wygrania" – napisał w marcu 2018 r. na Twitterze Donald Trump. Nie był on oczywiście pierwszym prezydentem, który sięgał po podwyżki ceł. Barack Obama podnosił przecież cła na chińskie opony, a George W. Bush na stal. Nawet taki symbol neoliberalizmu jak Ronald Reagan prowadził wojnę handlową z Japonią. Trump jednak sięgał po różnego rodzaju handlowe groźby, naciski, podwyżki ceł i sankcje o wiele częściej niż jego poprzednicy.

Główna z rozpoczętych przez niego wojen handlowych – konflikt z Chinami – weszła na przełomie 2019 i 2020 r. w fazę rozejmu. W lutym oba supermocarstwa podpisały porozumienie handlowe pierwszej fazy, w którym Chiny m.in. zobowiązały się do znacznego wzrostu zakupu amerykańskich towarów i walki z kradzieżą własności intelektualnej. Wkrótce potem jednak pandemia i towarzyszący jej chaos gospodarczy stały się poważną barierą dla realizacji warunków porozumienia. Cła podwyższone w ramach wojny handlowej nadal pozostają w mocy, a konflikt amerykańsko-chiński coraz mocniej rozwija się na innych obszarach, a szczególnie technologii. Tymczasem spór celny pomiędzy USA a Unią Europejską pozostaje niejako w zawieszeniu. Skończyło się na krótkiej serii podwyżek ceł, ale nie poszły za tym żadne silniejsze ciosy. Zadziwiająco łatwo poszło za to zawarcie nowej umowy o wolnym handlu pomiędzy USA, Kanadą i Meksykiem, którą Trumpowi udało się też powiązać z kwestiami imigracji. Amerykański prezydent musi jednak czuć spory niedosyt. Okazało się bowiem, że prowadzone przez niego wojny handlowe są dalekie od Blitzkriegu.