Ministerstwo energii nie zostawi JSW. Szuka sposobu jak pomóc spółce

Ministerstwo Energii zapowiada, że nie pozostawi JSW bez wsparcia. Na obecnym etapie są analizowane możliwe scenariusze. Odwołanie dotychczasowego prezesa pogłębia tylko niepokój wobec spółki, która przynosi straty.

Po odwołaniu dotychczasowego prezesa JSW Ryszarda Janty, JSW szykuje się na przyspieszenie procesu optymalizacji bieżącej działalności. Kilka dni temu podczas omawiania wyników za I półrocze tego roku pełniący wówczas obowiązki wiceprezesa ds. ekonomicznych Bogusław Oleksy sugerował, że dotychczasowe działania naprawcze są „niewystarczające”.”. Jego słowa sprzed kilku dni nabierają na znaczeniu, bo to on teraz pełni obowiązki nowego prezesa spółki do czasu wyboru następcy Janty.

Na czym skupi się nowy prezes?

Prezes Oleksy mówił w ub. tygodniu, że firma musi rozpocząć „głęboką restrukturyzację kosztową”. Te słowa brzmią teraz jako zapowiedź działań. Jak wskazał wówczas, widać w wynikach za I półrocze pozytywny trend w obszarze mining cash cost (koszty wydobycia węgla – red.), ale jest on „niewystarczający”. Spadł on w pierwszym półroczu tego roku do blisko 778 zł za tonę. W analogicznym okresie roku poprzedniego wskaźnik ten wynosił 816,5 zł za tonę. Niepokojące są dane w JSW Koks i tu można spodziewać wysiłków nowego prezesa. W tej ważnej spółce celowej wzrósł w I półroczu jednostkowy cash conversion cost w obszarze koksowym (wzrost o 18,9 proc. rok do roku). – Zarząd będzie interweniował w JSW Koks – zapowiedział wówczas jednoznacznie Oleksy, który podkreślił, że firma nie jest konkurencyjna kosztowo.

Ustawa na ratunek

Aby złagodzić trudną sytuację spółki, JSW mogłaby skorzystać z osłon socjalnych przeznaczonych dla pracowników polskich kopalń w ramach procedowanego projektu noweli ustawy górniczej. Jednak kilkanaście dni temu projekt ustawy górniczej został przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów, a na stronach rządowych widnieje już ostateczna wersja projektu. Zawężono listę podmiotów, które będą mogły skorzystać z pakietów dobrowolnych odejść, co może spowodować pozbawienie np. JSW szans na zmniejszenie zatrudnienia i redukcję kosztów. W rządzie trwa ożywiona dyskusja dotycząca włączenia JSW. Za włączeniem JSW są Ministerstwo Energii (resort odpowiedzialny za sektor) i Ministerstwo Aktywów Państwowych (nadzór właścicielski nad spółką). Przeciwne póki co jest Ministerstwo Finansów, które zmaga się z deficytem budżetowym.

Resort energii zapowiada pomoc

Nieoficjalnie słyszymy, że Ministerstwo Energii w konsultacjach rządowych skłania się do pomysłu, aby dopuścić pracowników JSW do możliwości wcześniejszego odejścia ze spółki i skorzystania z osłon socjalnych. Mogłoby się to stać np. poprzez zmianę miejsca pracy górników z JSW na PGG, która taką formę osłon socjalnych będzie mogła zaoferować. Mowa jest nawet o ok. 3 tys. pracowników JSW, którzy mogliby skorzystać z pakietów osłonowych, pod warunkiem odejścia ze spółki. W całej grupie JSW  zatrudnionych jest ok. 30 tys. osób. Z naszych informacji wynika, że koszt włączenia do projektu ustawy osłon dla pracowników JSW może dodatkowo wynieść ok. 510 mln zł. Całość wsparcia przewidzianego ustawą dla pracowników innych spółek (jak PGG, Węglokoks i PKW) ma w latach 2026-2035 kosztować ok. 8,8 mld zł. Rozmowy w tej sprawie z Ministerstwem Finansów trwają. Do pomysłu przekonywane jest także Ministerstwo Aktywów Państwowych.

Foto: GG Parkiet

– Ministerstwo Energii jest w stałym kontakcie z Ministerstwem Aktywów Państwowych, a sytuacja w Jastrzębskiej Spółce Węglowej jest na bieżąco monitorowana. Współpraca obu resortów ma charakter zarówno analityczny, jak i koordynacyjny, obejmując wymianę informacji dotyczących kondycji finansowej spółki, realizowanych projektów inwestycyjnych oraz potencjalnych zagrożeń dla jej stabilności – informuje nas resort energii.

Analizowane mają być możliwe instrumenty prawne i ekonomiczne, które mogłyby zostać wykorzystane w przypadku pogorszenia się sytuacji rynkowej, w tym kwestie związane z mechanizmami osłonowymi oraz rolą węgla koksowego jako surowca strategicznego dla polskiego przemysłu hutniczego. – Podejmowane działania mają na celu nie tylko krótkoterminową poprawę sytuacji spółki, ale również wskazanie kierunków jej rozwoju w perspektywie średnio- i długookresowej, tak aby mogła ona skutecznie funkcjonować w zmieniającym się otoczeniu gospodarczym i regulacyjnym – informuje resort, który jednak zaznacza, że wszelkie zmiany w zakresie systemu pomocy publicznej, w tym ewentualne objęcie wsparciem nowych podmiotów, wymagają każdorazowo aktualizacji wniosku notyfikacyjnego.

Ministerstwo Energii informuje nas także, że monitoruje sytuację wszystkich podmiotów działających w sektorze wydobycia węgla kamiennego oraz pozostaje wrażliwe na kwestie dotyczące zatrudnionych w nim pracowników. – Choć na obecnym etapie Jastrzębska Spółka Węglowa nie została objęta systemem wsparcia, możliwość rozważenia takiego rozwiązania w przyszłości nie jest wykluczona – informuje nas resort, wlewając nadzieje na Śląsku.

Działania naprawcze zbyt późno? 

Ewentualna skala odejść pracowników JSW może pomóc spółce. – Zakładaliśmy wcześniej, że w latach 2026 i 2027 r. ze spółki może odejść ok. 10 proc. pracowników zajmujących się produkcją. Pracowników fizycznych w spółce jest obecnie ok. 24 tys. Zakładaliśmy więc, że tych odejść może być nieco więcej (zakładaliśmy 4,6 tys.). Niezależnie od tego, jest to sposób, aby ulżyć firmie. Warto pamiętać, że poza tymi wcześniejszymi odejściami dochodzą te naturalne w spółce. W drugim kwartale było to ok. 250 etatów kw./kw. mniej. Do końca roku liczba etatów w efekcie naturalnych odejść z pracy może wzrosnąć do 500 – mówi Jakub Szkopek, analityk Erste Securities.

Średni koszt pracownika w grupie JSW wynosi ok. 19 tys. zł. – Jeśli to pomnożymy, w przybliżeniu otrzymamy wielkość tych oszczędności. Musimy brać pod uwagę także wzrost wydobycia węgla. To wszystko może przybliżyć do zmniejszenia strat do zera. Warunkiem jest jednak przeprowadzenie pełnej restrukturyzacji – wskazuje.

Analityk przyznaje, że wszystkie działania ratunkowe mogą się okazać spóźnione. – Wszystkie działania naprawcze w JSW są spóźnione o co najmniej rok. Kiedy wówczas należało podjąć działania naprawcze i restrukturyzacyjne w spółce, wydano pieniądze na podwyżki i nagrody – dodał.