PKN Orlen i PGNiG bliżej fuzji, ale to nie koniec niewiadomych

Naftowy gigant dostał zgodę UOKiK na przejęcie gazowej firmy. Są jednak warunki dotyczące zarządzania magazynami gazu.

Przejęcie PGNiG przez PKN Orlen nie będzie podlegać tak surowym warunkom zaradczym jak w przypadku przejęcia przez płocki koncern Grupy Lotos. Nowy podmiot – decyzją Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) – będzie musiał jednak sprzedać spółkę Gas Storage Poland, która zarządza magazynami gazu w Polsce. Same magazyny mają pozostać we władaniu Orlenu.

Dlaczego UOKiK zabrał głos?

Zdaniem urzędu antymonopolowego aktualna sytuacja na rynku gazu charakteryzuje się wzmacnianiem pozycji PGNiG i ograniczaniem działalności przez rynkowych konkurentów PGNiG i PKN Orlen. Pomimo formalnej niezależności Gas Storage Poland od PGNiG, brak separacji właścicielskiej – zdaniem UOKiK – stwarza zachętę do preferowania członków swojej grupy kapitałowej w działalności Gas Storage Poland. – Istniałoby zatem ryzyko, że po koncentracji połączony podmiot mógłby ograniczać dostęp do magazynów gazu swoim konkurentom na rynkach hurtowej i detalicznej sprzedaży gazu – tłumaczył prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Zdaniem Michała Kozaka, analityka DM Trigon, warunek UOKiK nie powinien stanowić problemu. Podkreślił, że skala działalności magazynowej nie stanowi istotnego udziału w wynikach grupy. Podobnego zdania jest Kamil Kliszcz, analityk mBanku. – Nie zakładaliśmy, że UOKiK będzie miał jakiekolwiek zastrzeżenia do tego połączenia z punktu widzenia konkurencji – powiedział analityk.

Przyznał, że sam fakt, że UOKiK zgłosił obiekcje dotyczące akurat magazynów gazu, zastanawia. – W tym obszarze akurat fuzja poziomu koncentracji nie zmienia i wydawało się, że kwestie dotyczące operatora to będzie raczej osobna legislacja, podobnie jak ostatnia zmiana dotycząca odkupu zapasów obowiązkowych gazu od PGNiG przez państwową agencję – mówił Kliszcz. Niemniej jednak jego zdaniem z punktu widzenia fuzji kwestia sprzedaży operatora magazynów nie ma większego znaczenia, a skala transakcji będzie niewielka, a same magazyny pozostają w Orlenie.

Kto przejmie magazyny?

Zdaniem analityków naturalnym nabywcą spółki opera

torskiej będzie Gaz-System. Zdaniem Kozaka nowym operatorem będzie zapewne podmiot Skarbu Państwa, jak np. Gaz-System. – Nie będzie to żaden hamulec tej transakcji – powiedział. Zdaniem dr. hab. Roberta Zajdlera, eksperta ds. energetycznych Instytutu Sobieskiego, rozdzielenie właściciela od funkcji operatorskiej magazynów gazu pojawia się w przestrzeni publicznej od dłuższego czasu. Wskazał, że nie tylko Gaz-System może wchodzić w grę, ale także Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych, która już na mocy tzw. noweli gazowej odkupiła część zapasów gazu od PGNiG.

To nie koniec niewiadomych

Przed zakończeniem fuzji pozostaje jeszcze rozstrzygnięcie losów koncesji PGNiG. Kozak wskazał, że obecnie trwa reorganizacja tego procesu. – W przypadku koncesji w Norwegii może być potrzebna zgoda rządu norweskiego, co sygnalizował sam PGNiG. Mowa jest o możliwości przeniesienia koncesji PGNiG do spółki lub spółek zależnych – powiedział Kozak. Kliszcz wskazał, że jednym z możliwych scenariuszy jest przekazanie tych koncesji do spółek celowych (SPV). Każda koncesja byłaby w osobnej spółce celowej. W Norwegii będzie potrzebna zgoda tamtejszych organów regulacyjnych w sprawie przeniesienia praw i obowiązków.

Orlen chce przejąć PGNiG do końca roku. W czerwcu lub lipcu ma zakończyć się przejęcie Lotosu.