Rozmowa: Filip Duszczyk, ekspert z działu rozwoju rynku terminowego Giełdy Papierów Wartościowych

Co zrobić, aby ożywić handel opcjami na GPW? Co stanowi największą barierę w rozwoju rynku?

Dla rozwoju bardziej zaawansowanych instrumentów finansowych, jakimi są opcje, najważniejsza jest edukacja. GPW prowadzi szerokie działania w obszarze edukowania inwestorów. Bardzo ważna jest w tym zakresie rola domów maklerskich, które powinny wspierać działania Giełdy. To właśnie brak wiedzy o inwestowaniu w opcje uznalibyśmy za najistotniejszą barierę dalszego rozwoju tych instrumentów. Mówimy tu nie tylko o inwestorach indywidualnych, którzy na rynku polskim stanowią najliczniejszą grupę inwestujących w opcje, ale również o instytucjach. Dlatego też odbywamy spotkania z międzynarodowymi instytucjami w celu stworzenia specjalistycznego systemu edukacyjnego skierowanego do poszczególnych uczestników rynku opcji oraz zaktywizowania sektora instytucjonalnego do większego udziału w obrocie instrumentami pochodnymi.

Jak wyglądają plany GPW dotyczące rozwoju rynku opcji? Zamierzacie wprowadzić nowe instrumenty, nowe regulacje itp.?

Duża zmiana dotycząca polskiego rynku opcji nastąpiła w ubiegłym roku, kiedy do obrotu zostały wprowadzone opcje na WIG20 o miesięcznych terminach wygasania. Zmiana charakterystyki tych opcji była długo oczekiwana przez inwestorów. Na wdrożenie opcji miesięcznych musieliśmy poczekać do wdrożenia nowego systemu transakcyjnego UTP.

Możliwość wprowadzenia opcji na nowe instrumenty bazowe będzie brana pod uwagę tylko po dokładnych analizach i konsultacjach z innymi uczestnikami rynku.

Niedawno zakończyliśmy cykl 11 webinarów, z których każdy był poświęcony inwestowaniu w opcje na WIG20. Cykl był promowany pod hasłem „Opanuj opcje". Poza podstawowymi informacjami o opcjach możemy również szczegółowo poznać tajniki strategii inwestowania w te instrumenty.

Odbyliśmy kilkadziesiąt szkoleń na wyższych uczelniach w całej Polsce, które będziemy kontynuować wraz z rozpoczęciem roku akademickiego. Prowadzimy konsultacje z zarządzającymi TFI, żeby przybliżyć im możliwości zabezpieczenia ich portfeli inwestycyjnych za pomocą strategii opcyjnych. Na wrzesień planujemy spotkania z inwestorami instytucjonalnymi w Chicago, które jest kolebką opcji giełdowych, w celu promowania naszego rynku i zachęcenia ich do handlu opcjami na warszawskim parkiecie. Liczymy, że te działania zbliżą polski rynek opcji do poziomu rynków dojrzałych.

Czy rozważacie obniżkę prowizji, aby zachęcić inwestorów do opcji? Czy spadek kosztów kosztów transakcyjnych może przyciągnąć nowy kapitał na rynek?

GPW stara się promować najaktywniejszych inwestorów, wprowadzając dla nich specjalne programy. Niższą stawkę opłat mają na przykład animatorzy rynku, którzy wspierają płynność obrotu. Na niższe opłaty mogą również liczyć instytucje, które skorzystają z programu High Volume Provider (HVP). Program ten jest skierowany do podmiotów, których głównym przedmiotem działalności jest inwestowanie na rynkach finansowych wyłącznie na własny rachunek.

Niedawno zarząd Giełdy wprowadził kolejny program High Volume Funds (HVF), który jest adresowany do funduszy inwestycyjnych, prowadzących aktywny obrót akcjami, a także instrumentami pochodnymi na GPW. Program ten umożliwia jego uczestnikom zawieranie transakcji giełdowych po niższych stawkach na akcjach, prawach do akcji, prawach poboru, funduszach ETF, kontraktach terminowych oraz opcjach. Celem uruchomienia HVF jest poprawa płynności notowanych na GPW instrumentów oraz umożliwienie rozwoju specjalistycznych funduszy inwestycyjnych, w tym arbitrażowych.

Jaka jest rola animatorów w handlu opcjami?

Rola animatora jest taka, aby wspierać płynność na rynku. W przypadku opcji jest to zadanie szczególne, gdyż mówimy o podtrzymywaniu płynności na bardzo dużej liczbie serii instrumentów. W obrocie mamy obecnie aż 242 serie opcji, które są animowane przez cztery instytucje: DM BOŚ, DM PKO BP, mBank i Raiffeisen Centrobank. Staramy się, aby ich aktywność pokrywała jak największą liczbę notowanych opcji, szczególnie tych, które wygasają w najbliższym terminie, gdzie skupia się większość obrotu. W przyszłości GPW będzie starała się pozyskać kolejne podmioty, w tym zagraniczne, które podejmą się roli animatorów opcji giełdowych.