Spłacić długi, a może inwestować w przyszłość?

Stopa oszczędności gospodarstw domowych wzrosła w czasach pandemii niemal na całym świecie. Na co przeznaczać zgromadzone pieniądze?

Wartość oszczędności niemieckich gospodarstw domowych osiągnęła w kwietniu nowy rekord wszech czasów – przekroczyła 2,6 bln euro. Stopa oszczędności gospodarstw domowych podskoczyła do 23,2 proc.

Według brytyjskiego Urzędu Statystycznego stopa oszczędności gospodarstw domowych wzrosła w 2020 r. do rekordowego poziomu 16,3 proc., osiągając szczyt na poziomie 25,9 proc. między kwietniem a czerwcem. Bezpośrednio przed pandemią wskaźnik ten wynosił zaledwie 7,7 proc.

Dochody amerykańskich gospodarstw domowych wzrosły w marcu w rekordowym tempie 21,1 proc., ponieważ federalna stymulacja pomogła podsycić ożywienie gospodarcze, które ma przetrwać wraz z wygasaniem pandemii. Marcowy wzrost dochodów był największym miesięcznym wzrostem odnotowanym od 1959 r.

Angielskie porady

Co zrobić z oszczędnościami? Oto porady Stuarta Trowa, stratega kredytowego w Europejskim Banku Odbudowy i Rozwoju oraz blogera emerytalnego.

Jak podkreśla, dla starszych pracowników to, co zrobić z oszczędnościami, jest całkiem proste: spłacić dług i uwić gniazdo na emeryturę. Wydanie części pieniędzy pomogłoby również w pobudzeniu gospodarki. Jednak dla osób na wcześniejszych etapach kariery pytanie jest bardziej skomplikowane.

GG Parkiet

Pandemia szczególnie mocno uderzyła w młodszych pracowników. Najnowszy raport o zatrudnieniu w Wielkiej Brytanii wskazuje, że liczba osób w wieku 18–24 lata, ubiegających się o zasiłki dla bezrobotnych, wzrosła o 114 proc. między marcem 2020 a kwietniem 2021 r. Prawdopodobnie nie pomoże to podnieść płac, które rosły już bardzo wolno przed pandemią.

Dlatego młodzi profesjonaliści, którym udało się zachować pracę i zaoszczędzić podczas blokady, nie mogą tracić okazji, aby pomyśleć o swoim przyszłym zabezpieczeniu finansowym.

Najlepszym sposobem na to jest utworzenie funduszu awaryjnego bez poświęcania długoterminowych celów, takich jak składki na emeryturę i zakup nieruchomości.

Jak dotąd wydaje się, że ludzie mądrze wykorzystują swoje oszczędności, aby spłacić kosztowne długi. Ale po spłaceniu długu nie zawsze jest jasne, na co przeznaczyć zaoszczędzoną gotówkę.

Problem z wpychaniem tego wszystkiego na konto emerytalne polega na tym, że pieniądze mogą być zablokowane przez wiele dziesięcioleci, oferując niewielką pomoc w zakupie pierwszego domu lub pokryciu nagłych wypadków, takich jak bezrobocie.

Jednocześnie posiadanie sześciomiesięcznego funduszu awaryjnego na koncie depozytowym, przynoszącego niewielkie lub żadne odsetki, również nie jest idealnym rozwiązaniem. Oszczędzanie na zaliczkę na dom zwykle oznacza również zablokowanie środków na nisko oprocentowanych rachunkach gotówkowych.

LISA dla młodych

Odpowiedzią na wszystkie trzy problemy może być założenie dożywotniego indywidualnego konta oszczędnościowego (LISA). Korzysta ono ze zwolnienia od podatku dochodowego i daje szanse na zyski kapitałowe, jakie oferuje zwykły ISA, z dodatkową korzyścią w postaci 25 proc. premii, jeśli oszczędności zostaną wykorzystane na zakup pierwszego domu lub na opłacenie emerytury. LISA można pozostawić jako depozyty na koncie oszczędnościowym, ale można je również zainwestować długoterminowo, kierując je na rynek akcji i funduszy. Nadal można skorzystać z niego w nagłych wypadkach.

A w Polsce...

Stopa oszczędności polskich gospodarstw domowych przekraczała w ub.r. 20 proc. Według prognoz OECD, w tym roku wyniesie 12,8 proc. Sytuacja pracowników jest u nas nieco podobna jak w Wielkiej Brytanii. I podobne mogą być porady: oszczędzać długoterminowo. Nasza LISA to IKE i IKZE oraz najnowszy hit – PPK.

Przypomnijmy: środki na IKE są zwolnione z podatku, jeśli zostaną wypłacone po nabyciu uprawnień emerytalnych. Można na nie wpłacać rocznie trzykrotność przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok.

Wpłaty na IKZE są odliczane od dochodu, a mogą wynosić 1,2-krotność prognozowanego wynagrodzenia. Oba konta oferują m.in. fundusze inwestycyjne, domy maklerskie, banki.

Na wpłaty do pracowniczych planów kapitałowych składają się pracownik, pracodawca i państwo. Wypłata następuje po ukończeniu 60. roku życia.