Ucieczka od lokat poprawiła sytuację finansową banków

W listopadzie 2020 r. banki wypłaciły klientom indywidualnym najmniej odsetek w historii – tylko 1,28 mld zł. To m.in. efekt trzymania pieniędzy na nisko oprocentowanych kontach.

Publikacja: 14.01.2021 05:25

Ucieczka od lokat poprawiła sytuację finansową banków

Foto: Adobestock

Wypłata tak niskich odsetek wynika m.in. z faktu, że 78 proc. środków klientów indywidualnych utrzymywana jest na kontach, których średnie oprocentowanie spadło do zaledwie 0,04 proc. (średnia dla ROR i kont oszczędnościowych). Jest jednak również druga strona medalu – dzięki temu tanieją kredyty. Expander zwraca uwagę, że w listopadzie rekordowo niskie oprocentowanie odnotowano dla kredytów hipotecznych, konsumpcyjnych, tzw. pozostałych kredytów dla gospodarstw domowych oraz kredytów dla przedsiębiorstw niefinansowych.

Hipoteka na 0 proc.

W Danii jeden z banków oferuje obecnie kredyty hipoteczne z oprocentowaniem 0 proc. Co ważne, jest to oprocentowanie stałe na okres 20 lat. – Jest to możliwe, ponieważ bank pozyskuje finansowanie poprzez listy zastawne, których oprocentowanie również wynosi 0 proc. Skoro bank dostaje pieniądze za darmo, to sam może je pożyczać bez naliczania odsetek. Oczywiście na czymś musi zarabiać. Może to jednak robić poprzez prowizje czy produkty powiązane z kredytem – tłumaczy Jarosław Sadowski, główny analityk Expander Advisors.

W Polsce oprocentowanie kredytów również spada. W listopadzie najniższe stawki w historii odnotowały niemal wszystkie ich typy – kredyty hipoteczne (2,89 proc.), konsumpcyjne (6,13 proc.), tzw. pozostałe kredyty dla gospodarstw domowych (3,76 proc.) oraz kredyty dla przedsiębiorstw niefinansowych (2,1 proc.). To również efekt tego, że banki „dostają" pieniądze niemal za darmo.

Najmniej w historii

To zasługa klientów, którzy uciekają od lokat terminowych. Drastycznie spadła zarówno ulokowana na nich kwota (o 75 mld zł od stycznia 2020 r.), jak i średnie oprocentowanie (z 1,42 proc. w styczniu do 0,58 proc. w listopadzie).

GG Parkiet

Przeniesienie znacznej części oszczędności na konta i spadek oprocentowania sprawiły, że kwota odsetek wypłaconych klientom w listopadzie wyniosła 1,28 mld zł, czyli najmniej odkąd NBP publikuje takie dane (od grudnia 1996 r.). Warto dodać, że stało się to w momencie, gdy klienci mieli w bankach najwięcej pieniędzy w historii (970 mld zł).

Średnie oprocentowanie dla wszystkich ulokowanych w bankach pieniędzy (biorąc pod uwagę zarówno klientów indywidualnych, jak i przedsiębiorstwa niefinansowe) wyniosło w listopadzie 0,14 proc. Przeciętne oprocentowanie wypłaconych w tym czasie kredytów hipotecznych wyniosło natomiast 2,89 proc. Oznacza to, że przy kredycie hipotecznym banki naliczają 20-krotnie wyższe odsetki, niż same wypłacają klientom, którzy ulokowali w nich oszczędności.

Rynek się rozwija

Skoro w Polsce klienci powierzają bankom pieniądze niemal bez odsetek (0,14 proc.), to może banki również powinny pożyczać z niemal zerowym oprocentowaniem?

Byłoby to możliwe, gdyby znaczna część kredytów była finansowana poprzez listy zastawne i gdyby istniał na nie tak duży popyt jak w Danii. Ten rynek dopiero się jednak u nas rozwija. Obecnie banki pozyskują pieniądze głównie poprzez konta i lokaty. To generuje natomiast pewne ryzyko. Klienci w każdej chwili mogą wycofać swoje oszczędności. Dodatkowo oprocentowanie na nich jest zmienne i może nagle wzrosnąć. Żeby pokryć to ryzyko, oprocentowanie kredytu musi być wyższe. Poza tym koszty kredytu zawyżają obciążenia banków.

Depozyt depozytowi nierówny

Na koniec ciekawostka dotycząca stanu depozytów. Zauważyliśmy, że w opublikowanych niedawno danych finansowych sektora bankowego za listopad 2020 r. łączna kwota depozytów gospodarstw domowych – w złotych i w walutach – wynosi 988,6 mld zł. Tymczasem w informacji o podaży pieniądza M3 łączna wartość depozytów gospodarstw domowych to 953,5 mld zł.

Dane dotyczące depozytów gospodarstw domowych, ujęte w podaży pieniądza M3 w listopadzie 2020 r. w wysokości 953,5 mld zł, nie obejmują:

- depozytów z terminem zapadalności powyżej dwóch lat,

- odsetek naliczonych,

- dłużnych papierów wyemitowanych przez banki i nabytych przez gospodarstwa domowe,

- wyceny części inwestycyjnej na rynkach finansowych w ramach produktu strukturyzowanego,

- instrumentów pochodnych.

Wymienione powyżej pozycje są natomiast ujęte w danych sektora bankowego – poinformowało nas biuro prasowe banku centralnego.

Lokaty
Marcowe spotkanie RPP szansą deponentów na wyższe stopy?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Lokaty
Inflacja idzie w górę, deponenci tracą realnie coraz więcej
Lokaty
Szybki koniec wojny o lokaty?
Lokaty
Jeszcze nie nadszedł czas boomu na lokowanie w bankach
Materiał Promocyjny
Cyfrowe narzędzia to podstawa działań przedsiębiorstwa, które chce być konkurencyjne
Lokaty
Lokaty w górę razem z decyzjami Rady Polityki Pieniężnej
Lokaty
PKO BP podwyższy oprocentowanie lokat