Czy polskie firmy stać na innowacyjność

Apple, Google, Samsung, Facebook – to światowi mistrzowie innowacji, wyróżnieni w globalnym rankingu Wor- ld's 50 Most Innovative Companies opracowanego przez The Boston Consulting Group.

W ich gronie próżno szukać polskich firm. Nic jednak nie przeszkadza naszym przedsiębiorstwom uczyć się od światowej czołówki.

W rankingu innowatorów znajdziemy kilka wniosków oczywistych – chociażby to, że ojczyzną innowacji są Stany Zjednoczone, z których wywodzi się blisko połowa z  50?wyróżnionych firm. Że Azja pod względem liczby innowatorów wyprzedziła Europę. Że listę nowatorskich przedsiębiorstw otwierają spółki z sektora TMT – Apple, Google, Samsung, IBM czy Microsoft. Ale szybko też natkniemy się na niespodzianki. Pierwszą jest wysoka pozycja producenta niedrogiego sprzętu AGD, chińskiej firmy Haier, która – dzięki niemiecko brzmiącej nazwie – chce konkurować na globalnym rynku z Boschem, Siemensem i General Electric. Zaskoczeniem może być też renesans koncernów samochodowych – w tegorocznym rankingu znalazły się m.in. BMW, Kia Motors, Nissan, Renault, Audi, Ford i General Motors. Firmy, które jeszcze niedawno pieniądze rządowe musiały ratować od upadku, wykorzystały kupiony czas na skok technologiczny, dzięki któremu chcą znów przyciągnąć klientów. Na przykład francuski Renault zwiększył inwestycje w badania, które zaowocowały mnóstwem nowych pomysłów i koncepcji. Większość z nich po weryfikacji odpadała, ale pojawiło się kilka przełomowych rozwiązań, dzięki którym firma może sprzedawać bogatsze i lepiej wyposażone samochody po tej samej cenie. Prawdziwy przełom nastąpił w obszarze silników elektrycznych – tylko w 2012 r. Renault zaprezentował cztery elektryczne modele.

Na próżno w gronie innowatorów szukać firm z Polski. Nie powinniśmy z tego powodu mieć jednak kompleksów – w rankingu najbardziej nowatorskich firm świata nie znalazła się żadna spółka z naszej części Europy

Na próżno w gronie innowatorów szukać firm z Polski. Nie powinniśmy się z tego powodu nabawiać kompleksów – w rankingu najbardziej nowatorskich firm świata nie znalazła się żadna spółka z naszej części Europy. To nie oznacza jednak, że nie możemy się uczyć od najlepszych. Sprawdziliśmy, na czym innowatorzy budują swój sukces. Oto wnioski.

1. Uwzględnianie opinii konsumentów

Innowacyjne firmy potrafią słuchać opinii i pomysłów swoich klientów. Ich punktem wyjścia jest podejście: zobaczmy, czego potrzebują konsumenci. Potem zastanowimy się, jak na tym zarobić pieniądze. Właśnie takie podejście przyświecało twórcom Google'a i Facebooka. Przedsiębiorstwa, które chcą stawiać na innowacyjność, powinny jak najwcześniej angażować konsumentów w ocenianie nowych produktów i usług – dzięki temu będą w stanie się skoncentrować na koncepcjach, które mogą odnieść sukces i zrezygnować z tych z góry skazanych na porażkę. Otoczenie biznesowe jest pełne opinii i ocen – chodzi tylko o to, żeby do nich dotrzeć i wyciągnąć z nich właściwe wnioski.

2. Zbieranie doświadczeń

Wiele firm nie ma standardowych zasad oceny poprzednich dokonań i projektów, zbierania wiedzy o tym, co doprowadziło do sukcesu, a co zadecydowało o porażce. W rezultacie kolejne decyzje podejmuje się nie w oparciu o zdobytą wiedzę, tylko pod wpływem „pozytywnego przeczucia" kadry zarządzającej. Firmy, które chcą być innowacyjne, powinny nauczyć się zbierać doświadczenia i korzystać z nich przy podejmowaniu nowych decyzji.

3. Zaangażowanie prezesa

Kiedy pytaliśmy 1500 dyrektorów i członków zarządów, którzy wzięli udział w badaniu przygotowawczym do rankingu World's 50 Most Innovative Companies, o to, co decyduje o innowacyjności firm, najwięcej wskazało osobę prezesa. Steve Jobs w Apple, Sergey Brin i Larry Page w Google, Jeff Bezos w Amazon to przywódcy, którzy stworzyli swoje firmy i poprowadzili je do sukcesu. Firmy, których szef chce zmieniać świat i potrafi przekuć to pragnienie na strategię korporacyjną, są na najlepszej drodze do sukcesu w innowacyjności.

4. Innowacyjność jako część DNA firmy

Dobre pomysły często przepadają w czeluściach korporacyjnej maszyny. Albo są torpedowane przez przełożonych niskiego szczebla i giną śmiercią naturalną. Tak wygląda rzeczywistość wielu firm. Dobre pomysły nie wystarczą, żeby przedsiębiorstwo dołączyło do grona światowych innowatorów. Żeby to osiągnąć, musi wbudować w siebie nowatorskie myślenie, akceptować zmianę i być otwarte na ocenę z zewnątrz. Kultura innowacyjności musi być wdrożona na wielu poziomach – od wizji i strategii firmy, poprzez cele biznesowe, aż po rolę centrów R&D i stosunek do opinii konsumentów.

5. Wartość własności intelektualnej

W Google inżynierowie mogą wykorzystać część swojego czasu pracy na dowolne projekty i eksperymenty – nie są z tego czasu rozliczani, nie muszą niczego osiągnąć. Ale właśnie w tym czasie powstaje najwięcej nowatorskich pomysłów, takich jak Google Street View czy Google+. Firmy, które chcą być innowacyjne, powinny dać swoim pracownikom prawo do eksperymentowania, próbowania i popełniania błędów. Powinny podsycać inicjatywę i kreatywność swoich ludzi po to, by mogli tworzyć rewolucyjne rozwiązania.

Czy polskie firmy stać na innowacyjność? Ranking BCG pokazuje, że nowatorskie przedsiębiorstwa wyprzedzają swoich rywali pod względem dynamiki przychodów i zysków. Zresztą, nie trzeba wymyślić iPada, żeby zrewolucjonizować biznes. Innowacją może być nowa organizacja linii produkcyjnej, usprawnienie systemu sprzedaży, stworzenie nowego opakowania, lepsze zarządzanie ludźmi. To wychodzenie poza utarte ścieżki, gotowość do słuchania klientów i otwartość na zmianę. Polscy przedsiębiorcy wielokrotnie pokazywali, że potrafią szybko się adaptować. Teraz warto sięgnąć po doświadczenia najlepszych i czerpać z tego zyski.