Informacja o strategii podatkowej

Pyta: Robert Wąchała, wiceprezes zarządu, Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych Odpowiada: Piotr Maksymiuk, senior associate, Baker McKenzie

Piotr Maksymiuk, senior associate, Baker McKenzie

materiały prasowe

Ustawa z dnia 28 listopada 2020 r. wprowadziła obowiązek sporządzania i podania do publicznej informacji kwestii dotyczących realizacji strategii podatkowej. Czym jest strategia podatkowa?

To nowy obowiązek informacyjny, który jest w mocy od tego roku. Ma na celu zwiększenie transparentności podatników, ich działalności, ma też ułatwić pozyskiwanie wstępnych informacji przez organy podatkowe na temat działań podatników i obszarów istotnych z perspektywy Skarbu Państwa. Podkreślony jest element jawności i społecznej kontroli, to kolejny krok w ujawnianiu informacji o sferze podatkowej działania dużych podmiotów. Ma to także zachęcić podatników do ustrukturyzowania polityki podatkowej zapewniającej dobrą jakość rozliczeń podatkowych.

Kogo ten obowiązek dotyczy?

Strategia podatkowa jest umieszczona w ustawie o CIT, ale to nie znaczy, że ma obejmować procedury tylko rozliczenia w podatku CIT. To sposób wyznaczenia grona podatników, którzy będą zobowiązani do wykonania tego obowiązku. W procedurach i polityce należy opisywać całość swoich rozliczeń podatkowych – VAT, PIT, wszystkie, które dotyczą danego podmiotu. Grono podatników, którzy są objęci tą regulacją, jest identyczne, jak grono podatników, których dane publikowane są obecnie przez Ministerstwo Finansów. Są to podatkowe grupy kapitałowe oraz podatnicy, których przychody przekroczyły 50 mln euro w roku podatkowym przeliczane według kursu na dany rok. Jeśli chodzi o podatników, którzy mają pierwszy obowiązek przygotowania polityki podatkowej, to patrzymy na przychody z roku 2019, mówimy tu więc o kwocie ponad 220 mln zł.

Czy w ramach grupy kapitałowej obowiązek ten spoczywa na spółce matce i spółkach córkach?

Na spółkach córkach nie, natomiast wszystkie spółki córki muszą być ujęte w dokumencie spółki matki.

Co powinna zawierać strategia?

Jest kilka elementów, które są wymienione w ustawie. Trzeba podać informacje o formach dobrowolnej współpracy z organami podatkowymi, jeśli takie występują, informacje o wnioskach o interpretacje, klasyfikacje taryfowe, które złożył podatnik. Informacje o schematach podatkowych, o ich liczbie i podatkach, których dotyczą, informacje o restrukturyzacjach – obecnych i planowanych (choć nie wiadomo, na którym etapie należy to ujawnić). Jest też element transakcji z podmiotami powiązanymi według progu kwotowego – transakcje o wartości ponad 5 proc. aktywów podlegają ujawnieniu. Ten zakres ujawnianych informacji zależy od charakteru, rozmiaru i rodzaju prowadzonej działalności – to trzeba dostosować do postaci podatnika, który ma ujawniać informacje. Nie ujawniamy informacji objętych tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową czy na temat procesu produkcyjnego. Pewien poziom poufności zatem powinien zostać zachowany.

Czym są procesy i procedury podatkowe, które trzeba ujawnić?

To element, który będzie wymagał największej pracy. Procesy to czynności, które się dzieją, które mogą nie być systematycznie opisane, a procedury powinny być raczej skonkretyzowane i opisane. Są dwa kryteria, żeby zidentyfikować i opisać te dwa zjawiska. Po pierwsze, ich cel i przedmiot – procesy i procedury muszą dotyczyć zarządzania wykonywaniem obowiązków podatkowych. Po drugie, mają to być procesy i procedury, które zapewnią prawidłowe wykonywanie obowiązków – to kryterium jakościowe. Pod tym kątem należy zidentyfikować to, co się dzieje w ramach danego podmiotu, zrozumieć, jak zarządzane są kwestie podatkowe w ramach danego podmiotu. Ważne jest przypisanie odpowiedzialności w strukturze, przebieg procesów oceny ryzyk, korzyści podatkowych. Elementem opisu jest to, czy funkcja podatkowa jest zarządzana wewnętrznie, jak jest zorganizowany tzw. compliance, jaka jest ewentualna komunikacja z doradcami. Są też elementy, takie jak procedury podatkowe, np. w zakresie VAT, CIT, PIT, jeśli są, to trzeba je ujawnić i opisać.

Czy do realizacji obowiązku należy mieć opisane i sformalizowane te procedury?

Nie ma obowiązku wprost, który nakazywałby, aby te procedury i procesy były opisane i sformalizowane, ale przepisy silnie zachęcają podatników do formalizowania procesów i procedur, chociażby po to, aby przygotować strategię podatkową i sprawozdać realizację takiej strategii. To dobra okazja, żeby uporządkować procedury podatkowe na własne potrzeby, co ma różne zalety: ujednolicenie postępowania, gromadzenie wiedzy w danym podmiocie, zabezpieczenie podmiotu przed negatywnymi skutkami zmian kadrowych. To także zmniejszenie ryzyka odpowiedzialności karno-skarbowej. Istnienie takich spisanych procedur i procesów wewnętrznych zmienia ryzyko odpowiedzialności podmiotów jako podmiotów zbiorowych za czyny zabronione.

Jak realizowany jest obowiązek publikacji strategii?

Jest to obowiązek publikacji elektronicznej na stronie internetowej podatnika czy podmiotu powiązanego. O tym, że publikacja jest dokonana, należy poinformować środkami komunikacji elektronicznej naczelnika urzędu skarbowego. Niedokonanie tego powiadomienia obwarowane jest sankcją administracyjną do 250 tys. zł.

Czy ustawa wymaga, żeby to było konkretne miejsce na stronie internetowej?

Tego ustawa nie reguluje, to ma być po prostu opublikowane, publiczne, aby zwiększyć kontrolę publiczną. Lepiej to umieścić w łatwym do znalezienia miejscu.

Kiedy należy dokonać pierwszego zaraportowania?

Należy to zrobić w ciągu 12 miesięcy od zakończenia roku podatkowego.

Jakie są konsekwencje związane z niedopełnieniem obowiązku sporządzenia i publikacji strategii podatkowej?

Jest ryzyko, że strategia podatkowa zostanie uznana za jedną z postaci informacji podatkowej w rozumieniu ordynacji podatkowej i kodeksu karnego skarbowego, więc może to rodzić odpowiedzialność osobistą osób fizycznych za kwestie podatkowe. Lepiej tego obowiązku nie lekceważyć.

Kiedy należy rozpocząć przygotowania do wypełnienia tego obowiązku?

Warto zacząć to jak najszybciej, ten proces będzie bardzo pracochłonny za pierwszym razem. Strategia po spełnieniu obowiązków będzie publikowana co rok, ale potem to już będą aktualizacje, które będą wymagały o wiele mniejszego nakładu pracy. Na początku dobrze zrobić mapping sytuacji podatkowej, procesów, które są w spółce, zastanowić się nad opisaniem procedur, to może zająć nawet kilka miesięcy.