Dłużnicy fiskusa do prześwietlenia

Rząd zdecydował, że resort finansów ujawni większość podmiotów, którym fiskus umorzył należności podatkowe

Rada Ministrów przyjęła wczoraj projekt nowego rozporządzenia w sprawie wykazu podmiotów, którym umorzono zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłaty prolongacyjne (te ostatnie pozwalają uwzględnić inflację przy odroczeniu podatku). Od teraz na koniec każdego kwartału Ministerstwo Finansów będzie publikować w swoim "Dzienniku Urzędowym" listę dłużników, którym fiskus "podarował" co najmniej pięć tysięcy złotych.

Inne progi

Podobne listy funkcjonowały od lat. Aby się na nich znaleźć, umorzenie sięgać musiało 40 tys. w przypadku osób prawnych oraz 20 tys. w przypadku osób fizycznych. Stosowną zmianę progu wprowadził Sejm w grudniu 2006 r. Dopiero wejście przepisów wykonawczych w życie pozwoli na publikację szerszej listy. Chodzi o sprawdzenie, czy umorzenie rzeczywiście się należało.

Ważny interes państwa

Ordynacja podatkowa daje bowiem urzędom i izbom skarbowym dużą dowolność w ich orzekaniu. Tymczasem w sytuacji, kiedy wszystkie zaległości podatkowe wynosiły na koniec 2006 r. 17,9 mld zł, zbyt hojne darowanie długów oznaczać może duże straty dla budżetu. Zwłaszcza że problem narasta. W ciągu trzech ostatnich lat łączna suma zaległości wzrosła o 11,5 proc.

Fiskus upodobał sobie szczególnie przepis pozwalający na umorzenie należności "w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym" (art. 67a ordynacji). Na takiej też podstawie w 2005 r. (ostatnie dostępne dane) darowano długi PKP (109,4 mln zł), Zakładom Koksowniczym "Przyjaźń" (45,7 mln zł) czy firmie Polspan ze Szczecinka (15,8 mln zł). Wątpliwości budzi jednak fakt, że ten sam przepis fiskus wykorzystuje w przypadku osób fizycznych, darując im często małe kwoty.

Osoby fizyczne pod lupę

Część posłów domagała się jeszcze w ubiegłym roku, aby opinia publiczna poznała każde umorzenie powyżej 2 tys. zł. Ostatecznie Sejm nie zgodził się na takie rozwiązanie. Jeden z powodów był czysto pragmatyczny - trudno w takim przypadku byłoby wymienić podmioty korzystające z umorzenia. Jego liczba okazałaby się bowiem wielka. Jaka - tego możemy się tylko domyślać. MF podaje bowiem jedynie, że średnia wartość darowanego długu wynosi około 3 tys. zł. Z kolei lista umorzeń opublikowana przez MF za 2005 r. (kiedy obowiązywały progi 20 i 40 tys.) liczyła już 1020 podatników.

W miarę jak poprawia się koniunktura, można się spodziewać spadku liczby umorzeń, gdy kwota zaległości nie została zaspokojona w postępowaniu likwidacyjnym czy upadłościowym. Z tego też powodu w 2005 r. fiskus zrezygnował np. z podatku od płockiego Zakładu Przemysłu Dziewiarskiego "Cotex". Jego zaległości opiewały na 70,9 mln zł.